Βαλεντίνα Τερέσκοβα: Η πρώτη γυναίκα που βρέθηκε στο διάστημα – Επέστρεψε σαν σήμερα (19/06) στη Γη

Η Βαλεντίνα Βλαντιμίροβνα Τερεσκόβα (Валенти́на Влади́мировна Терешко́ва), γνωστή και ως Τερέσκοβα στη χώρα μας, είναι μία από τις πιο εμβληματικές μορφές στην ιστορία της διαστημικής, καθώς έγινε η πρώτη γυναίκα που ταξίδεψε στο διάστημα.

Γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου 1937 στο μικρό χωριό Μασλενίκοβο, στην Κεντρική Ρωσία. Μετά την αποφοίτησή της από το σχολείο, εργάστηκε αρχικά σε εργοστάσιο ελαστικών και αργότερα σε υφαντουργείο. Παράλληλα, παρακολούθησε μαθήματα αλεξιπτωτισμού σε τοπική αερολέσχη, γεγονός που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πορεία της. Παρότι δεν ήταν πιλότος, το 1961 επιλέχθηκε ανάμεσα σε εκατοντάδες υποψήφιες ως μία από τις πέντε πρώτες γυναίκες που εντάχθηκαν στο διαστημικό πρόγραμμα της Σοβιετικής Ένωσης.

Μετά από δύο χρόνια εξαντλητικής εκπαίδευσης, στις 16 Ιουνίου 1963, η Τερέσκοβα έγραψε ιστορία. Ήταν η πρώτη γυναίκα που ταξίδεψε στο διάστημα, με το μονοθέσιο διαστημόπλοιο «Βοστόκ 6» («Ορίζων 6» στα ελληνικά). Η αποστολή είχε ως σκοπό τη μελέτη της συμπεριφοράς του γυναικείου σώματος στο διάστημα. Η Τερέσκοβα επέστρεψε στη Γη στις 19 Ιουνίου, ολοκληρώνοντας την αποστολή της με επιτυχία, προσεδαφιζόμενη με το αλεξίπτωτό της.

Μετά την ιστορική της πτήση, εγκατέλειψε το διαστημικό πρόγραμμα και στις 3 Νοεμβρίου 1963 παντρεύτηκε τον συνάδελφό της, κοσμοναύτη Άντριαν Νικολάγεφ (1929-2004), τον μοναδικό διαθέσιμο εργένη κοσμοναύτη εκείνη την εποχή. Το ζευγάρι απέκτησε μία κόρη, την Έλενα Νικολάγεβα (γεν. 1964), η οποία αργότερα έγινε γιατρός. Ο γάμος τους έληξε το 1982, και αργότερα η Τερέσκοβα παντρεύτηκε τον ορθοπεδικό Γιούλι Σαποσνίκοφ, ο οποίος απεβίωσε το 1999.

Μετά τον πρώτο γάμο της, εντάχθηκε στην Πολεμική Αεροπορία της Σοβιετικής Ένωσης, όπου σπούδασε διαστημική μηχανολογία. Αποστρατεύτηκε το 1997 με τον βαθμό του υποπτεράρχου. Παράλληλα, η πολιτική της σταδιοδρομία γνώρισε άνθηση, καθώς το Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ) την τοποθέτησε σε σημαντικές θέσεις. Υπήρξε μέλος του ΑνωτάτουΣοβιέτ από το 1966 έως το 1974, μέλος του πρεζίντιουμ του Ανωτάτου Σοβιέτ από το 1974 έως το 1989, ενώ το 1969 εντάχθηκε στην Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΣΕ, όπου παρέμεινε έως το 1991.

Η Τερέσκοβα έχει τιμηθεί με αμέτρητα βραβεία διεθνώς και θεωρήθηκε σύμβολο της γυναικείας απελευθέρωσης στη σοβιετική εποχή. Η πατρίδα της την ανακήρυξε «Ηρωίδα της Σοβιετικής Ένωσης» και της απένειμε δύο φορές το Βραβείο Λένιν. Τον Απρίλιο του 1980 επισκέφθηκε την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, προσκεκλημένη του ΚΚΕ, αφήνοντας το στίγμα της και στην Ελλάδα.

Μια γυναίκα-θρύλος, η Τερέσκοβα συνεχίζει να εμπνέει γενιές, όχι μόνο ως πρωτοπόρος της διαστημικής εξερεύνησης, αλλά και ως ακούραστη υποστηρίκτρια της επιστήμης, της ισότητας και της προόδου.