Βρέθηκε η παλαιότερη επιγραφή που χαρακτηρίζει τον Ιησού ως «Θεό» – Το αρχαίο ψηφιδωτό στα ελληνικά

Ανακαλύφθηκε η παλαιότερη επιγραφή που χαρακτηρίζει τον Ιησού ως Θεό – η οποία θεωρείται «η μεγαλύτερη ανακάλυψη μετά τους παπύρους της Νεκράς Θάλασσας» – κάτω από το δάπεδο μιας ισραηλινής φυλακής και τώρα εκτίθεται στην Αμερική.

Σύμφωνα με την Daily Mail, το ψηφιδωτό ηλικίας 1.800 ετών, το οποίο ανακαλύφθηκε από έναν κρατούμενο της φυλακής του Μεγιδδώ, φέρει την αρχαία ελληνική γραφή: «Ο θεοφιλής Ακέπτου προσέφερε το τραπέζι στον Θεό Ιησού Χριστό ως μνημόσυνο».

Το ψηφιδωτό έκτασης 581 τετραγωνικών μέτρων διακοσμούσε την πρώτη αίθουσα προσευχής στον κόσμο το 230 μ.Χ., επιβεβαιώνοντας ότι οι Χριστιανοί πίστευαν ότι ο Ιησούς ήταν ο γιος του Θεού από την αρχή.

Το ψηφιδωτό της Μεγιδδώ περιλάμβανε επίσης μερικές από τις πρώτες εικόνες ψαριών, οι οποίες, σύμφωνα με τους ειδικούς, παραπέμπουν στην ιστορία του Λουκά 9:16, όταν ο Ιησούς πολλαπλασίασε δύο ψάρια για να ταΐσει ένα πλήθος 5.000 ανθρώπων.

Το δάπεδο ήταν κρυμμένο κάτω από την φυλακή από τότε που ανακαλύφθηκε, το 2005, αλλά τώρα έχει δανειστεί σε ένα μουσείο στην Ουάσινγκτον μέχρι τον Ιούλιο του 2025.

Ο Κάρλος Κάμπο, διευθύνων σύμβουλος του μουσείου, χαιρέτισε το ψηφιδωτό ως «τη μεγαλύτερη ανακάλυψη μετά τους παπύρους της Νεκράς Θάλασσας», ενώ οι συνάδελφοί του σημείωσαν ότι πρόκειται για «την πιο σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη για την κατανόηση της πρώιμης χριστιανικής εκκλησίας».

«Είμαστε πραγματικά από τους πρώτους ανθρώπους που θα το δουν ποτέ αυτό, για να βιώσουμε αυτό που πριν από σχεδόν 2.000 χρόνια συναρμολογήθηκε από έναν άνθρωπο ονόματι Βρούτιος, τον απίστευτο τεχνίτη που έβαλε το δάπεδο εδώ», δήλωσε ο Κάμπο στα εγκαίνια της έκθεσης.

Ο Alegre Savariego, επιμελητής της έκθεσης, δήλωσε: «Το ψηφιδωτό παρουσιάζει πρωτοποριακές φυσικές αποδείξεις για τις πρακτικές και τις πεποιθήσεις των πρώτων χριστιανών, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης αρχαιολογικής περίπτωσης της φράσης “Θεός Ιησούς Χριστός”».

Το ψηφιδωτό της Μεγιδδώ ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια της επέκτασης μιας φυλακής υψηλής ασφαλείας στο Ισραήλ. Πάνω του είχε μια επιγραφή στην κορυφή που έλεγε: «Η θεοσεβούμενη Ακέπτου προσέφερε το τραπέζι στον Θεό Ιησού Χριστό ως μνημόσυνο».

Το ψηφιδωτό του Μεγιδδώ βρέθηκε στην κοιλάδα Ιεζραέλ, όπου οι χριστιανοί πιστεύουν ότι θα λάβει χώρα η τελική μάχη του βιβλικού Αρμαγεδδώνα στο βιβλίο της Αποκάλυψης.

