Σάλος με τα Γλυπτά του Παρθενώνα: Απαίτηση της Μενδώνη γυρίζουν άμεσα - Γιατί παραμένουν στη Βρετανία
Άγρια επίθεση της υπουργού Πολιτισμού - Ο λόγος που ο Μπόρις Τζόνσον το αποκλείει
Σάλος επικρατεί από το Σάββατο (14/8) για ακόμη μια φορά σχετικά με τα Γλυπτά του Παρθενώνα, με την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, να τονίζει πως αυτά πρέπει να γυρίσουν άμεσα στην Ελλάδα, κατηγορώντας τους Βρετανούς για άθλιες συνθήκες φύλαξης.
Η υπουργός έκανε λόγο για «προσβλητικές κι επικίνδυνες συνθήκες» σημειώνοντας ότι τα Γλυπτά δεν μπορούν να περιμένουν την ολοκλήρωση του «masterplan» του Βρετανικού Μουσείου, το οποίο δεν πληροί τις ικανές και ασφαλείς συνθήκες έκθεσής τους.
Θέτει δε και πάλι το αίτημα της επιστροφής τους στην Αθήνα, με χώρες του εξωτερικού επίσης να συνδράμουν.
Σημειώνεται ότι το βρετανικό περιοδικό «The Art Newspaper», σε δημοσίευμα με τίτλο «Βρέχει ξάνα στην πτέρυγα του Βρετανικού Μουσείου για τον Παρθενώνα;», σχολίασε τις κακές συνθήκες όπου φυλάσσονται τα Γλυπτά του Παρθενώνα, παρουσιάζοντας και σχετικές φωτογραφίες.
Απαντώντας στην ΕΡΤ, το Βρετανικό Μουσείο απέδωσε στην πανδημία το κλείσιμο των «ελληνικών αιθουσών» σημειώνοντας ότι έχει αναλάβει ένα πρόγραμμα εργασιών συντήρησης σε αυτές τις γκαλερί. Παράλληλα με αυτές τις βασικές επισκευές, υποστήριξε ότι αναπτύσσει ένα στρατηγικό masterplan για τη μεταμόρφωση του Μουσείου στο μέλλον.
Αναλυτικά η ανακοίνωση της κ. Μενδώνη:
«Για δεκαετίες, το βασικό επιχείρημα των Βρετανών, για την παραμονή των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Λονδίνο, ήταν ότι στο Βρετανικό Μουσείο τα συγκεκριμένα αριστουργήματα εκτίθενται σε καταλληλότερες συνθήκες από εκείνες που μπορούσε να προσφέρει η Ελλάδα.
Εδώ και 12 χρόνια, η Αθήνα διαθέτει το Μουσείο της Ακρόπολης, ένα από τα καλύτερα μουσεία του κόσμου, στο οποίο εκτίθενται κατά άριστο τρόπο τα Γλυπτά του Παρθενώνα, αναμένοντας την οριστική επανένωσή τους με τα παρανόμως διαρπαγέντα από τον Ελγιν τμήματά τους. Το επιχείρημα των Βρετανών έχει προ πολλού καταρριφθεί.
Σήμερα, οι συνθήκες έκθεσης των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο είναι προσβλητικές και επικίνδυνες. Τα Γλυπτά δεν μπορούν να περιμένουν φυλακισμένα την ολοκλήρωση του «masterplan» του Βρετανικού Μουσείου, το οποίο δεν πληροί κατ΄ουδένα τρόπο τις ικανές και ασφαλείς συνθήκες έκθεσής τους.
Το διαρκές και δίκαιο αίτημα της Ελλάδας για την επιστροφή των Γλυπτών στην Αθήνα είναι αδιαπραγμάτευτο και σήμερα απολύτως επίκαιρο».
Οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης μέσα στα χρόνια και η πιθανότητα δανεισμού
Από τη δεκαετία του 80 και μετά και με πρωτοβουλία της τότε Υπουργού Πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη ξεκίνησε η εκστρατεία για την επιστροφή των Μαρμάρων στον τόπο τους. Η αρχική παράδοξη, για τα μάτια των ξένων, αυτή πρωτοβουλία εδραιώθηκε με τα χρόνια και ύστερα από τη δημιουργία ειδικής επιτροπής υπό την αιγίδα της Unesco το αίτημα μας φάνηκε να είναι απτό και δικαιολογημένο.
Η εδραιωμένη και απολύτως βασισμένη σε επιχειρήματα βούλησή μας για την επιστροφή δεν έχει πάψει να τίθεται- ειδικά ύστερα από τα επίσημα εγκαίνια του Μουσείου της Ακρόπολης-οπότε και η βρετανική κυβέρνηση δήλωσε διατεθειμένη να δανείσει τα μάρμαρα υπό την προυπόθεση η ελληνική κυβέρνηση να αναγνωρίσει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας τους το βρετανικό μουσείο. Κατόπιν τούτου η ελληνική κυβέρνηση-και με την απόφαση του τότε πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά- απέρριψε αναφανδόν την πρόταση.
Οι προσπάθειες συνεχίστηκαν, πήραν διεθνή διάσταση, εκλήθη και η Αμάλ Αλαμουντίν και το γραφείο της για συμβουλή αλλά η ελληνική πλευρά-ανεξαρτήτως κυβερνήσεων- θεώρησε ότι η δικαστική οδός δεν ήταν λύση αφού θα άνοιγε τον ασκό του αιόλου για τα μουσεία όλου του κόσμου και στο τέλος δεν θα γινόταν δεκτή. Διπλωματικοί δίαυλοι εξακολουθούσαν να υπάρχουν με τους επικεφαλής ωστόσο του βρετανικού μουσείου να σκληραίνουν τη στάση τους και να λένε πως δεν εξετάζουν όχι μόνο το αίτημα της επιστροφής αλλά ούτε καν του δανεισμού. Επιπλέον οι διοικούντες επίτροποι υποστήριζαν ότι δεν είναι αυτοί υπεύθυνοι αλλά η βρετανική κυβέρνηση-κάτι που τώρα, ύστερα από χρόνια αλλάζουν και να λένε ακριβώς τα αντίθετα, υποστηρίζοντας πως το επίσημο αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης πρέπει να κατατεθεί στο βρετανικό μουσείο και όχι στην Κυβέρνηση.
Για την ακρίβεια, ύστερα από την επιθυμία, όπως εκφράστηκε από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη να μπορέσουν να επανέλθουν, έστω με μορφή δανεισμού, τα μάρμαρα στη χώρα μας, υποστήριξαν ότι δεν έχουν καμία αρμοδιότητα επί τουτου: «Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει απευθείας επικοινωνία από τις ελληνικές αρχές σχετικά με την πρόταση που έγινε το Σαββατοκύριακο, αν και το Μουσείο συνεργάζεται με ελληνικά μουσεία και θεσμούς επί μιας σειράς προγραμμάτων», όπως τουλάχιστον διατυπώθηκε σε απάντηση τους στον τηλεοπτικό σταθμό του ΣΚΑΙ για να καταλήξουν πως:«Το Βρετανικό Μουσείο είναι προσηλωμένο στο να μοιράζει τη συλλογή του όσο πιο ευρέως γίνεται. Ως ένας από τους κορυφαίους δανειστές αντικειμένων στον κόσμο, πέρυσι δανείσαμε πάνω από 5.000 αντικείμενα σε χώρους στο Ηνωμένο Βασίλειο και διεθνώς», ανέφερε αρχικά εκπρόσωπος του λονδρέζικου ιδρύματος τονίζοντας πως «οι Επίτροποι θα εξετάσουν οποιοδήποτε αίτημα δανεισμού για οποιοδήποτε κομμάτι της συλλογής Βασιλείου».
