Επιστρέφει ο εφιάλτης: Για νέα πανδημία προετοιμάζονται υπουργείο Υγείας και ΕΟΔΥ
Έρχονται δύσκολες μέρες
Το Υπουργείο Υγείας και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) σχεδιάζουν στρατηγική για την αντιμετώπιση μιας νέας πανδημίας, έχοντας αντλήσει πολύτιμα διδάγματα από την περίοδο της έξαρσης της Covid-19.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η εμφάνιση μιας νέας πανδημίας θεωρείται αναπόφευκτη. Αυτό που παραμένει άγνωστο είναι το παθογόνο που θα την προκαλέσει και η σοβαρότητά της.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα, όπως ανέφερε στην Πανελλήνια Συνάντηση για το AIDS, τις Ηπατίτιδες, τα Αναδυόμενα Νοσήματα και τις Εξαρτήσεις, κάθε άτομο έχει πιθανότητα 2% να ζήσει μια νέα πανδημία με επιπτώσεις παρόμοιες με αυτές της Covid-19 μέσα σε οποιοδήποτε έτος της ζωής του. Ωστόσο, συνολικά κατά τη διάρκεια της ζωής του, η πιθανότητα αυτή αυξάνεται στο 38%.
«Περίπου κάθε 4-5 χρόνια έχουμε ένα νεοεμφανιζόμενο παθογόνο. Δεν ξέρουμε ποιο θα είναι το παθογόνο που θα προκαλέσει την επόμενη πανδημία, ούτε πόσο βαριά θα είναι. Εμείς πρέπει να κάνουμε ένα σχέδιο, ώστε να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια. Εν μέρει γνωρίζουμε πόσο γρήγορα θα εξαπλωθεί. Το ζήσαμε στην Covid και ξέρουμε ότι η εξάπλωση θα είναι ταχύτατη. Σήμερα, με την παγκοσμιοποίηση και την ταχύτητα στα ταξίδια, θα μεταδοθεί πάρα πολύ γρήγορα, όποια μέτρα και να πάρουμε στις πύλες εισόδου και υπάρχουν αποδείξεις γι’ αυτό», ανέφερε ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, καθηγητής Χρίστος Χατζηχριστοδούλου.
Αναφερόμενος στην ετοιμότητα της χώρας για μια νέα πανδημία, υπογράμμισε πόσο κρίσιμο είναι να αξιοποιήσουμε τα διδάγματα από την πανδημία του Covid-19.
Το σχέδιο για τα νοσοκομεία
Το υπουργείο Υγείας έχει συγκροτήσει μια επιτροπή που εργάζεται εντατικά για δέκα μήνες, με στόχο την κατάρτιση ενός Επιχειρησιακού Σχεδίου για την ανταπόκριση της χώρας σε περίπτωση πανδημίας, το οποίο θα προσαρμοστεί στις ανάγκες κάθε νοσοκομείου. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΟΔΥ, έχει ήδη καταγραφεί ο εξοπλισμός και το προσωπικό κρίσιμων ειδικοτήτων, καθώς και όλα τα αποθέματα μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ). Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει επίσης την εκτίμηση όλων των αναγκών και την αξιολόγηση των μέτρων που εφαρμόστηκαν για τη λειτουργία των νοσοκομείων κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού. Ιδιαίτερη σημασία έχει η εκπόνηση ενός σχεδίου για τη διασφάλιση της λειτουργίας των νοσοκομείων, ώστε να συνεχίσουν να παρέχουν υπηρεσίες και για χρόνια νοσήματα.
«Είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο, το οποίο προσπαθούμε να φέρουμε εις πέρας», τόνισε ο κ. Χατζηχριστοδούλου και αναφέρθηκε στα 4 σενάρια/επίπεδα διαχείρισης της επόμενης πανδημίας:
Πράσινο επίπεδο
Αναφέρεται στην περίοδο κανονικής λειτουργίας του συστήματος υγείας
Κίτρινο επίπεδο
Αναφέρεται στον χειρισμό νόσου ήπιας σοβαρότητας (θνητότητας), με R0<2 (πχ Η1Ν1), που αναμένεται να ασκήσει σχετικά μικρή πίεση στο σύστημα. Προβλέπεται η λειτουργία των κλινών ΜΕΘ στο 40-50%, σε σχέση με το πορτοκαλί επίπεδο.
Πορτοκαλί επίπεδο
Αναφέρεται στον χειρισμό νόσου μεγάλης σοβαρότητας (θνητότητα αντίστοιχη της Covid-19), με R02-3, που αναμένεται να ασκήσει μεγάλη πίεση στο σύστημα. Προβλέπεται η λειτουργία των κλινών ΜΕΘ βάσει των δεδομένων από την πρόσφατη πανδημία.
Κόκκινο επίπεδο
Αναφέρεται στον χειρισμό της νόσου πολύ μεγάλης σοβαρότητας και θνητότητας, μεγαλύτερης κατά 20% σε σχέση με την Covid-19, με R0>3, που αναμένεται να ασκήσει πολύ μεγάλη πίεση στο σύστημα. Προβλέπεται η λειτουργία των κλινών ΜΕΘ στο 40% παραπάνω σε σχέση με το πορτοκαλί επίπεδο.
Έχοντας ήδη δεδομένα για κάθε νοσοκομείο από την πανδημία Covid και μετά από μελέτη των σχετικών αναγκών, με βάση αυτόν τον σχεδιασμό θα αναπτυχθούν επιμέρους σχέδια σε επίπεδο νοσοκομείου.
Τα μέτρα του ΕΟΔΥ
Για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την επόμενη πανδημία, ο ΕΟΔΥ ενισχύει την επιδημιολογική επιτήρηση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και άλλων ευρωπαϊκών προγραμμάτων, όπως το EU4Health και το HERA. Παράλληλα, βελτιώνει την ετοιμότητα και την ανταπόκριση με το Εθνικό Σχέδιο Ετοιμότητας και Απόκρισης για Μεταδοτικά Νοσήματα και ειδικά σχέδια για συγκεκριμένα νοσήματα, όπως το Η5Ν1. Ο σχεδιασμός του Οργανισμού περιλαμβάνει τη δημιουργία και λειτουργία ενός σύγχρονου, εξοπλισμένου Κέντρου Επιχειρήσεων και εργαστηρίου βιοασφάλειας επιπέδου ΙΙΙ, καθώς και την πραγματοποίηση πολλών ασκήσεων επί χάρτου.
Σχετικά με τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Science, από τα πιο αποτελεσματικά μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας είναι η απαγόρευση των συναθροίσεων, ειδικά σε ομάδες «μέχρι 10 ατόμων», και το κλείσιμο σχολείων και πανεπιστημίων. Το κλείσιμο κέντρων εστίασης και μη απαραίτητων επιχειρήσεων έχει μέτρια αποτελεσματικότητα, ενώ το lockdown προσφέρει μικρό επιπρόσθετο όφελος όταν τα προηγούμενα μέτρα τηρούνται.
