Έρχονται αλλαγές στις μισθώσεις: Τέλος τα μετρητά στα ενοίκια, οι πληρωμές μόνο μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών
Στόχος η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής
Από το 2026, οι ενοικιαστές δεν θα μπορούν πλέον να πληρώνουν «στο χέρι». Το Υπουργείο Οικονομικών προχωρά σε ριζικές αλλαγές στη διαδικασία καταβολής των ενοικίων, καθιερώνοντας την υποχρεωτική χρήση τραπεζικού συστήματος για όλες τις μισθώσεις, με στόχο την αντιμετώπιση της διαδεδομένης φοροδιαφυγής στην αγορά κατοικιών.
Υποχρεωτική η καταβολή του ενοικίου μέσω τραπέζης
Σύμφωνα με τα σχέδια του υπουργείου, κάθε πληρωμή ενοικίου θα πρέπει να διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά – με κατάθεση στον τραπεζικό λογαριασμό του εκμισθωτή. Πληρωμές σε μετρητά δεν θα αναγνωρίζονται φορολογικά και αναμένεται να επισύρουν κυρώσεις τόσο για ιδιοκτήτες όσο και για ενοικιαστές, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας να καταγραφούν τα πραγματικά εισοδήματα από ακίνητα.
Η ανάγκη για το μέτρο προκύπτει από τη μεγάλη απόκλιση μεταξύ των ποσών που δηλώνονται και της πραγματικής αγοράς. Το 2023, σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, ο μέσος όρος ενοικίου πρώτης κατοικίας που δηλώθηκε ήταν μόλις 255 ευρώ μηνιαίως, την ώρα που σε περιοχές όπως η Αττική, τα πραγματικά ποσά ξεπερνούν τα 800 ή ακόμα και τα 1.000 ευρώ.
Το τραπεζικό σύστημα πληρωμής εφαρμόζεται ήδη στις επαγγελματικές μισθώσεις από το 2020. Τώρα, το υπουργείο επιχειρεί να επεκτείνει το ίδιο μοντέλο στις οικιστικές μισθώσεις, επιδιώκοντας να δημιουργήσει μια πλήρως διαφανή και ελεγχόμενη αγορά.
Ο Υπουργός Οικονομίας, Κυριάκος Πιερρακάκης, τόνισε την ανάγκη αποτύπωσης της πραγματικής εικόνας των ενοικίων, υπογραμμίζοντας πως τα έως τώρα στοιχεία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Με αυτή τη μεταρρύθμιση, η κυβέρνηση θέλει να περιορίσει το «μαύρο χρήμα» που διακινείται στην αγορά ακινήτων και να αυξήσει τη φορολογική συμμόρφωση.
Ωστόσο, η εφαρμογή της αλλαγής συναντά εμπόδια. Υπάρχει ανησυχία πως κάποιοι ιδιοκτήτες και ενοικιαστές θα συνεχίσουν τις πληρωμές με μετρητά, δημιουργώντας ψευδείς μισθωτήριες συμβάσεις με χαμηλότερα ποσά. Επίσης, πολλές ευάλωτες ομάδες πολιτών, όπως ηλικιωμένοι ή όσοι δεν είναι εξοικειωμένοι με τις ψηφιακές υπηρεσίες, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες.
Η νέα υποχρεωτική διαδικασία θα απαιτεί διαρκή παρακολούθηση λογαριασμών, συμμόρφωση με τις δηλώσεις στην εφορία και ενδεχομένως λογιστική υποστήριξη, κάτι που δεν είναι αυτονόητο για όλους τους μικροϊδιοκτήτες.
Παράλληλα, το ΥΠΟΙΚ προαναγγέλλει αυστηρά πρόστιμα για τις παραβάσεις, ακολουθώντας το μοντέλο των αγοραπωλησιών ακινήτων. Εκεί, η πληρωμή με μετρητά τιμωρείται με πρόστιμα από 10.000 έως και 500.000 ευρώ και πιθανή ακύρωση συμβολαίων. Η ίδια λογική ελέγχου και επιβολής αναμένεται να εφαρμοστεί και στις μισθώσεις.
