Εργασιακό νομοσχέδιο: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν εργαζόμενοι και εργοδότες

Mε βασικούς άξονες τη διάταξη για το ξεπάγωμα των τριετιών, τα μέτρα για την προστασία των εργαζόμενων και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις θα τεθεί το σήμερα απόγευμα σε ψηφοφορία στη Βουλή το εργασιακό νομοσχέδιο. 

Αναλυτικά, η επίμαχη διάταξη για τις τριετίες προβλέπει το ξεπάγωμα των επιδομάτων προϋπηρεσίας από 1/1/2024 υπό την αίρεση του ποσοστού ανεργίας. Δηλαδή αν από την Ιη.1.2027, το ποσοστό της ανεργίας υπερβεί το δέκα τοις εκατό (10%), και μέχρι να διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του δέκα τοις εκατό (10%), αναστέλλεται αυτοδικαίως η ισχύς των διατάξεων.

Πρακτικά όσοι εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό κατόρθωσαν να εξασφαλίσουν μέρος των τριετιών πριν από τις 14/2/2012, θα συνεχίσουν να συμπληρώνουν τις τριετίες τους ( έως τρεις , δηλαδή 9 έτη προϋπηρεσίας το ανώτερο) πιάνοντας το νήμα από την 1//12024. Για παράδειγμα εργαζόμενος που εξασφάλισε 2.5 έτη προϋπηρεσίας πριν το 2012 θα συνεχίσει να «κτίζει» το χρόνο προϋπηρεσίας από 1/1/2024 έτσι ώστε να πάρει την πρώτη του τριετία , που θα του εξασφαλίσει αύξηση του εισοδήματός του κατά 10%, τον Ιούνιο του 2024.

Σύμφωνα με την εκτίμηση του υπουργού εργασίας Αδωνι Γεωργιάδη, από το ξεπάγωμα των τριετιών θα ωφεληθούν έως 1.2 εκατ. εργαζόμενοι σταδιακά σε βάθος τριετίας. Περισσότερο ευνοημένοι θα είναι οι παλαιοί εργαζόμενοι που έχουν «κτίσει» τριετίες πριν από το 2012.

Οι εργαζόμενοι με υψηλότερο μισθό από τον κατώτατο θα δουν ενίσχυση του μηνιαίου εισοδήματός τους μέσω της διαδικασίας του συμψηφισμού. Δηλαδή ο εργοδότης θα έχει το δικαίωμα συμψηφισμού της αύξησης της προϋπηρεσίας υπό την προϋπόθεση ότι ο νέος νόμιμος μισθός (βασικός + προϋπηρεσία) δεν θα υπερβαίνει τον συμφωνηθέντα (καταβαλλόμενο) μισθό.

Για παράδειγμα, εργαζόμενος με συμφωνηθέντα μισθό 900€ με προϋπηρεσία 5 έτη συμπληρωμένα έως τις 14.2.2012: Την 1.1.2025, ημερομηνία που θεμελιώνει το δικαίωμα της 2ης 3ετίας θα λάβει αύξηση 36€ καθώς ο νέος κατώτατος μισθός (με τα σημερινά δεδομένα) διαμορφώνεται στα 936€, όντας μεγαλύτερος κατά 36€ από τον συμφωνηθέντα.

Σημαντικές είναι επίσης οι διατάξεις που αφορούν στην εργασία ( μερική απασχόληση) σε δεύτερο εργοδότη και στις συμβάσεις κατά παραγγελία. Ειδικότερα,

Νομιμοποιείται η εργασία σε περισσότερους του 1 εργοδότη, κάτι που σήμερα απαγορεύεται καθιστώντας έτσι παράνομη την εργασία σε δεύτερο εργοδότη. Έτσι, μετά την ενσωμάτωση της Οδηγίας, θα επιτρέπεται πλέον η δεύτερη δουλειά σε άλλον εργοδότη, για ό,τι αυτό σημαίνει για την αύξηση των εισοδημάτων του, διασφαλίζεται ο έλεγχος της δεύτερης εργασίας, που μέχρι σήμερα αποτελούσε ένα μαύρο πεδίο για εργαζόμενους και εργοδότες και όλα αυτά χωρίς να προκαλείται έκπτωση του επιπέδου προστασίας του που αφορά τον ελάχιστο χρόνο ανάπαυσης του, που είναι οι 11 ώρες /24ωρο . Με απλά λόγια εντός ενός 24 ΩΡΟΥ χωρά μόνο μια πλήρης απασχόλησή και μια μερική απασχόληση κατ’ ανώτατο όριο, δεν θίγεται η 40ωρη/5νθημερη εργασία, δεν θίγεται το ανώτατο όριο των 48 ωρών (στον οποίο περιλαμβάνεται ο χρόνος υπερεργασίας και υπερωρίας) ως μέσος όρος στους 4 μήνες περιόδου αναφοράς.

