Σαν σήμερα, 09 Οκτωβρίου 1967: Ο θάνατος ενός θρύλου – Η εκτέλεση του Τσε Γκεβάρα στη Βολιβία
Ο θάνατος που γέννησε έναν μύθο – Η ιστορία, η ζωή και η εκτέλεση του Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα
Σαν σήμερα, πριν από 58 χρόνια, μια σφαίρα έβαλε τέλος στη ζωή ενός ανθρώπου, αλλά έδωσε αφορμή να γεννηθεί ένας παγκόσμιος μύθος. Στις 9 Οκτωβρίου του 1967, ο Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα, ο Αργεντινός γιατρός που εγκατέλειψε μια ήσυχη ζωή για να αφιερωθεί στην επαναστατική δράση, εκτελέστηκε στη Βολιβία. Ο θάνατός του, σε ηλικία μόλις 39 ετών, δεν σήμανε το τέλος της ιστορίας του, αλλά την αρχή μιας αιώνιας κληρονομιάς που παραμένει ζωντανή στα εκατομμύρια των ανθρώπων που τον βλέπουν ως σύμβολο αντίστασης, ελπίδας και αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη.
Ένας νέος γιατρός με μια επαναστατική ψυχή
Ο Ερνέστο Γκεβάρα ντε λα Σέρνα, όπως ήταν το πλήρες όνομά του, γεννήθηκε στο Ροσάριο της Αργεντινής το 1928. Από παιδί έπασχε από άσθμα, μια ασθένεια που τον ταλαιπωρούσε σε όλη του τη ζωή, αλλά δεν κατάφερε ποτέ να του στερήσει τη δράση. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, έχοντας ως όνειρο να γίνει γιατρός και να βοηθάει τους φτωχούς. Ωστόσο, ένα ταξίδι με τη μοτοσικλέτα του σε όλη τη Λατινική Αμερική, το οποίο αργότερα αποτυπώθηκε στο βιβλίο του «Τα Ημερολόγια της Μοτοσικλέτας», τον έφερε σε επαφή με την ακραία φτώχεια, την κοινωνική αδικία και την εκμετάλλευση. Αυτή η εμπειρία ήταν καταλυτική. Ο Γκεβάρα συνειδητοποίησε ότι η ιατρική δεν ήταν αρκετή για να θεραπεύσει τις πληγές της κοινωνίας. Η μόνη λύση ήταν η επανάσταση.
Ο ρόλος του στην κουβανική επανάσταση
Η συνάντησή του με τον Φιντέλ Κάστρο στο Μεξικό το 1955 άλλαξε για πάντα τη ζωή του. Ο Γκεβάρα εντάχθηκε στο κίνημα του Κάστρο με σκοπό την ανατροπή του δικτάτορα της Κούβας, Φουλγκένσιο Μπατίστα. Η αποφασιστικότητά του, η ιδεολογική του πίστη και η στρατηγική του οξυδέρκεια τον ανέδειξαν σε έναν από τους σημαντικότερους ηγέτες του κινήματος.
Η νίκη της κουβανικής επανάστασης το 1959 ήταν μια στιγμή θριάμβου, αλλά για τον Τσε ήταν μόνο η αρχή. Ενώ ανέλαβε σημαντικά κυβερνητικά αξιώματα στην Κούβα, η ψυχή του έψαχνε την περιπέτεια. Πίστευε ακράδαντα ότι η επανάσταση έπρεπε να εξαπλωθεί για να είναι αποτελεσματική. Έτσι, το 1965, παραιτήθηκε από όλα του τα αξιώματα και έφυγε από την Κούβα, με σκοπό να μεταφέρει την επαναστατική δράση σε άλλες χώρες της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής.
Η τελευταία αποστολή και το τέλος
Η τελευταία του αποστολή τον βρήκε στα βουνά της Βολιβίας, όπου ηγήθηκε μιας αντάρτικης ομάδας. Ωστόσο, η αποστολή αυτή ήταν καταδικασμένη από την αρχή. Η ομάδα του ήταν μικρή, η έλλειψη τοπικής στήριξης ήταν εμφανής, ενώ η κυβέρνηση της Βολιβίας, με την αμέριστη βοήθεια της CIA, είχε κινητοποιήσει τεράστιες δυνάμεις για την καταδίωξή τους.
Διαβάστε επίσης
Στις 8 Οκτωβρίου 1967, μετά από μια πολύωρη μάχη στο χωριό Λα Ιγκέρα, ο Τσε συνελήφθη, τραυματισμένος και εξαντλημένος. Την επόμενη ημέρα, δόθηκε η εντολή για την εκτέλεσή του. Το βράδυ της 9ης Οκτωβρίου, ο Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα εκτελέστηκε σε μια καλύβα, σε μια πράξη που σημάδεψε την ιστορία.
Ένας θρύλος που αρνήθηκε να πεθάνει
Οι αρχές, φοβούμενες ότι ο τάφος του θα γινόταν τόπος προσκυνήματος, έθαψαν το σώμα του μυστικά σε άγνωστη τοποθεσία. Ωστόσο, το 1997, τα λείψανά του εντοπίστηκαν και μεταφέρθηκαν στην Κούβα. Εκεί, ενταφιάστηκαν με τιμές στη Σάντα Κλάρα, την πόλη που ο ίδιος είχε καταλάβει στη διάρκεια της κουβανικής επανάστασης. Η μετακομιδή των λειψάνων του ήταν ένας φόρος τιμής στη μνήμη του και στο έργο του.
Η μορφή του «Τσε» με το μπερέ, που απαθανατίστηκε από τον Κουβανό φωτογράφο Αλμπέρτο Κόρδα, έγινε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πορτρέτα του 20ού αιώνα. Το πρόσωπό του αποτελεί μέχρι και σήμερα ένα παγκόσμιο σύμβολο πολιτικής και κοινωνικής διαμαρτυρίας, της αντίστασης και της πίστης σε έναν καλύτερο κόσμο.
Η εκτέλεση του Τσε Γκεβάρα στις 9 Οκτωβρίου 1967 ήταν το τέλος ενός επαναστατικού αγώνα, αλλά η αρχή μιας αιώνιας κληρονομιάς. Η ιστορία του, γεμάτη πάθος, αυτοθυσία και ιδεολογική πίστη, συνεχίζει να εμπνέει και να προκαλεί συζητήσεις μέχρι και σήμερα.
