Πούτιν και Ζελένσκι: Η σχέση τους πριν τον πόλεμο – Από τις διπλωματικές επαφές στην ανοιχτή σύγκρουση
Πώς η πολιτική αντιπαράθεση οδήγησε στην πολιτική σύγκρουση
Πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η σχέση μεταξύ του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Βολοντίμιρ Ζελένσκι ήταν από την αρχή τεταμένη, με βαθιές πολιτικές και ιστορικές ρίζες. Άλλωστε, οι δύο ηγέτες αντιπροσώπευαν δύο εκ διαμέτρου αντίθετες κοσμοθεωρίες: από τη μία, ο Πούτιν, ένας βετεράνος της πολιτικής σκηνής με αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης και επεκτατικές βλέψεις, και από την άλλη, ο Ζελένσκι, ένας πολιτικός νεοφερμένος που ανέλαβε την προεδρία με την υπόσχεση να φέρει αλλαγές και να οδηγήσει την Ουκρανία πιο κοντά στη Δύση.
Το Athensmagazine.gr κάνει μια ανασκόπηση στη σχέση μεταξύ του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς και στον τρόπο με τον οποίο οι πρώτες διπλωματικές επαφές οδήγησαν στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, μια εισβολή που έμελλε να σημαδέψει την Ευρώπη.
Από την επικοινωνία στη ψυχρότητα
Όταν ο Ζελένσκι εξελέγη το 2019, υπήρχαν ελπίδες ότι θα μπορούσε να επιδιώξει την ειρήνη με τη Ρωσία, καθώς είχε δηλώσει προεκλογικά ότι ήταν ανοιχτός σε διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό της σύγκρουσης στο Ντονμπάς. Αρχικά, έγιναν κάποιες διπλωματικές κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση, συμπεριλαμβανομένων ανταλλαγών αιχμαλώτων και συνομιλιών στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Μινσκ.
Ωστόσο, η σχέση των δύο ηγετών παρέμεινε ψυχρή. Ο Ζελένσκι επεδίωξε να απομακρύνει την Ουκρανία από τη ρωσική επιρροή και να ενισχύσει τους δεσμούς της με το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που ο Πούτιν έβλεπε ως απειλή για τα ρωσικά συμφέροντα.
Καθώς προχωρούσε η θητεία του Ζελένσκι, οι σχέσεις με τη Ρωσία χειροτέρευαν. Η κυβέρνησή του πήρε αυστηρά μέτρα κατά των φιλορωσικών πολιτικών δυνάμεων, όπως το κλείσιμο φιλορωσικών τηλεοπτικών σταθμών και η δίωξη του φιλορώσου ολιγάρχη Βίκτορ Μεντβεντσούκ, ο οποίος θεωρούνταν άνθρωπος του Κρεμλίνου στην Ουκρανία. Παράλληλα, η Ουκρανία αύξησε τη στρατιωτική της συνεργασία με τη Δύση, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερη δυσπιστία από την πλευρά του Πούτιν.
Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Ρώσος πρόεδρος άρχισε να εκφράζει όλο και πιο έντονα την πεποίθησή του ότι η Ουκρανία ανήκει ιστορικά στη ρωσική σφαίρα επιρροής. Σταδιακά, ο Πούτιν έπαψε να βλέπει τον Ζελένσκι ως πιθανό συνομιλητή και άρχισε να τον αντιμετωπίζει ως εχθρό.
Τους τελευταίους μήνες πριν από την εισβολή, η επικοινωνία μεταξύ των δύο ηγετών ήταν ελάχιστη. Ο Πούτιν, απομονωμένος από τον στενό του κύκλο, είχε ήδη πάρει την απόφαση να προχωρήσει σε στρατιωτική δράση. Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι προσπάθησε να προειδοποιήσει τη διεθνή κοινότητα για τον κίνδυνο, παρά το γεγονός πως αρχικά δεν εισακούστηκε πλήρως.
Η τελευταία πράξη της προπολεμικής σχέσης τους ήρθε όταν ο Πούτιν αναγνώρισε τις αποσχισθείσες περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ ως ανεξάρτητες, μια κίνηση που έκλεισε κάθε περιθώριο διπλωματικής λύσης. Λίγες ημέρες αργότερα, ξεκίνησε η πλήρους κλίμακας εισβολή, σηματοδοτώντας και οριστικά την ρήξη μεταξύ των δύο ηγετών και των χωρών τους.
Αν και η σχέση τους πριν από τον πόλεμο παρέμενε συγκρουσιακή, με αρκετές στιγμές προσέγγισης, η ιδεολογική και γεωπολιτική τους αντίθεση αποδείχθηκε… αγεφύρωτη, οδηγώντας τελικά στη μεγαλύτερη σύγκρουση που έχει γνωρίσει η Ευρώπη τον 21ο αιώνα.
