Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024

28η Οκτωβρίου 1940: Τα υψώματα της Νίκης! - Σώσινο και Καλπάκι! (Video)

Μετά το «Όχι» του Μεταξά στη συνθηκολόγηση, οι Ιταλοί μοιάζουν ασταμάτητοι και αλαζόνες!

28 Οκτωβρίου 2019 08:05
28η Οκτωβρίου 1940: Τα υψώματα της Νίκης! - Σώσινο και Καλπάκι! (Video)

28η Οκτωβρίου 1940. Τα υψώματα της Νίκης! - Σώσινο και Καλπάκι!

Μετά το «Όχι» του Μεταξά στη συνθηκολόγηση, οι Ιταλοί μοιάζουν ασταμάτητοι και αλαζόνες.

Είναι τόσο σίγουροι για την νίκη τους και την εύκολη τους επέλαση μέσα από την χώρα μας που παραβιάζουν το τελεσίγραφο τους και ξεκινούν την έφοδο τους πολύ νωρίτερα από την προκαθορισμένη ώρα.

Οι δυνάμεις του ελληνικού στρατού υπό τον Υποστράτηγο Χαράλαμπο Κατσιμήτρο, ο οποίος παρέβλεψε της εντολές της τότε ηγεσίας του ΓΕΣ, έστησαν μια περίτεχνη παγίδα στους εισβολείς οδηγώντας τους στα στενά του Καλπακίου. Από τα στρατηγικά υψώματα του Σωσίνου στον Άνω Παρακάλαμο και της Γκραμπάλας στο Καλπάκι, έπληξαν τον ιταλικό στρατό και τον έτρεψαν σε άτακτη υποχώρηση με την βοήθεια του πυροβολικού.

Με την έκρηξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, ο Χαράλαμπος Κατσιμήτρος, ως διοικητής της 8ης Μεραρχίας, αρχικά εξουδετέρωσε την επίθεση και στη συνέχεια διέταξε άμυνα μέχρις εσχάτων στον τομέα Ελαίας-Καλαμά, που κάλυπτε τα Ιωάννινα, αν και το στρατηγείο έχοντας υπόψη γενικό στρατηγικό ελιγμό ολόκληρης της στρατιάς του είχε παράσχει ελευθερία ενέργειας όπως ελιχθεί επιβραδυντικά προς νότο, προς ολοκλήρωση κύκλωσης, με ύστατο όμως όριο ελιγμού της μονάδος του την κοιλάδα του Αράχθου.

Τελικά η κύκλωση δεν επιτεύχθηκε, η ηρωική του όμως αντίσταση στην ιταλική επίθεση στο Καλπάκι, συντέλεσε τα μέγιστα στην νίκη της Ελλάδας απέναντι στον Ιταλικό Στρατό.

Η πτώση της Ελλάδας στους Γερμανούς τον Απρίλιο του 1941 τον βρήκε στα Ιωάννινα. Επί εχθρικής κατοχής συμμετείχε από τους πρώτους στην πρώτη κατοχική κυβέρνηση του Γεωργίου Τσολάκογλου, όπου και διετέλεσε Υπουργός Εργασίας και προσωρινά Γεωργίας από 16 Απριλίου 1941 μέχρι 16 Μαΐου του ίδιου έτους κατόπιν αίτησής του περιοριζόμενος μόνο στα καθήκοντα υπουργού Γεωργίας. Τελικά όμως στις 20 Σεπτεμβρίου του 1941 υπέβαλε την παραίτησή του όπου και έγινε αμέσως αποδεκτή.

Το 1945 στις 31 Μαΐου, ο Χαράλαμπος Κατσιμήτρος καταδικάστηκε υπό ειδικού συγκροτηθέντος δικαστηρίου, του λεγόμενου δωσιλόγων, "εις ειρκτήν" (κάθειρξη) 5,5 ετών "δια διευκολύνσεις" που παρείχε στις δυνάμεις Κατοχής και αποπέμφθηκε από το στράτευμα με το βαθμό του αντιστράτηγου.

Όμως στις 5 Οκτωβρίου του 1949 με διάταγμα του Βασιλέως Παύλου χαρίστηκε το υπόλοιπο της ποινής του και το 1953 αποκαταστάθηκε αναδρομικά με επαναφορά του βαθμού, του αντιστρατήγου εν αποστρατεία και όλων των παρασήμων του.

28 Οκτωβρίου 1940, Αγαθονήσι: Η επιχείρηση των εθελοντών "κομάντος"!

Ένα περιστατικό που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, διαδραματίστηκε λίγες μέρες μετά την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου.

Ανατριχιαστική προφητεία: "Πόλεμος μεταξύ Ελλάδος - Τουρκίας πριν το τέλος του 2019!

Ενώ οι μάχες στις οροσειρές της Πίνδου βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, το βράδυ της 17ης Νοεμβρίου του 1940 μία μικρή ομάδα «κομάντος» έκανε απόβαση στο νησάκι Αγαθονήσι, που βρισκόταν όπως και όλα τα Δωδεκάνησα, υπό ιταλική κατοχή από το 1912.