Ακολούθησε σκληρή ανακοίνωση από τον Σύριζα και την πρώην υπουργό Πολιτισμού κ. Μυρσίνη Ζορμπά η οποία υποστήριξε πως «υριάντα επτά χρόνια από την αρχική διατύπωση του αιτήματος της επιστροφής των Γλυπτών και δέκα χρόνια από την λειτουργία του Μουσείου της Ακρόπολης, η επανένωση του οικουμενικού πολιτιστικού μνημείου συνέχισε να αποτελεί για τη χώρα πολιτισμικό μονόδρομο και διαρκή εκκρεμότητα με διάσταση ιστορική, πολιτισμική, επιστημονική, αισθητική, πολιτική και ηθική. Για τους παραπάνω λόγους, θεωρούμε ότι ο δανεισμός των Γλυπτών προς έκθεση αποδέχεται στην ουσία τις κατά καιρούς απαντήσεις των δανειστών περί αναγνώρισης της κυριότητας εκ μέρους της χώρας μας ως προϋπόθεσης του δανεισμού, γεγονός το οποίο υπονομεύει και ακυρώνει την οριστική επιστροφή και επανένωση. Αυτό ακριβώς αποτέλεσε το κρίσιμο σημείο τριβής κάθε φορά που στο παρελθόν έγινε παρόμοια προσπάθεια ανταλλαγής εκθέσεων ή άλλων προτάσεων εξεύρεσης διαλόγου και συνεργασίας για την υπέρβαση του προβλήματος. Πρόσφατα μάλιστα, αυτή ακριβώς ήταν η επιχειρηματολογία του διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου κ. Φίσερ, ο οποίος σε συνέντευξή του σε ελληνική εφημερίδα και σε σχετική ερώτηση αναφέρθηκε σε «νόμιμο ιδιοκτήτη», ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων”.
Στην σχετική επιστολή της Ζορμπά απάντησε με ανακοίνωση του το Υπουργείο Πολιτισμού τονίζοντας πως:«ο Πρωθυπουργός δήλωσε στον Observer ότι σε καμία περίπτωση η Ελλάδα δεν αποποιείται το πάγιο αίτημά της για την οριστική επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα και επ’ ουδενί τρόπω αναγνωρίζει καμία κυριότητα στην βρετανική πλευρά, θεωρώντας ότι μία ενδεχόμενη αποδοχή της πρότασής του θα αποτελούσε σημαντική χειρονομία καλής θελήσεως, εμπεριέχουσα την ουσιαστική αναγνώριση των Βρετανών για το δίκαιο της απαίτησης. O ΣΥΡΙΖΑ και η τέως υπουργός αγνοούν την ουσιαστική σημασία της λέξης κυνισμός. Κυνισμός σημαίνει να μεταβιβάζει ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση χιλιάδες αρχαιολογικούς χώρους στο Υπερταμείο, συμπεριλαμβανομένης της Κνωσού. Κυνισμός σημαίνει να υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρήματα «φυλακισμένα» στις αποθήκες των μουσείων, αντί να ταξιδεύουν ως περιοδικές εκθέσεις, στο πλαίσιο πάντα των διατάξεων του Αρχαιολογικού Νόμου, διδάσκοντας την διαχρονική συνεισφορά της Ελλάδας στον παγκόσμιο Πολιτισμό” για να καταλήξει η σχετική ανακοίνωση:
« Η κ. Ζορμπά είτε έκανε ένα λάθος είτε απλά είπε ψέματα. Τι είναι χειρότερο; Διότι οι εμβληματικές εκθέσεις στις οποίες αναφέρεται, στην Κίνα και την Αμερική -δηλαδή Heaven and Earth, Greeks, Το ναυάγιο των Αντικυθήρων- προετοιμάζονταν από το 2010 και εγκαινιάστηκαν για πρώτη φορά το 2013 και το 2014. Αυτές οι εκθέσεις ταξίδευαν τα προηγούμενα πέντε χρόνια».
