Μαργαρίτα Παπανδρέου και Δήμητρα Λιάνη: Οι δύο… πρώτες κυρίες και η σχέση τους που ποτέ δεν έγινε καλή

Η Μαργαρίτα Παπανδρέου και η Δήμητρα Λιάνη μοιράστηκαν μέσα στα χρόνια τον εμβληματικό πρωθυπουργό της Ελλάδας, με τον Ανδρέα Παπανδρέου πάντοτε να απασχολεί με τις… ενδοσυζυγικές και εξωσυζυγικές του σχέσεις.

Η σχέση του Έλληνα πρωθυπουργού με την κατά πολλές δεκαετίες νεότερη του Δήμητρα Λιάνη, την οποία γνώρισε όταν εκείνη εργαζόταν ως αεροσυνοδός στο πλήρωμα της Ολυμπιακής για το πρωθυπουργικό αεροσκάφος του Ανδρέα Παπανδρέου είχε καθορίσει την επικαιρότητα της δεκαετίας του 80.

«Ντρεπόμουν που ξόδευα τόσο χρόνο και φαιά ουσία στην προσωπική μου κατάσταση, σ’ ένα συνηθισμένο ερωτικό τρίγωνο, σεξ και πολιτική, συζυγικοί καβγάδες και φωνές, απιστία και ζήλια – και γενικά μη παραγωγική αθλιότητα» γράφει η Μαργαρίτα Παπανδρέου που περιγράφει στις σελίδες του βιβλίου της μια ιδιαίτερα χαρακτηριστική σκηνή της οποίας ήταν μάρτυρας κατά τη διάρκεια θερινών διακοπών του πρωθυπουργικού ζεύγους:

«Υπήρχαν τουλάχιστον δέκα φιγούρες σε κύκλο γύρω από τον Ανδρέα, χοροπηδώντας δίπλα στην ακτή. Αναγνώρισα τον υπουργό Εξωτερικών, Κάρολο Παπούλια, και άνδρες από το πλήρωμα της Ολυμπιακής. Είδα και μια Αμαζόνα – σαν γυναικεία σιλουέτα που χοροπηδούσε γύρω από τον Ανδρέα. Θα έπεφτε με την πλάτη της στο νερό, με τα στήθη προτεταμένα σαν βουνά από ζελέ και τα πόδια της στην κυριολεξία γύρω από τον Ανδρέα. Έβλεπα αυτή την παράσταση με ένα κράμα περιέργειας και αηδίας».

Οι αναμνήσεις της «Μιμής»

H Δήμήτρα Λιάνη Παπανδρέου είχε αφηγηθεί για το ξεκίνημα της σχέσης της με τον Ανδρέα Παπανδρέου στο Vice: «Ένα πρωινό γύρω στις 8 παρά -ήταν πολύ πρωινός, εγώ καθόλου- χτυπάει το τηλέφωνό μου στο σπίτι. Εγώ ήμουν μόνη και κοιμόμουν. Ακούω μια φωνή και λέει “Δήμητρα, εσύ;”. Λέω “Μάλιστα. Ποιος στο τηλέφωνο;”. Απαντά, “Παπανδρέου εδώ”. Το κλείνω και πέφτω κάτω από το κρεβάτι».

«Δεν μπορούσα να το φανταστώ, νόμιζα ότι κάποιος μου κάνει πλάκα. Ξαναπαίρνει τηλέφωνο και μου λέει “έκλεισε η γραμμή”. Λέω “Κύριε πρόεδρε, εσείς;”. “Ναι”, λέει, “τι θα έλεγες να ερχόσουν το βράδυ να πίναμε ένα ποτό στο γραφείο μου;”».

«Είχε ένα σπίτι στο Καστρί όπου εκεί έμενε επειδή είχε χωρίσει από κλίνης, είχε μία διάσταση ουσιαστική και κάποιες εμφανίσεις για τα μάτια του κόσμου. Βάζει ένα ποτάκι, μου χαρίζει ένα βιβλίο και λέω “ευχαριστώ πάρα πολύ, γιατί αύριο είναι τα γενέθλιά μου και είναι πολύ σημαντικό για μένα να μου χαρίζετε ένα βιβλίο δικό σας”. Σηκώνεται, βάζει μουσικούλα και μου λέει “Τι λες, χορεύουμε λιγάκι;”».

«Ε και με το “χορεύουμε”, τα δικά μου πόδια δεν πατούσαν στη γη, η καρδιά μου χτυπούσε σε σημείο που άκουγα τον χτύπο της έξω από το σώμα μου. Ήμουν μία νεαρή κοπέλα που τον θαύμαζε, για μας ήταν θεός τότε. Αρχίζει και με φιλάει τρυφερά. Λέω “ναι, κύριε πρόεδρε”. Λέει: “Δεν αφήνεις τα κύριε πρόεδρε;”. Αλλά σκεφτόμουν πώς να το αφήσω και να τον πω Ανδρέα; Δεν γινόταν αυτό. Αυτό με ακολούθησε σε όλη του τη ζωή. Δεν τον έλεγα Ανδρέα. Τον έλεγα αγάπη μου, καρδιά μου, μωρό μου. Οτιδήποτε υποκοριστικό από το να τον προσφωνήσω Ανδρέα”».

Έπειτα από δεκαετίες κοινής ζωής η Μαργαρίτα Παπανδρέου δεν είχε ψευδαισθήσεις: «Ο Ανδρέας θέλει να ερωτεύεται διαρκώς, να βιώνει την ερωτική, ρομαντική φάση. Για τους άντρες που έχουν εξιδανικεύσει τις γυναίκες ή αμφιβάλλουν για τις σεξουαλικές τους ικανότητες, που συνδέουν τον ανδρισμό τους με τη σεξουαλική πρόοδο, φαίνεται πως διαρκώς νέες γυναίκες είναι σημαντικές. Μόλις η σχέση ξεθωριάσει, θα ξεκινήσει η αναζήτηση για την επόμενη».

Ωστόσο η σχέση του Ανδρέα Παπανδρέου με την Δήμητρα Λιάνη δεν ήταν κάτι περαστικό. Ήταν εκείνη που θα τον συνόδευε στο ταξίδι του στο Λονδίνο και που ήταν διαρκώς στο πλευρό του καθ’ όλη τη διάρκεια της δοκιμασίας της υγείας του στο νοσοκομείο Χέρφιλντ όπου υποβλήθηκε σε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς.

Η αντοχή της Δήμητρας και η έξαλλη Μαργαρίτα

Η ημέρα της επιστροφής του Ανδρέα Παπανδρέου στην Ελλάδα πέρασε στην ιστορία: Στις 22 Οκτωβρίου 1988, στο αεροδρόμιο του Ελληνικού κατεβαίνοντας τη σκάλα του αεροσκάφους της Ολυμπιακής, ο Ανδρέας Παπανδρέου έκανε το ιστορικό πλέον νεύμα, στη μετέπειτα σύζυγό του, επισημοποιώντας πλέον τη σχέση τους.

Η στιγμή μεταδόθηκε ζωντανά στην τηλεόραση και την παρακολούθησαν εκατομμύρια πολίτες. «Ήταν μια πολύ γενναία και μεγαλειώδης κίνηση. Μια κίνηση που άλλαξε το ρου της ιστορίας σε ό, τι αφορούσε τη σχέση μας» αφηγήθηκε σε πρόσφατη τηλεοπτική της συνέντευξη η Δήμητρα Λιάνη Παπανδρέου «Μου είχε πει ότι θα βγει να χαιρετήσει και να περιμένω το σήμα του. Φαντάστηκα ότι θα ήταν κάτι διακριτικό και όχι ότι θα γυρίσει και θα κάνει αυτή την κίνηση. Δεν φοβήθηκε ποτέ. Ο άνθρωπος που φτάνει κοντά στο θάνατο, βλέπει τα πράγματα αλλιώς».

