Παρασκευή, 13 Δεκεμβρίου 2024

«Για ψύλλου πήδημα!» Είσαι σίγουρος γιατί λες την φράση; - Η σχέση με το μάτιασμα

Εσύ το γνώριζες;

10 Νοεμβρίου 2024 12:12
«Για ψύλλου πήδημα!» Είσαι σίγουρος γιατί λες την φράση; - Η σχέση με το μάτιασμα
Πηγή: Pixabay
Από Μαρία Βέλμαχου

Από τον πρώτο αιώνα η επικοινωνία των Ρωμαίων με τον ασιατικό κόσμο, είχε σαν αποτέλεσμα την εισαγωγή πληθώρας γελοίων και εξευτελιστικών δεισιδαιμονιών, που κατέκλυσαν όλες τις επαρχίες της Ιταλίας. Εκείνοι που φοβόντουσαν το μάτιασμα, κατάφευγαν στις μάγισσες, για να τους ξορκίσουν μ’ ένα πολύ περίεργο τρόπο: Οι μάγισσες αυτές είχαν μερικούς γυμνασμένους ψύλλους, που πηδούσαν γύρω από ένα πιάτο με νερό.

«Για ψύλλου πήδημα!» Είσαι σίγουρος γιατί λες την φράση; Η σχέση με το μάτιασμα
Πηγή φωτογραφίας: Pixabay

Αν ο ψύλλος έπεφτε μέσα και πνιγόταν, τότε αυτός που τον μάτιασε ήταν εχθρός. Αν συνέβαινε το αντίθετο -αν δεν πνιγόταν δηλαδή-τότε το μάτιασμα ήταν από φίλο, πράγμα που θα περνούσε γρήγορα. Κάποτε μια μάγισσα υπέδειξε σ’ έναν πελάτη της ένα τέτοιο εχθρό με τ’ όνομα του. Εκείνος πήγε, τον βρήκε και τον σκότωσε. Έτσι άρχισε μια φοβερή «βεντέτα» ανάμεσα σε δύο οικογένειες, που κράτησε πολλά χρόνια. Ωστόσο, από το δραματικό αυτό επεισόδιο, που το προξένησε μια ανόητη πρόληψη, βγήκε και έμεινε παροιμιακή η φράση: «Για ψύλλου πήδημα».

Διαβάστε επίσης: Τι σημαίνει η φράση «Μη μου τους κύκλους τάραττε» και από που προέρχεται

Εξήγησαν επιστημονικά το πήδημα του ψύλλου

Το μυστήριο για το γρήγορο και μακρύ πήδημα του ψύλλου έλυσαν επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ.
Ηταν γνωστό ότι η ενέργεια εκσφενδόνισης ενός ψύλλου σε μία απόσταση 200 φορές μακρύτερη από το σώμα του οφείλεται σε μία σπειροειδή δομή στο σώμα του. Όμως οι επιστήμονες δεν μπορούσαν να κατανοήσουν πώς δύναται να μεταφέρεται αυτή η ενέργεια στο έδαφος προκειμένου να πηδήξει.

«Για ψύλλου πήδημα!» Είσαι σίγουρος γιατί λες την φράση; Η σχέση με το μάτιασμα
Πηγή φωτογραφίας: Pixabay

Ενα βίντεο υψηλής ταχύτητας αποκαλύπτει το μυστικό στον τρόπο που οι ψύλλοι χρησιμοποιούν τα πισινά πόδια τους ως «μοχλούς εκτίναξης». Αυτό το φαινόμενο επιτρέπει στους ψύλλους να κινούν τα πόδια τους στο έδαφος και η ξαφνική σπειροειδής αναπήδηση εκτοξεύει το έντομο μπροστά και προς τα πάνω, αναφέρουν οι επιστήμονες…

Μισό αιώνα πριν, δύο ομάδες ερευνητών ανακάλυψαν για πρώτη φορά ότι η ενέργεια για την ικανότητα άλματος των εντόμων συμπεριλαμβανόταν σε μία εσωτερική ελαστικότητα, αντί στους μικροσκοπικούς μύες των ψύλλων.

Αυτή η ανακάλυψη οδήγησε σε δύο θεωρίες για την αλτικότητα των εντόμων. την ώρα που η μία ομάδα υπέθετε ότι οι ψύλλοι αναπηδούν από τα γόνατά τους, η άλλη έλεγε ότι η εκτίναξη γίνεται από τα πίσω πόδια, σπρώχνοντας τα πέλματα στο έδαφος. Από αυτήν την συσπειρωμένη θέση, το έντομο μπορεί να αναπηδήσει προς τα πάνω.

Όσα αναφέρουν ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ

Ο Δρ.Gregory Sutton και ο καθηγητής Malcolm Burrows από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, οι οποίοι ηγούνται της έρευνας, θέλουν να δώσουν τέλος σ’ αυτήν την διχογνωμία.

Ο Sutton, η έρευνα του οποίου χρηματοδοτήθηκε από το Ερευνητικό πρόγραμμα Χωρίς Σύνορα, ελπίζει ότι θα σχεδιαστούν ρομπότ, τα οποία θα μπορούν να πηδούν όπως τα έντομα.

Η μεγαλύτερη αποκάλυψη ήρθε από το βίντεο υψηλής ταχύτητας, το οποίο χρειάστηκε μία εβδομάδα για να τραβηχτεί, στο οποίο οι ερευνητές προσπαθούσαν να «πείσουν» τον ψύλλο να πηδήξει την σωστή στιγμή.

«Για ψύλλου πήδημα!» Είσαι σίγουρος γιατί λες την φράση; Η σχέση με το μάτιασμα
Πηγή φωτογραφίας: Pixabay

«Τελικά ανακαλύψαμε ότι οι ψύλλοι δεν μπορούν να πηδήξουν όταν υπάρχει σκοτάδι», εξήγησε ο δρ.Sutton. «Έτσι σβήσαμε τα φώτα, μετακινήσαμε την κάμερα και ένα θάλαμο για να μεταφέρουμε στο επίπεδο τον ψύλλο, μετά ανάψαμε τα φώτα και ο ψύλλος πήδηξε κατά μήκος του επιπέδου της κάμερας».

Όταν οι επιστήμονες κατασκέυασαν την τροχιά του, κάθε άλμα του ψύλλου, ταίριαξε ακριβώς με αυτήν που είχε κατασκευαστεί το 1967 από τον Βρετανό επιστήμονα, Henry Bennet-Clark.

Από κάποιες απόψεις η αλτικότητα του ψύλλου παραμένει ασαφής. «Πηδούν πάντα προς την ίδια κατεύθυνση και αυτό πιστεύουμε ότι πρέπει να είναι περιορισμένοι», δήλωσε ο Sutton. «Και συνεπώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πώς ο ψύλλος τοποθετεί τα πόδια του, όταν αναπηδά», συμπλήρωσε. Όπως επεσήμανε ο Sutton, αυτό δείχνει το πόσα λίγα γνωρίζει κανείς για τις πολλές ικανότητες των κοινών εντόμων.

 

Viral

Ροή ειδήσεων

Share