Καλοκαιρινή άδεια χωρίς παγίδες: Τι ισχύει για εργαζομένους και εργοδότες
Όσα πρέπει να ξέρετε για τη «σπαστή» άδεια και τα επιδόματα
Η καλοκαιρινή άδεια αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα κάθε εργαζομένου, ωστόσο στην πράξη δεν είναι πάντα αυτονόητη. Από καταγγελίες που φτάνουν στην Επιθεώρηση Εργασίας, διαπιστώνεται ότι πολλοί εργοδότες αγνοούν ή παραβιάζουν βασικές υποχρεώσεις, είτε καθυστερώντας την άδεια είτε μη καταβάλλοντας επιδόματα.
Πότε και πώς ζητείται η άδεια
Όταν ένας εργαζόμενος αιτείται άδεια αναψυχής, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να την εγκρίνει μέσα σε δύο μήνες. Ανεξαρτήτως αιτήματος, η κανονική άδεια πρέπει να έχει δοθεί και εξαντληθεί το αργότερο έως τα τέλη Μαρτίου του επόμενου έτους.
Από την πρώτη μέρα πρόσληψης, ο εργαζόμενος αρχίζει να αποκτά αναλογικό δικαίωμα σε άδεια μετ’ αποδοχών. Κανονικά, η ετήσια άδεια για πλήρη απασχόληση είναι 20 εργάσιμες ημέρες σε πενθήμερη εργασία (ή 24 σε εξαήμερη), και αυξάνεται σταδιακά με την προϋπηρεσία. Αντίστοιχα, υπολογίζεται και το επίδομα αδείας, που πρέπει να δοθεί με την έναρξη της άδειας και δεν μπορεί να ξεπερνά τον μισό μηνιαίο μισθό ή 13 ημερομίσθια.
Η κανονική άδεια μπορεί, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να «σπάσει» σε δύο ή περισσότερες περιόδους εντός του ίδιου έτους, υπό την προϋπόθεση ότι μία από αυτές περιλαμβάνει τουλάχιστον 10 εργάσιμες ημέρες (για πενθήμερο). Προβλέπεται και κατάτμηση ύστερα από έγγραφη συμφωνία εργαζομένου-εργοδότη ή σε περιπτώσεις αυξημένου εποχικού φόρτου.
Τι γίνεται αν ο εργαζόμενος αρρωστήσει ή απολυθεί
Ασθένεια κατά την άδεια, με βεβαίωση γιατρού, αναστέλλει τη διάρκεια της άδειας και επιτρέπει την αναπλήρωσή της. Αν λυθεί η εργασιακή σχέση πριν δοθεί η άδεια, ο εργαζόμενος λαμβάνει τις αποδοχές που θα έπαιρνε αν είχε πάρει κανονικά την άδεια του.
Και οι εργαζόμενοι σε part-time ή εκ περιτροπής εργασία έχουν πλήρη δικαιώματα σε άδεια και επίδομα, υπολογισμένα με βάση τις αποδοχές και τις ημέρες εργασίας τους. Η άδεια σε αυτή την περίπτωση υπολογίζεται αναλογικά για κάθε μήνα απασχόλησης.
Τι δεν επιτρέπεται
- Απόλυση κατά τη διάρκεια της άδειας απαγορεύεται ρητά.
- Παραίτηση από την άδεια ή συμφωνία για χρηματική αποζημίωση χωρίς λήψη της είναι άκυρη.
- Έμμισθη εργασία κατά την άδεια δεν επιτρέπεται και μπορεί να στερήσει την αμοιβή για τις ημέρες άδειας.
- Απασχόληση κατά την άδεια επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και με αντίστοιχη αναβολή της άδειας.
Η χορήγηση της άδειας πρέπει να αποδεικνύεται μέσω ειδικών εγγραφών είτε σε φυσικό «βιβλίο αδειών» είτε ψηφιακά μέσω ΕΡΓΑΝΗ. Σε περίπτωση διαφοράς, ο εργοδότης φέρει την ευθύνη της απόδειξης.