«Τον είχα ρωτήσει τι θα κάνω, πώς θα έρθω. Και μου είπε ‘θα σου κάνω νόημα’. Εκείνος, όμως, το είχε σκηνοθετήσει στο μυαλό του. Με είχε αφήσει απ’ έξω σε κάποια γεγονότα». «Ο Ανδρέας ήταν καθαρά ο σκηνοθέτης και ο εμπνευστής αυτής της κίνησης. Τη μεγαλειότητα αυτής της κίνησης την κατάλαβα μετά, όταν πολλές γυναίκες μού έλεγαν ‘μπράβο, αυτός είναι άντρας’. Ο Ανδρέας έκανε αυτή την κίνηση για να νομιμοποιήσει και να μονιμοποιήσει εμένα στον ελληνικό λαό».

Για την Μαργαρίτα Παπανδρέου ωστόσο αυτή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι: «Ο Ανδρέας, ο πρωθυπουργός, ήταν ο εραστής μου, ο σύζυγός μου, ο πατέρας των παιδιών μου, ο σύντροφός μου στις πολιτικές δράσεις. Η κίνησή του ήταν το τελειωτικό χτύπημα- το δηλητηριασμένο βέλος κατευθείαν στο στήθος, στην καρδιά μου. Αλλά τον αγαπούσα ακόμα. Ήταν ο αετός μου και ο δεσμός δεν μπορούσε να διαρραγεί. Ήταν παρ’ όλ’ αυτά και η λύτρωσή μου…».

Το διαζύγιο ήταν πλέον αναπόφευκτο. Το σκάνδαλο ήταν μεγατόνων ενώ η στοχοποίηση της Δήμητρας Λιάνη από τον Τύπο ήταν πρωτοφανής. «Ήταν σκληρός μαζί μου από την αρχή μέχρι το τέλος. Ίσως άδικος θα πω» είπε πρόσφατα η Δήμητρα Παπανδρέου. «Ο Ανδρέας χαρακτήρισε τον Τύπο της εποχής επαίσχυντο ως προς εμένα». “Μη χτυπάτε τη Δήμητρα, χτυπήστε εμένα” έλεγε ο ίδιος.

Λίγες εβδομάδες αφού είχε χάσει τις εκλογές του Ιουνίου του 1989, ο Ανδρέας Παπανδρέου παντρεύτηκε τη Δήμητρα Λιάνη στις 18 Ιουλίου εκείνης της χρονιάς. «Το απεκατέστησα το κορίτσι» θα έλεγε χαριτολογώντας. Έμειναν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ τον Ιούνιο του 1996.

Η άγνωστη εξωσυζυγική σχέση της Μαργαρίτας

Η Μαργαρίτα Παπανδρέου αναφέρει ότι η σχέση του Ανδρέα με την Λιάνα δεν ήταν η μόνη εξωσυζυγική που είχε, αλλά ήταν η πιο σοβαρή. Και ήταν αυτή που την οδήγησε λίγους μήνες αργότερα στην αγκαλιά ενός μυστηριώδους Γάλλου αξιωματικού ονόματι Πιερ. Η Μαργαρίτα γνώρισε τον «Πιερ», όπως τον αποκαλεί, την άνοιξη του 1986 σε μια αεροπορική πτήση για Αμερική. Ηταν υψηλόβαθμος αξιωματούχος του γαλλικού Στρατού στο ΝΑΤΟ και έδινε διαλέξεις για το Ευρωπαϊκό Κίνημα Ειρήνης ως μέλος μιας περιβαλλοντικής οργάνωσης.

Για τον Πιερ: «Το πρόσωπό του ήταν σμιλεμένο, είχε τετράγωνο πιγούνι με λακκάκι, ανοικτά καστανά μάτια. Πολύ αρρενωπός. Είχα μπροστά μου έναν Κερκ Ντάγκλας, έναν Κάρυ Γκραντ».