Θεσπίζονται μέτρα προστασίας για τις συμβάσεις κατά παραγγελία που αποτελούν μια καλή ευκαιρία για τις μητέρες με μικρά παιδιά , φοιτητές , τεχνικά επαγγέλματα , εργαζόμενους στο πεδίο του θεάματος ,ακροάματος ή της εστίασης που επιθυμούν έκτακτη απασχόληση ολίγων ωρών. Στόχος της διάταξης είναι να θεσπιστούν κανόνες και να μην γίνεται κατάχρηση της εν λόγω μορφής απασχόλησης.

Με τις εν λόγω συμβάσεις ο εργαζόμενος καλείται 24 ώρες πριν να δουλέψει μόνο όταν έχει ανάγκη η επιχείρηση ( και συμφωνεί και ο ίδιος) και πληρώνεται μόνο για τις ώρες που εργάστηκε. Στόχος της διάταξης είναι η πάταξη της μαύρης εργασίας αφού ο εργαζόμενος θα είναι αναγκαστικά δηλωμένος, με άδειες και ασφαλιστικές εισφορές. Η επιχείρηση δεν θα μπορεί να πάρει άλλους από αυτούς που έχει δηλώσει.

Τα μέρη υποχρεούνται να συμφωνούν ελάχιστο αριθμό αμειβομένων ωρών εργασίας που δε μπορεί να υπολείπεται του ¼ του συμφωνημένου συνολικού αριθμού ωρών εργασίας . Δηλαδή αν η συμφωνία προβλέπει την απασχόληση του εργαζομένου τέσσερα σαββατοκύριακα το μήνα , συνολικά για 20 ώρες δεν μπορεί ο εργοδότης να τον απασχολήσει λιγότερες από 5 ώρες το μήνα.

Επίσης , ορίζεται ότι κάθε μετατροπή από τον εργοδότη σύμβασης εργασίας πλήρους ή μερικής απασχόλησης σε σύμβαση εργασίας κατά παραγγελία, θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας.

 Καθιερώνεται για πρώτη φορά ρητά η προσμέτρηση της ενδοεπιχειρησιακής κατάρτισης, όταν αυτή είναι εκ του νόμου υποχρεωτική, ως αμειβόμενος χρόνος εργασίας .

Επιβάλλονται κυρώσεις σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία στην περίπτωση που υπάρχει δυσμενής μεταχείριση του εργαζομένων ,,αλλά και των εκπροσώπων τους, αν αυτοί καταγγείλουν τον εργοδότη τους για μη συμμόρφωσή του στα προβλεπόμενα προστατευτικά πλαίσια της Οδηγίας.

Προβλέπεται ακυρότητα της καταγγελίας απόλυσης (εκδικητική απόλυση) αν διαπιστωθεί ότι αυτή προκλήθηκε λόγω άσκησης από τον εργαζόμενο των νομίμων δικαιωμάτων του που απορρέουν από την Οδηγία.

Επιλύεται το πρόβλημα που έχει ανακύψει κατά την οργάνωση του προγράμματος των εναλλασσόμενων βαρδιών σε επιχειρήσεις που είτε λειτουργούν 24/7 συνεχώς, είτε έχουν 24ωρη λειτουργία 5 ή 6 ημέρες την εβδομάδα, και εφαρμόζουν πενθήμερο σύστημα εργασίας για τους εργαζόμενους, μια και οι επιχειρήσεις συνεχούς πυράς αδυνατούν από τη μια να βρουν νέο εξειδικευμένο προσωπικό και ταυτόχρονα η απαγόρευση της 6ης ημέρας για αυτές τις περιπτώσεις προσβάλλει σημαντικά την παραγωγικότητα μια και αδυνατούν να οργανωθούν σωστά οι εναλλασσόμενες βάρδιες, οδηγώντας έτσι πλήθος εργαζομένων στη μαύρη και αδήλωτη εργασία.

Κερδισμένοι βγαίνουν και οι εργαζόμενοι καθώς το ημερομίσθιο τους για την 6η ημέρα απασχόλησης είναι προσαυξημένο κατά 40% ενώ απαγορεύεται η υπερεργασία και η υπερωρία

Επεκτείνεται το δικαίωμα καταβολής του εποχικού επιδόματος και στους εργαζόμενους που παραχωρούνται μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης (ΕΠΑ) σε επιχειρήσεις του κλάδου του τουρισμού, αίροντας μία αδικία ετών για τους εργαζόμενους του κλάδου .