Η ανασκαφή, που διεξήχθη από αρχαιολόγους της Αρχής Αρχαιοτήτων του Ισραήλ (IAA), διήρκεσε τέσσερα χρόνια για να ανακτηθεί το ψηφιδωτό δάπεδο των 581 τετραγωνικών μέτρων.

Το ψηφιδωτό περιελάμβανε το όνομα του Ρωμαίου αξιωματικού που ανέθεσε το πλακάκι κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής κατοχής της Ιουδαίας.

Το ψηφιδωτό της Μεγιδδώ εκτίθεται επί του παρόντος στο Μουσείο της Βίβλου στην Ουάσινγκτον.

Οι ερευνητές πρότειναν ότι αυτό θα μπορούσε να αποδείξει ότι οι Ρωμαίοι συνυπήρχαν σε κάποιον βαθμό με τους Χριστιανούς, παρά τις πολυάριθμες ιστορίες πολέμου και σφαγών εκείνη την εποχή.

Μια επιγραφή στο ψηφιδωτό έγραφε: «Ο Γαϊανός, Ρωμαίος αξιωματικός, έχοντας επιδιώξει την τιμή, από τα δικά του χρήματα, έφτιαξε το ψηφιδωτό».

Η ομάδα βρήκε επίσης ένα κοντινό ρωμαϊκό στρατόπεδο, ενισχύοντας το ενδεχόμενο ειρήνης μεταξύ Ρωμαίων και Χριστιανών.

Δείτε επίσης: Οργή στην χριστιανική κοινότητα: Πίνακας στο Σίδνεϊ δείχνει τον Ιησού να κουβαλά τον Σταυρό με πρόσωπο από χαρακτήρα κόμικ

Η αίθουσα προσευχής ή εκκλησία, πιθανότατα εγκαταλείφθηκε και καλύφθηκε επειδή η Έκτη Λεγεώνα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μεταφέρθηκε στην Υπεριορδανία – μια περιοχή που βρίσκεται ανατολικά του ποταμού Ιορδάνη.

Το ψηφιδωτό περιείχε επίσης τα ονόματα πέντε γυναικών, τονίζοντας τον σημαντικό ρόλο που έπαιζαν οι γυναίκες στην εκκλησία.

Εκτός από την Ακέπτου, η οποία αναφέρθηκε για τη δωρεά ενός τραπεζιού στην αίθουσα προσευχής, η επιγραφή του ψηφιδωτού αναφέρει επίσης να «θυμάστε την Primilla και την Cyriaca και τη Δωροθέα, και τέλος τη Χρέστη».

Ο Bobby Duke, διευθυντής της Πρωτοβουλίας Επιστημόνων στο Μουσείο της Βίβλου, δήλωσε: «Πρόκειται αναμφισβήτητα για μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις για την κατανόηση της πρώιμης χριστιανικής εκκλησίας».

Το ψηφιδωτό περιείχε μερικές από τις πρώτες εικόνες ψαριών που χρησιμοποιήθηκαν για να αντιπροσωπεύσουν τον Χριστιανισμό, αντικατοπτρίζοντας την ιστορία που αναφέρεται στο Λουκάς 9:16, όταν ο Ιησούς πολλαπλασίασε δύο ψάρια για να ταΐσει ένα πλήθος 5.000 ανθρώπων.

Το ψηφιδωτό ανακαλύφθηκε κατά την επέκταση μιας φυλακής υψίστης ασφαλείας που βρίσκεται κοντά στην αρχαία πόλη Μεγιδδώ στην κοιλάδα Ιεζραέλ το 2005.

«Για παράδειγμα, το ψηφιδωτό υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο της γυναίκας στην πρώτη εκκλησία με το γεγονός ότι αναφέρονται ονομαστικά πέντε γυναίκες», συνέχισε.

«Πραγματικά, το ψηφιδωτό παρουσιάζει έναν πλούτο νέων δεδομένων για τους ιστορικούς της εκκλησίας, όπως έκαναν οι πάπυροι της Νεκράς Θάλασσας για τους μελετητές της Βίβλου».

