Λεβίδι: Το υποτιμημένο και καταπράσινο χωριό όπου έγινε η θρυλική μάχη του 1821
Είναι γνωστό και ως «παράδεισος των Καλοφαγάδων»!
Το Λεβίδι αποτελεί ένα όμορφο χωριό που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Βρίσκεται σε υψόμετρο 860 μέτρων, στους ανατολικούς πρόποδες του Μαινάλου. Ο σημερινός πληθυσμός ασχολείται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και το εμπόριο, αλλά, ταυτόχρονα, έχει μεριμνήσει και για την τουριστική ανάπτυξη του τόπου του.
Συμβολή στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα
Στο ιστορικό αυτό χωριό, στις 14 Απριλίου 1821, έλαβε χώρα η διάσημη μάχη του Λεβιδίου, κατά την οποία ο οπλαρχηγός Αναγνώστης Στριφτόμπολας, μαζί με 70 ακόμη Έλληνες, αντιμετώπισαν και νίκησαν 3.000 Τούρκους, καταφέρνοντας να τους συντρίψουν, αν και έχασε τη ζωή του την ίδια ημέρα, ενώ και ένα άλλο χωριό που πρωταγωνίστησε στην Ελληνική Επανάσταση θα σας εντυπωσιάσει.
Πιο συγκεκριμένα, λίγο μετά την έναρξη της ελληνικής επανάστασης του 1821, συγκεντρώθηκαν στο Λεβίδι στρατιωτικά σώματα με επικεφαλείς ντόπιους οπλαρχηγούς (Π.Αρβάλης, Γ. Μπηλίδας, Κωνσταντίνος Πετιμεζάς κ.α.). Ο τουρκικός στρατός προσπάθησε να διαλύσει τους επαναστάτες, αλλά αυτοί αντέταξαν σθεναρή αντίσταση και μετά τη μάχη στο Λεβίδι καταδίωξαν τους Τούρκους προς του Σίνα και τους απώθησαν προς την Τρίπολη.
Στη μάχη αυτή σκοτώθηκε ο οπλαρχηγός Αναγνώστης Στριφτόμπολας, του οποίου το άγαλμα (που πιθανολογείται πως φιλοτεχνήθηκε από το γλύπτη Γ. Φυτάλη) υπάρχει στην κεντρική πλατεία του Λεβιδιού. Αυτή η μάχη στις 14 Απριλίου 1821 και η νίκη ήταν το πρώτο σημαντικό γεγονός του Αγώνα, που είχε ιδιαίτερη απήχηση στη δημοτική ποίηση (το τραγούδι του Λεβιδίου), σε ποιητές (π.χ. το ποίημα του Παν. Ιατρίδη) και σε συγγραφείς (π.χ. την αναφέρουν ο Φωτάκος στα Απομνημονεύματά του, ο ιστορικός της φιλοσοφίας Κωνσταντίνος Κούμας κ.ά.).
Στις 13 Νοεμβρίου 1826 έγινε η δεύτερη μάχη του Λεβιδίου εναντίον των Τούρκων και των Αιγυπτίων και σκοτώθηκε ο Καπετάν Αλέξης Νικολάου, που σύμφωνα με σχετική απόφαση της Προσωρινής Διοίκησης ήταν αρχηγός των όπλων της επαρχίας Τριπολιτσάς. Το όνομά του αναφέρεται και στο Μητρώο Αγωνιστών (ως Αλέξιος Νικολάου ή Λεβιδιώτης), που φυλάσσεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Επίσης το όνομά του, αναφέρεται συχνά και στα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τα οποία έχει ψηφιοποιήσει η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων.
Επίσης, από το Λεβίδι κατάγεται ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, ο οποίος υπηρέτησε δύο φορές ως πρωθυπουργός (1924, 1932) και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση της Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας. Στην κεντρική πλατεία του χωριού υπάρχει και η προτομή του.
Τι να δείτε στο Λεβίδι
Το πρώτο που θα τραβήξει το μάτι σας είναι το υπέροχο τοπίο, με τις δασωμένες, γεμάτες έλατα πλαγιές που περιβάλλουν το Λεβίδι. Πέρα από το φυσικό κάλλος, το χωριό διακρίνεται για την ιστορία και παράδοσή του.
Το πατρικό σπίτι του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, τώρα, έχει επεκταθεί και έχει μετατραπεί σε μουσείο, περιλαμβάνοντας διάφορα προσωπικά του αντικείμενα. Λειτουργεί από το 1976 και ο επισκέπτης μπορεί να δει σπάνιες οικογενειακές και προσωπικές φωτογραφίες, τη μεγάλη του βιβλιοθήκη –με κάποιους σπάνιους τόμους και με τα δικά του επιστημονικά συγγράμματα– τις επιστολές και τους πολιτικούς του λόγους, αλλά και την ομπρέλα του, ένα σακάκι και το κομπολόι του.
Το χωριό, ωστόσο, διατηρεί και Λαογραφικό Μουσείο, αφιερωμένο σε μια καθημερινή ζωή παλιότερων καιρών, ενώ φιλοξενεί και το ιδιαίτερο Μουσείο Αρκαδικής Τέχνης & Ιστορίας, όπου εκτίθεται η συλλογή του Γιώργου Ι. Χριστοδουλόπουλου με πάνω από 500 σχέδια και χαρακτικά σπουδαίων Ευρωπαίων και Ελλήνων δημιουργών γύρω από την Αρκαδία.
Το βλέμμα στέκεται ακόμη στα παλιά, πετρόχτιστα σπίτια και σε κάποια ξεχωριστά οικοδομήματα, όπως π.χ. αυτό του πρώην Δημαρχείου: πλέον ο αυτοτελής Δήμος Λεβιδίου έχει καταργηθεί και η περιοχή υπάγεται διοικητικά στην Τρίπολη. Στα πέριξ, επίσης, θα δείτε και την πάλαι ποτέ Γεωργική Σχολή, η οποία ιδρύθηκε από τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου όταν διατέλεσε Υπουργός Γεωργίας (1926-1928) και λειτούργησε τελικά ως Γυμνάσιο, ως το 1969 (γι’ αυτό και είναι γνωστό ως «Παλιό Γυμνάσιο»). Πρόκειται για μνημείο νεοελληνικής αρχιτεκτονικής, δείγμα των μοντέρνων ανησυχιών που διέκριναν την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση της εποχής.
Η καλύτερη ταβέρνα του χωριού
Εκτός από τα παραπάνω, ωστόσο, το Λεβίδι, όπως γενικά τα χωριά της Πελοποννήσου, έχει παράδοση στο καλό φαγητό. Είναι ένας μικρός “παράδεισος” για τους καλοφαγάδες και ο Τάσος Δούσης μας συστήνει την καλύτερη ταβέρνα του χωριού που επισκέφτηκε και ο ίδιος πριν από λίγο καιρό.
Ο Τάσος Δούσης έχει επισκεφτεί πολλές φορές την Αρκαδία και έχει εξερευνήσει τα χωριά και τις ομορφιές της. Εδώ, στο γραφικό Λεβίδι ανακάλυψε τον «Κουμπούρη», μια ταβέρνα με εξαιρετικό φαγητό και εξειδίκευση στο καλό κρέας.
Στο Λεβίδι, πάνω στην κεντρική πλατεία του οικισμού, η παράδοση συναντά την τέχνη του καλού φαγητού, στον ΚΟΥΜΠΟΥΡΗ, την ταβέρνα με την μεγάλη ιστορία στην γαστρονομία της Αρκαδίας. Στον ΚΟΥΜΠΟΥΡΗ στο Λεβίδι θα απολαύσετε τοπικές παραδοσιακές γεύσεις και είναι σίγουρο ότι θα περάσετε υπέροχα στο ζεστό του χώρο με τους φιλόξενους ανθρώπους.