 Οριοθετείται περίοδος μαθητείας (δοκιμαστική περίοδος – δόκιμος εργαζόμενος) 6 μηνών. Ωστόσο δεν αλλάζει η ελάχιστη υποχρέωση των 12 μηνών προϋπηρεσίας ως προϋπόθεση για θεμελίωση δικαιώματος σε αποζημίωση απόλυσης. Όποιος απολύεται πριν τους 12 μήνες (όπως και σήμερα) δεν έχει θεμελιωμένο δικαίωμα σε αποζημίωση απόλυσης.

Θεσπίζεται βαρύτατο πρόστιμο, αντίστοιχου ύψους με το πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία, ήτοι 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο σε κάθε περίπτωση αναντιστοιχίας της πραγματικής απασχόλησης με τη σχετική σήμανση της κάρτας, κυρίως κατά την προσέλευση στην εργασία, και την υπερωρία, η οποία διαπιστώνεται από σχετικό έλεγχο της Επιθεώρησης Εργασίας, επιβάλλεται στους εργοδότες.

-Επιπλέον κίνητρα δίνονται με το σχέδιο νόμου στις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν την ψηφιακή κάρτα εργασίας. Το σημαντικότερο είναι ότι δύνανται να μην προδηλώνουν τις αλλαγές του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας καθώς και την υπερωριακή απασχόληση στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ II.

Με τον τρόπο αυτό η έναρξη και η λήξη του χρόνου εργασίας καθώς και η νόμιμη υπέρβαση του δηλωθέντος ωραρίου αποδεικνύεται σε πραγματικό χρόνο, μειώνοντας το υπέρμετρο διοικητικό βάρος για τις επιχειρήσεις που κάνουν χρήση της ψηφιακής κάρτας.

Επίσης απλοποιείται η διαδικασία της Ηλεκτρονικής αναγγελίας της οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού .

Προβλέπεται πλέον ότι η αδικαιολόγητη (αυθαίρετη) αποχή του εργαζομένου από την εργασία, για διάστημα μεγαλύτερο των πέντε (5) συναπτών εργάσιμων ημερών μπορεί να θεωρηθεί ως καταγγελία συμβάσεως εκ μέρους του εργαζόμενου, αν ακολουθήσει όχληση του εργοδότη και εν συνεχεία από αυτήν παρέλθει ΚΑΙ επιπλέον χρονικό διάστημα πέντε (5) συναπτών εργασίμων ημερών. Η όχληση αναρτάται στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, και άρα ο εργαζόμενος μπορεί να τη δει και μέσω του MyErgani app και ταυτόχρονα πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο γραπτό τρόπο.

Στην περίπτωση αυτήν ο εργοδότης υποχρεούται, την επόμενη εργάσιμη ημέρα της λήξης του διαστήματος τουλάχιστον των 10 εργασίμων ημερών που ο εργαζόμενος απουσιάζει αδικαιολόγητα από την εργασία του να αναγγείλει την οικειοθελή αποχώρηση του εργαζομένου στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, χωρίς να απαιτείται η υπογραφή του εργαζομένου.

Με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1152 επικαιροποιείται και εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο των ελάχιστων απαιτήσεων σχετικά με την υποχρέωση του εργοδότη να ενημερώνει τον εργαζόμενο, αναφορικά με τους βασικούς όρους της ατομικής σύμβασης εργασίας, προκειμένου να διασφαλίζεται σε όλους τους εργαζομένους, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης πλέον, ενιαίος και επαρκής βαθμός διαφάνειας και προβλεψιμότητας, όσον αφορά τους όρους εργασίας τους, με παράλληλη διατήρηση της εύλογης ευελιξίας στην άτυπη απασχόληση και στη μείωση των ανισοτήτων λόγω είδους σχέσης ή σύμβασης εργασίας .