Επικεφαλής της ομάδας, εμπνευστής και χρηματοδότης του εγχειρήματος ήταν ένας γιατρός από την Κάρπαθο, ο Βάσος Βεργής ο οποίος προχώρησε στην ενέργεια αυτή εκφράζοντας το πάθος του για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου που τελούσε υπό ιταλική κατοχή από το 1912 χωρίς να έχει την παραμικρή βοήθεια.

Η επιχείρηση των ελλήνων κομάντο

Με 18 «εθελοντές-κομάντος» ο Βάσος Βεργής το βράδυ της 17ης Νοεμβρίου ξεκίνησε με ένα καΐκι από τη γειτονική Σάμο και τα ξημερώματα έφθασε στο Αγαθονήσι. Η ομάδα απαρτιζόταν κυρίως από κατοίκους της Σάμου και της Καρπάθου

Στο νησί βρισκόταν σταθμός χωροφυλακής με επτά «καραμπινιέρους» και ομάδα 10-15 καταδρομέων, που αιφνιδιάστηκαν από την απρόσμενη επίθεση.

Η ομάδα του Βάσου Βεργή ύστερα από σύντομη μάχη, κατέλαβε το νησί, συλλαμβάνοντας όλους τους Ιταλούς (στη μάχη σκοτώθηκαν δύο Ιταλοί στρατιώτες).

Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής (το θέμα έτυχε τότε μεγάλης προβολής στις αθηναϊκές εφημερίδες) αλλά και σύμφωνα με μαρτυρίες ο ίδιος ο Βεργής που μιλούσε άπταιστα ιταλικά, ειδοποίησε τους Ιταλούς από τον ασύρματο για την επίθεση στο νησί.

Τι έγραψε ο Τύπος της εποχής

Με το περιστατικό ασχολήθηκε επίσης το αμερικανικό περιοδικό TIME στο τεύχος του στις 2 Δεκεμβρίου 1940 με ένα ιδιαιτέρως κολακευτικό δημοσίευμα

Στο κατόρθωμα της ομάδας Βεργή είχε αναφερθεί επίσης η εφημερίδα «Ακρόπολις» που έγραφε στις 19 Νοεμβρίου του 1940 τα εξής:

«Έλλην, Δωδεκανήσιος, διαμένων και εργαζόμενος εις ελευθέραν Ελλάδα, την νύκτα της 17ης – 18ην Νοεμβρίου, επικεφαλής συμπατριωτών του και άλλων, απέπλευσαν εκ τινος ελληνικού όρμου δια βενζινοπλοίου και απεβιβάσθησαν εις νησίδα τινά της Δωδεκανήσου. Η ομάς αύτη επετέθη κατά του ιταλικού φυλακίου καραμπινιέρων, του οποίου ηχμαλώτισε τον σταθμάρχην και τρεις καραμπινιέρους, μετά του οπλισμού των. Εν συνεχεία επετέθη κατά του ναυτικού φυλακίου της ιδίας νησίδος με αποτέλεσμα τον φόνον τριών, εν οις και του επικεφαλής βαθμοφόρου. Οι επιδραμόντες επέστρεψαν πάντες, μετά των τεσσάρων αιχμαλώτων και του οπλισμού των, εις τον όρμον εκ του οποίου απέπλευσαν».

Το καΐκι με τους «κομάντος» σήκωσε τουρκική σημαία για να μην εντοπιστούν από τα ιταλικά αεροπλάνα και κατέφυγε στη Σάμο, ενώ οι Ιταλοί βομβάρδισαν το Αγαθονήσι και στη συνέχεια όταν κατάλαβαν τι είχε συμβεί βομβάρδισαν το Βαθύ της Σάμου.

Η κίνηση του Βάσου Βεργή στην αρχή αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία και δισταγμό από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, ήταν όμως τέτοια η αποδοχή από τον λαό, που γρήγορα ο Μεταξάς άλλαξε στάση και κάλεσε το Βάσο Βεργή, αλλά και τους συντρόφους του, στην Αθήνα, τους παρασημοφόρησε σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Μάλιστα απένειμε τιμητικά τη θέση του ταγματάρχη του ελληνικού στρατού στον γιατρό.

Ο γιατρός Βάσος Βεργής, 60 χρόνων τότε, ήταν χειρουργός και διατηρούσε κλινική στην Αθήνα. Μετά την απόβαση, διέφυγε εκτός Ελλάδας αφού οι Ιταλοί ήξεραν για αυτόν και τον αναζήτησαν για να υποστεί τις συνέπειες. Ο Βεργής ήταν ένθερμος υποστηρικτής της απελευθέρωσης της Δωδεκανήσου δραστηριοποιούμενος στην Αμερική και τη Νότια Αφρική.

Αρκετά χρόνια νωρίτερα, το 1912 ο Βάσος Βεργής συμμετείχε στο 5ο σώμα των «Γαριβαλδινών» και σε μάχη που είχε γίνει με τους Τούρκους στον Δρίσκο στα Γιάννενα, είχε τραυματιστεί σοβαρά στο χέρι. Επέστρεψε στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωση και πέθανε σε ηλικία 94 χρόνων στην Αθήνα, όπου διέμενε.

 

Retromania

Ροή ειδήσεων

Share