Γιατί η κυβέρνηση επέλεξε να ανακοινώσει τώρα τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό – Ποια μηνύματα θέλει να περάσει με αυτήν την κίνηση

Η κυβέρνηση επισημαίνει ως ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι, για πρώτη φορά, σε επίσημο κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτυπώνονται τα δυνητικά εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, μετά τις ανακοινώσεις για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό. «Κλείνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος και υπερασπιζόμαστε τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη», τονίζουν κυβερνητικές πηγές. Παράλληλα, όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το μήνυμα που εκπέμπεται είναι σαφές: «Η διευθέτηση εκκρεμοτήτων δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκουμε θετικό κλίμα».

Σχετικά με τον χρόνο των ανακοινώσεων, διευκρινίζεται πως η χώρα μας ήταν υποχρεωμένη, βάσει απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, να δημοσιεύσει τους χάρτες έως τις 27 Απριλίου. Επομένως, η κίνηση αυτή ήταν αναμενόμενη, ακόμα και από την Άγκυρα, η οποία πάντως αντέδρασε κάνοντας λόγο για «μονομερείς ενέργειες και αξιώσεις της Ελλάδας».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η τουρκική πλευρά, το τελευταίο διάστημα, υιοθετεί υψηλούς τόνους στη ρητορική της, επιμένοντας στο αναθεωρητικό της αφήγημα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η στάση της για τη διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας Ελλάδας-Κύπρου, δείχνοντας ότι δεν εγκαταλείπει τις διεκδικήσεις της στην ευρύτερη περιοχή.

Στην Αθήνα έχουν εξεταστεί εναλλακτικά σενάρια για την επόμενη ημέρα και σε πρώτη φάση μένει να φανεί πώς θα επιλέξει να προχωρήσει τελικά η τουρκική πλευρά, που αναμενόταν έτσι και αλλιώς πως θα αντιδράσει. Αυτό που μέχρι τώρα έχει πει το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών είναι πως σκοπεύει να υποβάλει το δικό της ΘΧΣ (Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό) στην UNESCO και στα αρμόδια όργανα των Ηνωμένων Εθνών. Στο μεταξύ τουρκικά μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν χθες χάρτες που ουσιαστικά «κόβουν» το Αιγαίο στη μέση.

Όσον αφορά στον ελληνοτουρκικό διάλογο δεν έχει υπάρξει κάποια εξέλιξη σχετικά με το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών, που πάει όλο και πιο πίσω. Από την Αθήνα σημειώνουν «το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε» και στόχος είναι να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας ώστε οι όποιες διαφορές να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις. Αυτό πάντως που υπογραμμίζεται από την κυβερνητική πλευρά είναι «το ότι συζητάμε δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις από τις θέσεις μας και αυτό αποδεικνύεται στην πράξη»

Χθες σε συνέντευξή του στο ΣΚΑΪ ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σημείωσε πως «η Ελλάδα ψηλώνει και μεγαλώνει το διπλωματικό της αποτύπωμα». Απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε «αν αυτή τη στιγμή έχουμε δύο διαφορετικές εκδοχές, την ελληνική εκδοχή και την τουρκική εκδοχή, υπάρχει μία οδός, η οποία θα μπορούσε να το επιλύσει, εφόσον θεωρούμε ότι και οι δύο αγόμεθα κυρίως από το διεθνές δίκαιο. Και αυτός είναι ο δρόμος του συνυποσχετικού, να επιλυθεί η διαφορά αυτή για τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Και αυτό είναι εκείνο που πάντοτε η Ελλάδα τηρεί»

Πάντως, στην Αθήνα δεν υπάρχουν αυταπάτες πως θα αλλάξει από τη μια στιγμή στην άλλη η τουρκική στάση και δεν αναμένουν ουσιαστική πρόοδος στη λεγόμενη βαριά ατζέντα το επόμενο διάστημα. Όσον αφορά στο καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου (θέμα που είχε προκαλέσει αντιδράσεις από την Άγκυρα) δεν υπάρχει καμία νεότερη εξέλιξη.

Η σημασία της τελευταίας εξέλιξης

Οι θαλάσσιες περιοχές που παρουσιάζονται στον χάρτη περιλαμβάνουν τις ελληνοϊταλικές συμφωνίες οριοθέτησης της ΑΟΖ του 1977 και του 2020, καθώς και την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020. Αυτές ευθυγραμμίζονται με τα όρια που ορίζονται από τον νόμο 4001/2011. Στις περιοχές που δεν έχουν ακόμη οριοθετηθεί, απεικονίζεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, εν αναμονή σύναψης συμφωνιών με γειτονικά κράτη, των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες προς τις ελληνικές.

Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ότι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών διαφέρει από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Ο τελευταίος αφορά τη διαδικασία στην οποία οι αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών οργανώνουν και διαχειρίζονται τις ανθρώπινες δραστηριότητες στις θαλάσσιες περιοχές, με στόχο την επίτευξη οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών σκοπών. Επομένως, ο χάρτης που αποτυπώνει τον ελληνικό θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό δεν αποτελεί οριοθέτηση ΑΟΖ.

Η κυβέρνηση υπογραμμίζει ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 ναυτικά μίλια αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας, όπως αυτό απορρέει από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Τονίζεται, επίσης, ότι πρόκειται για δικαίωμα το οποίο η Ελλάδα διατηρεί την επιλογή να ασκήσει όποτε και όπως κρίνει σκόπιμο, σύμφωνα με τα εθνικά συμφέροντα και τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Πηγή: Ethnos.gr