Σαν σήμερα, 13 Οκτωβρίου 1905: Η γέννηση του Σοβιέτ – Η ημέρα που οι εργάτες ανέλαβαν την εξουσία

Σαν σήμερα, στις 13 Οκτωβρίου 1905, μια ιστορική στιγμή διαδραματίστηκε στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας. Εν μέσω της αναταραχής της Ρωσικής Επανάστασης του 1905, ιδρύθηκε το πρώτο Σοβιέτ των εργατών, ένα εργατικό συμβούλιο που έμελλε να αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Πρόεδρός του εξελέγη ο Λέων Τρότσκι, ένας από τους σημαντικότερους θεωρητικούς της επανάστασης.

Μια εξουσία από τα κάτω

Το πρώτο Σοβιέτ, το οποίο αναδύθηκε μέσα από μια γενική απεργία, ήταν μια αυθόρμητη απάντηση των εργατών στην καταπίεση του τσαρικού καθεστώτος. Δεν ήταν απλώς μια συνδικαλιστική οργάνωση, αλλά ένα όργανο πολιτικής εξουσίας, που συγκροτήθηκε από εκλεγμένους εκπροσώπους των εργατών και των εργοστασίων.

Τα αιτήματα που πρόβαλλε το Σοβιέτ ήταν ριζοσπαστικά για την εποχή:

• 8ωρη εργασία: Ένα αίτημα που αποτελούσε την αιχμή του δόρατος του εργατικού κινήματος παγκοσμίως.
• Δημοκρατικές ελευθερίες: Αιτήματα όπως η ελευθερία του λόγου, του Τύπου και του συνέρχεσθαι.

Η ίδρυση του Σοβιέτ της Αγίας Πετρούπολης ήταν ένα παράδειγμα που γρήγορα επεκτάθηκε σε όλη τη Ρωσία. Άλλα Σοβιέτ δημιουργήθηκαν σε μεγάλες πόλεις, όπως η Μόσχα, και αποτέλεσαν το «θεμέλιο» για τη μελλοντική Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917.

Η κληρονομιά του Τρότσκι

Ο Λέων Τρότσκι

Η εκλογή του Λέοντα Τρότσκι ως προέδρου του Σοβιέτ της Αγίας Πετρούπολης ήταν καθοριστική. Αν και η θητεία του ήταν σύντομη, ο Τρότσκι κατάφερε να οργανώσει το κίνημα και να δώσει ένα ισχυρό μήνυμα στην τσαρική εξουσία. Το Σοβιέτ, αν και διαλύθηκε λίγους μήνες αργότερα από τον στρατό, είχε ήδη αφήσει το αποτύπωμά του, δείχνοντας ότι οι εργάτες μπορούσαν να οργανωθούν και να διεκδικήσουν την εξουσία.

Η 13η Οκτωβρίου 1905 είναι μια ημέρα-ορόσημο που μας υπενθυμίζει τη δύναμη της λαϊκής οργάνωσης και τη σημασία των εργατικών αγώνων για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών.