Έχετε πονοκεφάλους συχνά; Μικρά µυστικά για να αποφύγετε την καταπόνηση των µατιών

Από ώρες µπροστά στον υπολογιστή ή σκρολάροντας στο κινητό, µπορεί να αισθανθείτε τα µάτια σας βαριά, θολά και κουρασµένα. Αυτές οι ενοχλήσεις είναι συχνές και αποτελούν σηµάδι καταπόνησης των µατιών, ένας ευρύς όρος που καλύπτει συµπτώµατα όπως ξηροφθαλµία ή δακρύρροια, θολή όραση, ερυθρότητα ή πόνο στα µάτια και πονοκεφάλους.

Το σύνδροµο όρασης υπολογιστή, γνωστό και ως ψηφιακή καταπόνηση των µατιών, εµπίπτει και αυτό σε αυτή την κατηγορία. Ωστόσο, η οθόνη δεν είναι ο µόνος παράγοντας που προκαλεί κούραση στα µάτια.

∆ραστηριότητες όπως το διάβασµα, το γράψιµο και η χειροτεχνία µπορούν επίσης να κουράσουν τα µάτια σας, σηµειώνει η Μίκα Μόι, κλινική καθηγήτρια στη Σχολή Οπτοµετρίας και Οπτικής Επιστήµης Herbert Wertheim στο Πανεπιστήµιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας.

Οι πρωτοετείς φοιτητές Νοµικής, µε τον τεράστιο όγκο µελέτης που αντιµετωπίζουν, είναι συχνά αυτοί που καταφεύγουν στο γραφείο της Μόι λόγω καταπόνησης των µατιών, όπως η ίδια αναφέρει. Τα συµπτώµατα µπορεί να είναι «πολύ, πολύ ενοχλητικά», αλλά είναι προσωρινά, λέει ο δρ Αβνίς Ντεοµπάκτα, οφθαλµίατρος στο New York Eye and Ear Infirmary του Mount Sinai. ∆εν χρειάζεται να ανησυχείτε ότι η καταπόνηση των µατιών θα οδηγήσει σε µακροπρόθεσµη βλάβη, προσθέτει.

Διαβάστε επίσης: Πονοκέφαλος: 10 συμπτώματα που δεν πρέπει ποτέ ξανά να αγνοήσετε

Πηγή φωτογραφίας: shutterstock.com

Βασικές αιτίες

Οι άνθρωποι τείνουν να ανοιγοκλείνουν λιγότερο τα µάτια όταν εστιάζουν σε µια οθόνη ή όταν είναι προσηλωµένοι στο διάβασµα, εξηγεί ο δρ Ντέιβ Πατέλ, επίκουρος καθηγητής Οφθαλµολογίας στην Mayo Clinic της Αριζόνα. Το ανοιγοκλείσιµο των µατιών τα κρατάει ενυδατωµένα και όταν γίνεται σπάνια τα µάτια στεγνώνουν, προκαλώντας θολή όραση, τσούξιµο ή ενόχληση σαν τριβή.

Το διάλειµµα από δραστηριότητες που προκαλούν καταπόνηση ή η χρήση τεχνητών δακρύων µπορεί να βοηθήσουν, λέει. Αλλά αν αντιµετωπίζετε ξηρότητα κάθε µέρα, ξυπνάτε µε πολλές τσίµπλες στα µάτια ή παρατηρείτε ότι τα συµπτώµατα δεν βελτιώνονται µε την ξεκούραση, µιλήστε µε έναν οφθαλµίατρο. Μπορεί να διαγνώσει µια πιθανή πάθηση, όπως η χρόνια ξηροφθαλµία, η οποία ενδέχεται να χρειάζεται θεραπεία µε συνταγογραφούµενα φάρµακα.

Η καταπόνηση των µατιών προκύπτει επίσης όταν ο ακτινωτός µυς, που βοηθάει τον φακό του µατιού να εστιάζει, κουράζεται, εξηγεί ο Ντεοµπάκτα. «Ποτέ δεν αµφισβητούµε ότι τα πόδια µας χρειάζονται ένα διάλειµµα έπειτα από έναν µαραθώνιο», προσθέτει. Οταν κοιτάµε κάτι για πολλή ώρα, αναφέρει ο Ντεοµπάκτα, «είναι σαν να αποφασίζουµε να τρέξουµε µαραθώνιο µε τα µάτια µας».

Καθώς ο ακτινωτός µυς συστέλλεται, αλλάζει φυσικά το σχήµα του φακού του µατιού, λέει ο Πατέλ. Οµως, καθώς µεγαλώνουµε, ο φακός σκληραίνει και δεν λυγίζει τόσο εύκολα, µε αποτέλεσµα να δυσκολευόµαστε να δούµε καθαρά από κοντά. Αυτό προκαλεί την πρεσβυωπία και είναι ο λόγος που οι άνω των 40 ετών είναι πιο πιθανό να χρειάζονται γυαλιά, αναφέρει. Ωστόσο, ο ακτινωτός µυς µπορεί να κουραστεί και να προκαλέσει καταπόνηση των µατιών σε οποιαδήποτε ηλικία. Τα µάτια σας µπορεί επίσης να κουράζονται ή να πονούν αν χρησιµοποιείτε γυαλιά µε λανθασµένη διόρθωση ή αν δεν φοράτε γυαλιά ενώ τα χρειάζεστε, επισηµαίνουν οι ειδικοί.

«Είναι σαν να φοράτε λάθος νούµερο παπούτσι, ενώ το πόδι σας έχει µεγαλώσει», λέει ο Ντεοµπάκτα. Εάν λοιπόν αισθάνεστε πίεση όταν φοράτε τα γυαλιά ή τους φακούς επαφής σας, ή αν έχει περάσει περισσότερο από ένας χρόνος από την τελευταία σας οφθαλµολογική εξέταση, πηγαίνετε για έλεγχο στον οφθαλµίατρό σας.

Πηγή φωτογραφίας: shutterstock.com

Αντιµετώπιση

• Μιλήστε µε έναν οφθαλµίατρο αν παρατηρήσετε νέα συµπτώµατα, λένε οι ειδικοί. Μπορεί να εντοπίσει υποκείµενα προβλήµατα ή να σας προτείνει φάρµακα και γυαλιά. Και αν απλώς ανησυχείτε για την καταπόνηση των µατιών σας, οι ειδικοί δίνουν συµβουλές για το πώς να τη µειώσετε µόνοι σας.
• Ακολουθήστε τον κανόνα του 20-20-20. Αν σκοπεύετε να κοιτάξετε µια οθόνη ή να διαβάσετε ένα βιβλίο για αρκετή ώρα, κάντε ένα διάλειµµα κάθε 20 λεπτά κοιτάζοντας µακριά σε απόσταση τουλάχιστον 20 µέτρων. Κάντε το για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. (Κάποιες έρευνες δείχνουν ότι τα 20 δευτερόλεπτα δεν είναι αρκετά.)
• Ενυδατώστε τα µάτια σας. Εάν τα νιώθετε ξηρά, χρησιµοποιήστε τεχνητά δάκρυα µιας χρήσης χωρίς συντηρητικά τα οποία ίσως προκαλούν ερεθισµό, συµβουλεύει η Μόι. Ελέγξτε τα συστατικά και διαλέξτε όσα έχουν την ένδειξη «χωρίς συντηρητικά».
• Μην ξεχνάτε να ανοιγοκλείνετε τα µάτια. Μπορεί να σας φαίνεται αστείο να σκέφτεστε να τα ανοιγοκλείνετε, λέει η Μόι, αλλά είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να προλάβετε την ξηρότητα και την αίσθηση δυσφορίας των µατιών. Βάλτε ένα σηµείωµα µε µια υπενθύµιση δίπλα στον υπολογιστή σας ή στο βιβλίο που διαβάζετε, λένε οι ειδικοί.
• Χρησιµοποιήστε µια ζεστή κοµπρέσα. Βρέξτε ένα πανί µε ζεστό νερό και τοποθετήστε το απαλά πάνω στα βλέφαρά σας για περίπου 10 λεπτά, µία ή δύο φορές την ηµέρα, προτείνουν οι ειδικοί. Η ζεστή κοµπρέσα διεγείρει τους αδένες που εκκρίνουν έλαια, εµποδίζοντας τα δάκρυα να εξατµίζονται πολύ γρήγορα, εξηγεί ο Πατέλ. Ωστόσο, επειδή τα βλέφαρα είναι λεπτά και ευαίσθητα, µην πιέζετε τη κοµπρέσα στα µάτια σας για να αποφύγετε εγκαύµατα, προειδοποιεί η Μόι.

Το να καθίσετε ακίνητοι µε ένα πανί στα µάτια µπορεί να σας φανεί δύσκολο όταν έχετε δουλειά. Ωστόσο, µπορείτε να αξιοποιήσετε αυτόν τον χρόνο για να χαλαρώσετε: «Πάρτε βαθιές ανάσες», λέει η Μόι. «∆ηµιουργήστε µια µικρή στιγµή χαλάρωσης, σαν να βρίσκεστε σε σπα».

Το διάλειµµα από δραστηριότητες που προκαλούν κούραση, όπως ο υπολογιστής, το διάβασµα, το γράψιµο και η χειροτεχνία, ή η χρήση τεχνητών δακρύων µπορεί να αποδειχθούν χρήσιµα.

Πληροφορίες από Εφημερίδα Καθημερινή