Σαν Σήμερα, 13 Νοεμβρίου 1940: Η τεράστια επικράτηση της Ελλάδας στη μάχη της Πίνδου

Σαν σήμερα, 13 Νοεμβρίου 1940: Στις 5:30 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940, τα ιταλικά στρατεύματα εξαπέλυσαν την επίθεσή τους κατά της Ελλάδας. Η επίθεση ξεκίνησε σε δύο μέτωπα: στην Ήπειρο και στην Πίνδο.

Την άμυνα στη μεθόριο με την Αλβανία ανέλαβε η VIII Μεραρχία υπό την ηγεσία του υποστράτηγου Χαράλαμπου Κατσιμήτρου, με δύναμη 35.000 ανδρών. Η κύρια αποστολή της μεραρχίας τις πρώτες μέρες του πολέμου ήταν η ανάσχεση της ιταλικής προέλασης μέχρι την ολοκλήρωση της επιστράτευσης, η αποτροπή κατάληψης των οδικών αρτηριών και διαβάσεων προς τη Θεσσαλία και τη δυτική Μακεδονία, και η προστασία του θεάτρου των επιχειρήσεων στην περιοχή αυτή.

VIRAL ΕΙΔΗΣΗ

Σαδιστής Αστυνομικός: Οι κόρες «καίνε» και την μητέρα! Ο 14χρονος γιος κατέθεσε υπέρ του πατέρα του!

Δείτε με την ευκαιρία τα σημαντικότερα γεγονότα που έγιναν σαν σήμερα, 13 Νοεμβρίου!

Παράλληλα, την άμυνα του άλλου τομέα, που δέχτηκε επίθεση από τους Ιταλούς, ανέλαβε το Απόσπασμα Πίνδου υπό την ηγεσία του συνταγματάρχη Κωνσταντίνου Δαβάκη. Το Απόσπασμα Πίνδου υπαγόταν τακτικά στο Τμήμα Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας και περιλάμβανε το 51ο Σύνταγμα Πεζικού, έναν λόχο προκαλύψεως (Βούρμπιανης), έναν ουλαμό Ιππικού, έναν λόχο Ημιονηγών, μια διμοιρία Διαβιβάσεων, μια ορειβατική πυροβολαρχία των 75 χιλιοστών και έναν ουλαμό Πυροβολικού των 65 χιλιοστών, συνολικής δύναμης περίπου 2.000 ανδρών. Η κύρια αποστολή του ήταν η ανάπτυξη άμυνας κατά μήκος της νοητής γραμμής μεταξύ του Σμόλικα, του χωριού Μόλιστα, του υψώματος Καστάνιανη, του χωριού Οξυά και του υψώματος Καταφύκι, με σκοπό την αποτροπή κατάληψης των περασμάτων προς το Νότο και τη διασφάλιση του συνδέσμου με τις δυνάμεις που επιχειρούσαν στην Ήπειρο.

Απέναντι από τις ελληνικές δυνάμεις στην Πίνδο, οι Ιταλοί παρέταξαν την 3η Μεραρχία Αλπινιστών "Τζούλια", υπό τη διοίκηση του στρατηγού Girotti. Αυτή η μεραρχία αποτελούνταν από περίπου 10.000 άνδρες. Η κύρια αποστολή της ήταν να διεισδύσει μέσω των ορεινών διαβάσεων της Πίνδου προς το Μέτσοβο, με στόχο να διακόψει τη σύνδεση μεταξύ της VIII Μεραρχίας και του ΤΣΔΜ.

Οι Έλληνες υπερασπιστές των συνοριακών φυλακίων, έχοντας παραμείνει σε επιφυλακή για αρκετές ημέρες, δεν αιφνιδιάστηκαν.

Η επίθεση των ιταλικών δυνάμεων στην Πίνδο ξεκίνησε πρωί της 28ης Οκτωβρίου. Οι Έλληνες υπερασπιστές, σε επιφυλακή για ημέρες, δεν αιφνιδιάστηκαν, παρά την ανάγκη να αναδιπλωθούν σε καλύτερες θέσεις λόγω της έντασης των ιταλικών πυρών. Στην άμυνα κατά των Ιταλών συνέβαλε και η Ι Μεραρχία, όταν η κατάσταση στο μέτωπο άρχισε να γίνεται κρίσιμη για τους Έλληνες.

Από την 1η Νοεμβρίου, ωστόσο, η πορεία των επιχειρήσεων άρχισε να αντιστρέφεται. Εκείνη την ημέρα, οι ελληνικές δυνάμεις πραγματοποίησαν την πρώτη τους αντεπίθεση κατά του αριστερού άκρου της Μεραρχίας «Τζούλια», ανακαταλαμβάνοντας μερικά χωριά. Αυτή η αρχική αντεπίθεση έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αναπτέρωση του ηθικού των Ελλήνων στρατιωτών, οι οποίοι συνειδητοποίησαν ότι οι Ιταλοί δεν ήταν άτρωτοι. Στις 2 και 3 Νοεμβρίου, μονάδες της Ι Μεραρχίας ανακατέλαβαν διάφορα στρατηγικά υψώματα, ενώ η Ταξιαρχία Ιππικού ανακατέλαβε τη Σαμαρίνα.

Εως τις 13 Νοεμβρίου αποκαταστάθηκε η ελληνική γραμμή άμυνας από τον Σμόλικα έως τον Γράμμο

Τις επόμενες ημέρες, οι ελληνικές δυνάμεις ενέτειναν την αντεπίθεσή τους με μεγαλύτερη ορμή, αναγκάζοντας τη Μεραρχία «Τζούλια» να υποχωρήσει προς την Κόνιτσα. Μέχρι τις 13 Νοεμβρίου, η ελληνική γραμμή άμυνας αποκαταστάθηκε από τον Σμόλικα έως τον Γράμμο, σημειώνοντας μια μεγάλη ελληνική νίκη. Αφενός, αποτράπηκε η αποκοπή των δυνάμεων της Ηπείρου από εκείνες της δυτικής Μακεδονίας και αφετέρου, ενισχύθηκε το ηθικό των Ελλήνων στρατιωτών. Επιπλέον, η ελληνική νίκη είχε αρνητική επίδραση στο ηθικό των Ιταλών στρατιωτών. Καθοριστική ήταν και η συμβολή των κατοίκων της Πίνδου, ανδρών και γυναικών που, με αυτοθυσία, βοήθησαν με διάφορους τρόπους τους μαχόμενους στρατιώτες.

Η ελληνική αντεπίθεση κατά των Ιταλών ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου. Μετά από σκληρές μάχες, οι μονάδες του Γ' Σώματος Στρατού απελευθέρωσαν την Κορυτσά στις 22 Νοεμβρίου. Ήταν η απαρχή της επικής πορείας των ελληνικών όπλων στη Βόρεια Ήπειρο.