Το ΙΑΑ δήλωσε ότι δεν υπάρχουν πληροφορίες που να εξηγούν γιατί αναφέρθηκαν αυτές οι γυναίκες, αλλά είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο, επειδή συνήθως δε ζητούσαν από τον Θεό να θυμάται άτομα.

«Ενώ ήταν σαφώς σημαντικές για την κοινότητα, η επιγραφή δε μας λέει αν ήταν προστάτιδες της κοινότητας (όπως η Ακέπτου) ή μάρτυρες ή τιμούνταν για κάποιον άλλο λόγο», δήλωσε το Μουσείο της Βίβλου.

Μετά το σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα, το τμήμα συντήρησης του ΙΑΑ καθάρισε και σταθεροποίησε το ψηφιδωτό, αρμολόγησε και επανατοποθέτησε τυχόν χαλαρά ψηφιδωτά και συμπλήρωσε τα κενά με κονίαμα και ξαναέθαψε το ψηφιδωτό, ενώ διεξήγαγε την έρευνά του.

Το ΙΑΑ έπρεπε να διαχωρίσει το δάπεδο, τοποθετώντας κομμάτια σε 11 κιβώτια, που στάλθηκαν στις ΗΠΑ νωρίτερα φέτος για την έκθεση με τίτλο: «Το ψηφιδωτό της Μεγιδδώ: Θεμέλια της πίστης». 

«Δεν μπορούσες απλά να σηκώσεις ολόκληρο το δάπεδο», δήλωσε ο Duke. «Έτσι… έκοψαν πολύ περίτεχνα διάφορα κομμάτια του ψηφιδωτού, ώστε να μην καταστρέψουν κανένα από τα έργα τέχνης. Για αυτό, δεν είχαν όλα τα κομμάτια το ίδιο μέγεθος. «Έτσι, ακόμη και ένα από τα κιβώτια που ήρθαν σε αυτή τη γκαλερί ήταν περίπου χίλια κιλά».

Το ψηφιδωτό του Μεγιδδώ θα επιστρέψει στο Ισραήλ μετά τη λήξη της έκθεσης και θα τοποθετηθεί σε μόνιμη έκθεση στο ακριβές σημείο όπου ανακαλύφθηκε. Οι κρατούμενοι του Μεγιδδώ θα μεταφερθούν σε άλλη φυλακή μετά την επιστροφή του ψηφιδωτού.

Τη χρονιά που προηγήθηκε της μετακίνησης του ψηφιδωτού στο Μουσείο της Βίβλου, το ΙΑΑ δέχτηκε επικρίσεις επειδή επέτρεψε να εκτεθεί στο μουσείο ένα σημαντικό κομμάτι της χριστιανικής ιστορίας.

Το ψηφιδωτό περιείχε ελληνικές επιγραφές που περιλαμβάνουν τα ονόματα πέντε γυναικών, αναδεικνύοντας τη σημασία των γυναικών στην εκκλησία.

Από τότε που άνοιξε τις πόρτες του το 2017, το μουσείο έχει αναγκαστεί να επιστρέψει χιλιάδες αντικείμενα, μεταξύ των οποίων μια αρχαία πινακίδα της Μεσοποταμίας και χιλιάδες πήλινους παπύρους, που είχαν λεηλατηθεί από το Ιράκ.

Αναγκάστηκε, επίσης, να παραδεχτεί ότι αρκετά από τα θραύσματα των παπύρων της Νεκράς Θάλασσας, που εκτίθενται στη συλλογή του, ήταν σύγχρονες πλαστογραφίες.

«Αν και ορισμένοι από τους ιδρυτές και τις δράσεις του μουσείου είναι αμφισβητήσιμοι και το μουσείο έχει σαφώς μια πολύ ιδεολογική ατζέντα, δεν νομίζω ότι μια ‘καθαρευουσιάνικη’ ατζέντα είναι πολύ χρήσιμη εδώ», δήλωσε ο καθηγητής Aren Maeir, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan στη Haaretz.com. «Εφόσον όλα γίνονται σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, δε βλέπω κανένα πρόβλημα».