Το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για δανεισμό κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει ούτε να το αρνηθεί και είναι απόλυτα δικαιολογημένη η βούληση από πλευράς μας να δούμε τα γλυπτά, έστω για κάποιο διάστημα, επανενωμένα στον τόπο τους και το φυσικό τους χώρο. Ωστόσο ένα αίτημα δανεισμού θα πρέπει να τεθεί υπό προϋποθέσεις και φυσικά να μην αναγνωρίζει σε καμία περίπτωση κυριότητα στο Μουσείο, κάτι που επανειλημμένως έχει απαιτήσει η βρετανική πλευρά.
Ένας γνώστης του θέματος, όπως είναι ο διεθυντής του Μουσείου της Ακρόπολης, κ. Δημήτριος Παντερμαλής έχει εκφράσει κατηγορηματικά την άρνηση του σε αίτημα δανεισμού και έχει δηλώσει πως «το Βρετανικό Μουσείο δεν είναι ο ιδιοκτήτης των γλυπτών». Γι’ αυτό δεν τίθεται θέμα δανεισμού τους, αλλά επιστροφής τους. Το γεγονός ότι τα γλυπτά αποχωρίστηκαν για να εκτεθεί ένα μέρος στο Λονδίνο «δεν ήταν ο κατάλληλος τρόπος μεταχείρισης για το μνημείο διότι είναι αναπόσπαστο μέρος του» έχει υποστηρίξει με ακρίβεια.
Ωστόσο δεν είναι όλα ούτε μαύρα, ούτε αδιέξοδα. Η καμπάνια επιστροφής «Επιστρέψτε τα» ("Bring them back") φαίνεται να έχει αποτέλεσμα καθώς έχει κοντέψει να συγκεντρώσει τον απαραίτητο αριθμό του ενός εκατομμυρίου υπογραφών που αρκεί για να υποβάλει το αίτημα της επιστροφής τους η ελληνική πλευρά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.Ωστόσο ο διεθυντής του Μουσείου της Ακρόπολης, όπως και σταθερά το Υπουργείο Πολιτισμού, σε όλες τις κυβερνήσεις έχει απορρίψει κατηγορηματικά μια τέτοια ιδέα. Το μόνο που μένει είναι να δούμε αν κάποιο θαύμα έχει κάνει τους Βρετανούς να είναι αρκούντως διαλλακτικοί στις αποφάσεις και την πρόθεσή τους και να μας δανείσουν κάτι που μας ανήκει δικαιωματικά και απόλυτα.
Ο ανάλγητος Τζόνσον
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα δεν πρόκειται ποτέ να επιστραφούν στην Ελλάδα ξεκαθαρίζει ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνοσν σε αποκλειστική συνέντευξη στα «ΝΕΑ».
Ο ίδιος δεν άφησε κανένα περιθώριο για τον επαναπατρισμό των Μαρμάρων, τον οποίο του έχει ζητήσει προσωπικά ο έλληνας Πρωθυπουργός. «Αντιλαμβάνομαι τα έντονα συναισθήματα του ελληνικού λαού και του Κυριάκου Μητσοτάκη για το θέμα, αλλά τα Γλυπτά αποκτήθηκαν νομίμως από τον λόρδο Ελγιν και ο νόμιμος ιδιοκτήτης τους είναι οι επίτροποι του Βρετανικού Μουσείου». Είναι η πρώτη φορά που ο Τζόνσον τοποθετείται δημοσίως στο ζήτημα αυτό από την ημέρα που βρέθηκε στον πρωθυπουργικό θώκο. Η τελευταία φορά ήταν πριν από επτά χρόνια, όταν, ως δήμαρχος Λονδίνου, ενεπλάκη σε φραστικό επεισόδιο με τον Τζορτζ Κλούνι, επειδή ο αμερικανός ηθοποιός ζήτησε την επανένωση των Γλυπτών που εκτίθενται από το 1817 στο Βρετανικό Μουσείο.
Aκολουθήστε μας στo Google News