«Αυτή την άνοιξη λαχταρούσα το ρομάντζο στη ζωή μου, ένα νέο ρομάντζο. Το παλιό φάνταζε ανεπανόρθωτο και διαβρωμένο από το παιγνίδι εξουσίας, ανταγωνιστικότητας, συμπόρευσης με τους θεούς του κατεστημένου – και τις “θεές” έξω από αυτό», γράφει η Μαργαρίτα Παπανδρέου, η οποία είχε ήδη μάθει για τη σχέση Ανδρέα – Δήμητρας.

Ο «Πιερ» ήταν 10 χρόνια νεότερός της, γύρω στα 55. Τον συναντούσε στην Αμερική, στην Ελλάδα και όπου αλλού συνέπιπταν τα προγράμματά τους. Ηταν ο φίλος και εραστής της επί δύο χρόνια, οπότε του ζήτησε να διακόψουν επιχειρώντας μια τελευταία προσπάθεια επανένωσης με τον Ανδρέα. Ο «Πιερ» ήταν πάντα εκεί, όταν τον χρειαζόταν. Εφυγε όταν του το ζήτησε.

Ακολούθησαν τα χρόνια της κόλασης. Με διαρκή σκαμπανεβάσματα, αποτυχημένες προσπάθειες επανασύνδεσης, ατέρμονες συζητήσειςγια το διαζύγιο, πίκρες και κλάματα. Το 1987 το ζευγάρι ζούσε πια χωριστά και όλη η Ελλάδα ήξερε το «ροζ» σκάνδαλο. Η Μαργαρίτα ζήτησε από τον Ανδρέα να μιλήσουν: «Όταν άνοιξα την πόρτα του σπιτιού, είδα με κατάπληξη πως εκεί ήταν ο Μένιος ο δικηγόρος και ο Κώστας ο ψυχίατρος. Ζήτησα από τον Ανδρέα να τους πει να φύγουν. Απάντησε πως είναι σημαντικό να είναι παρόντες. “Εσύ ζήτησες αυτή τη συνάντηση. Τι θέλεις από μένα;».

Το βλέμμα του ήταν αυστηρό. Ξαφνικά το να πω ότι θέλω διαζύγιο δεν μου φαινόταν σωστό σε αυτό το περιβάλλον. “Προτείνω να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε τη σχέση μας και να κάνουμε κάποιες κοινές δημόσιες εμφανίσεις προκειμένου να σταματήσουν τα σχόλια”.

«Εχω μια άλλη ιδέα…», αποκρίθηκε αργά ο Ανδρέας. «Θα μπορούσαμε να ανακοινώσουμε πως είμαστε σε διάσταση». Προσπάθησα να μη δείξω κάποια αντίδραση. Ήταν η πρώτη φορά που έλεγε αυτές τις λέξεις. «Ναι», είπα. «Αλλά αυτό θα κρατούσε το θέμα ανοικτό -θα είμαστε ή δεν θα είμαστε μαζί- σαν τηλεοπτικό σήριαλ. Γιατί δεν ανακοινώνουμε ότι απλώς παίρνουμε διαζύγιο;».

«Δεν Θέλω διαζύγιο. Δεν σκοπεύω να πάρω διαζύγιο. Δεν πρόκειται να ξαναπαντρευτώ». «Δεν θέλεις διαζύγιο, αλλά η συμπεριφορά σου με αναγκάζει να το σκέφτομαι», περιγράφει στο βιβλίο. Όσες χλιαρές προσπάθειες επανασύνδεσης ακολούθησαν, δεν απέδωσαν. Το 1988 ο Α. Παπανδρέου αρρώστησε ξαφνικά και μεταφέρθηκε στο Χέρφιλντ. Μαζί του ήταν η Δήμητρα.