Με το νέο καθεστώς, ο εργοδότης πρέπει να ενημερώσει για τους βασικούς όρους εργασίας τον εργαζόμενο με έγγραφη σύμβαση ή έστω με λεπτομερή έγγραφη ενημέρωση των βασικών όρων εργασίας του, εντός 1 εβδομάδας από την πρόσληψη, αντί του 2μήνου που ίσχυε μέχρι σήμερα. Έτσι, το αργότερο 1 εβδομάδα μετά από την πρόσληψη ο εργαζόμενος μπορεί να επικαλεστεί επιτυχώς και να αποδείξει όλα τα δικαιώματά του. Έτσι, πλέον, αν για παράδειγμα ο εργοδότης έχει υποσχεθεί στον εργαζόμενο κατάρτιση, αυτή πρέπει να αναφέρεται στη σύμβαση, για να μην μπορεί ο εργοδότης να ξεγελάσει τον εργαζόμενο. Το ίδιο ισχύει με τη δοκιμαστική περίοδο, ώστε να μην μπορεί ο εργοδότης να ισχυριστεί εκ των υστέρων ότι δήθεν έδιωξε τον εργαζόμενο, επειδή απέτυχε στη δοκιμή, χωρίς να έχει συμφωνήσει δοκιμαστική περίοδο μαζί του.Εργασιακό νομοσχέδιο: Τι πρέπει να γνωρίζουν εργαζόμενοι και εργοδότες – Ξεπάγωμα τριετιών, απασχόληση σε δεύτερο εργοδότη, συμβάσεις κατά παραγγελία και περιορισμός της γραφειοκρατίας

Mε βασικούς άξονες τη διάταξη για το ξεπάγωμα των τριετιών, τα μέτρα για την προστασία των εργαζόμενων και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις θα τεθεί το απόγευμα σε ψηφοφορία στη Βουλή το εργασιακό νομοσχέδιο με τίτλο «για την ενίσχυση της εργασίας-Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019-Απλοποίηση ψηφιακών διαδικασιών και ενίσχυση της Κάρτας Εργασίας-Αναβάθμιση της επιχειρησιακής λειτουργίας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και της Επιθεώρησης Εργασίας».

Αναλυτικά, η επίμαχη διάταξη για τις τριετίες προβλέπει το ξεπάγωμα των επιδομάτων προϋπηρεσίας από 1/1/2024 υπό την αίρεση του ποσοστού ανεργίας. Δηλαδή αν από την Ιη.1.2027, το ποσοστό της ανεργίας υπερβεί το δέκα τοις εκατό (10%), και μέχρι να διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του δέκα τοις εκατό (10%), αναστέλλεται αυτοδικαίως η ισχύς των διατάξεων.

Πρακτικά όσοι εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό κατόρθωσαν να εξασφαλίσουν μέρος των τριετιών πριν από τις 14/2/2012, θα συνεχίσουν να συμπληρώνουν τις τριετίες τους ( έως τρεις , δηλαδή 9 έτη προϋπηρεσίας το ανώτερο) πιάνοντας το νήμα από την 1//12024. Για παράδειγμα εργαζόμενος που εξασφάλισε 2.5 έτη προϋπηρεσίας πριν το 2012 θα συνεχίσει να «κτίζει» το χρόνο προϋπηρεσίας από 1/1/2024 έτσι ώστε να πάρει την πρώτη του τριετία , που θα του εξασφαλίσει αύξηση του εισοδήματός του κατά 10%, τον Ιούνιο του 2024.

Σύμφωνα με την εκτίμηση του υπουργού εργασίας Αδωνι Γεωργιάδη , από το ξεπάγωμα των τριετιών θα ωφεληθούν έως 1.2 εκ. εργαζόμενοι σταδιακά σε βάθος τριετίας. Περισσότερο ευνοημένοι θα είναι οι παλαιοί εργαζόμενοι που έχουν «κτίσει» τριετίες πριν από το 2012.

Οι εργαζόμενοι με υψηλότερο μισθό από τον κατώτατο θα δουν ενίσχυση του μηνιαίου εισοδήματός τους μέσω της διαδικασίας του συμψηφισμού. Δηλαδή ο εργοδότης θα έχει το δικαίωμα συμψηφισμού της αύξησης της προϋπηρεσίας υπό την προϋπόθεση ότι ο νέος νόμιμος μισθός (βασικός + προϋπηρεσία) δεν θα υπερβαίνει τον συμφωνηθέντα (καταβαλλόμενο) μισθό.

Για παράδειγμα, εργαζόμενος με συμφωνηθέντα μισθό 900€ με προϋπηρεσία 5 έτη συμπληρωμένα έως τις 14.2.2012: Την 1.1.2025, ημερομηνία που θεμελιώνει το δικαίωμα της 2ης 3ετίας θα λάβει αύξηση 36€ καθώς ο νέος κατώτατος μισθός (με τα σημερινά δεδομένα) διαμορφώνεται στα 936€, όντας μεγαλύτερος κατά 36€ από τον συμφωνηθέντα.