Παρασκευή, 19 Απριλίου 2024

Ποτέ έγινε η πρώτη αεροπειρατεία στην Ελλάδα και άλλες 10 που δεν θέλουμε να θυμόμαστε

Η «περιπέτειά» που ξεκίνησε στις 12 Σεπτεμβρίου 1948 από το αεροδρόμιο του Ελληνικού

24 Μαΐου 2021 08:26
Ποτέ έγινε η πρώτη αεροπειρατεία στην Ελλάδα και άλλες 10 που δεν θέλουμε να θυμόμαστε
Από Γιάννης Κυριακόπουλος

Με αφορμή την «πράξη κρατικής αεροπειρατείας» που χαρακτήρισε το υπουργείο Εξωτερικών την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης Ryanair FR 4978, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ της Λευκορωσίας, σας υπενθυμίζουμε την πρώτη αεροπειρατεία στην Ελλάδα και μία από τις πρώτες παγκοσμίως, έγινε από 6 νεαρούς κομουνιστές στις 12 Σεπτεμβρίου 1948, κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου.

Στα μέσα Αυγούστου του 1948 ο κλοιός ήταν ασφυκτικός για έξι νεαρούς Θεσσαλονικείς, μέλη της ΕΠΟΝ, που κατηγορούνταν από τις αρχές για ενέργειες σαμποτάζ. Τα ονόματά τους:

  • Αλέξανδρος Κουφουδάκης, 21 ετών
  • Δημήτριος Κουφουδάκης, 23 ετών
  • Αχιλλέας Κετιμλίδης, 19 ετών
  • Αντώνης Βογιάζος, 18 ετών
  • Γιώργος Κέλας, 17 ετών
  • Σπύρος Χελμιάδης, 18 ετών

Προσπαθώντας να ξεφύγουν από τους διώκτες τους, οι έξι νεαροί κατέφυγαν στην Αθήνα, με απώτερο σκοπό να διαφύγουν σε κάποια γειτονική σοσιαλιστική χώρα και στη συνέχεια να επαναπροωθηθούν στην Ελλάδα για να πολεμήσουν στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού.

Ψάχνοντας τρόπους να υλοποιήσουν το σχέδιό τους, τους κατέβηκε η ιδέα να καταλάβουν ένα αεροπλάνο της πολιτικής αεροπορίας και να το οδηγήσουν στη Γιουγκοσλαβία. Σχέδιο παράτολμο, αλλά και «πρωτοποριακό» για την εποχή.

Η περιπέτειά τους ξεκίνησε στις 12 Σεπτεμβρίου 1948 από το αεροδρόμιο του Ελληνικού. Αφού εξασφάλισαν εισιτήρια, οι έξι επονίτες επιβιβάστηκαν στη μεσημεριανή πτήση της ΤΑΕ (προδρόμου της Ολυμπιακής Αεροπορίας) για Θεσσαλονίκη. Στο αεροπλάνο, τύπου DC-3 (Ντακότα), επέβαιναν συνολικά 21 άτομα (τετραμελές πλήρωμα και 17 επιβάτες).

Λίγα λεπτά μετά την απογείωσή του κι ενώ το αεροπλάνο πετούσε πάνω από τη βόρεια Εύβοια, οι τέσσερις από τους έξι νεαρούς μπήκαν στον θάλαμο διακυβέρνησης και αφού τραυμάτισαν με σουγιά τον συγκυβερνήτη και τον ασυρματιστή, ανάγκασαν τον κυβερνήτη Αθανάσιο Ηγουμενάκη να οδηγήσει το αεροπλάνο προς τα γιουγοσλαβικά σύνορα.

H πρώτη αεροπειρατεία στην Ελλάδα

O Ηγουμενάκης προσπάθησε να παραπλανήσει τους αεροπειρατές, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Έτσι, ακολουθώντας το ποτάμι του Αξιού κατόρθωσε να προσγειώσει τελικά το αεροπλάνο σε μία λωρίδα γης στην τοποθεσία Μπούργκα, 60 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά των Σκοπίων.

Μετά την αποβίβαση των έξι αεροπειρατών, οι χειριστές κατόρθωσαν να απογειώσουν το αεροπλάνο και να φτάσουν στη Θεσσαλονίκη γύρω στις 5 το απόγευμα, 4 ώρες και 27 λεπτά μετά την αναχώρησή του από την Αθήνα.

Οι έξι αεροπειρατές δικάσθηκαν ερήμην από το Έκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης και καταδικάσθηκαν σε θάνατο. Δύο από αυτούς, ο Σπύρος Χελμιάδης και ο Αχιλλέας Κετιμλίδης επέστρεψαν παράνομα στην Ελλάδα και σκοτώθηκαν σε μάχες του Εμφυλίου Πολέμου.

Οι υπόλοιποι τέσσερις έζησαν για πολλά χρόνια σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Ο πιο γνωστός απ’ όλους είναι ο Αντώνης Βογιάζος (1930-1992), που σπούδασε σκηνοθεσία στη Σοβιετική Ένωση και μετά τη μεταπολίτευση, όταν επαναπατρίστηκε, είχε σημαντικές τηλεοπτικές επιτυχίες στο ενεργητικό του.

Oι 10 πιο τρομακτικές αεροπειρατείες της ιστορίας

11η Σεπτεμβρίου

Φυσικά, η πιο διάσημη και αιματηρή αεροπειρατεία στην ιστορία. Στις 11 Σεπτεμβρίου 2011, 19 ισλαμιστές τρομοκράτες πήραν τον έλεγχο τεσσάρων αεροπλάνων και χρησιμοποίησαν τα τρία από αυτά ως πυραύλους Κρουζ χτυπώντας τρία κτίρια στη Νέα Υόρκη: το Πεντάγωνο και τους Δίδυμους Πύργους, αφήνοντας πίσω τους 3.000 νεκρούς. Το τέταρτο αεροπλάνο στόχευε τον Λευκό Οίκο, αλλά οι επιβάτες επιτέθηκαν στους αεροπειρατές και το εξέτρεψαν από τον στόχο του.

Η «ελληνική» περίπτωση

Δύο Παλαιστίνιοι και δύο μέλη των Γερμανικών Επαναστατικών Πυρήνων πήραν τον έλεγχο της πτήσης της Air France από την Αθήνα στο Παρίσι, προσγειώνοντάς τη στη Βεγγάζη της Λιβύης. Εκεί απελευθέρωσαν μία όμηρο που υποκρίθηκε ότι απέβαλε και συνέχισαν ως την Ουγκάντα, όπου επιβιβάστηκαν άλλοι τέσσερις αεροπειρατές! Εκεί έλαβε χώρα η επιχείρηση «Entebbe»: Ισραηλινοί κομάντος εισέβαλαν στο αεροπλάνο και απελευθέρωσαν 105 επιβάτες. Τρεις επιβάτες, ένας Ισραηλινός στρατιώτης και 45 στρατιώτες από την Ουγκάντα σκοτώθηκαν.

Η πρώτη αεροπειρατεία

Η πρώτη αεροπειρατεία στην ιστορία συνέβη στις 16 Ιουλίου του 1948. Τέσσερις ένοπλοι άνδρες που επέβαιναν στο αεροπλάνο που έκανε τη διαδρομή Μακάου-Χονγκ Κονγκ ήθελαν να ληστέψουν το πλήρωμα και τους επιβάτες. Σε μια στιγμή σύγχυσης, όμως, στο πιλοτήριο πυροβόλησαν τον πιλότο και το αεροπλάνο έκανε αμέσως απότομη βουτιά και συνετρίβη.

Indian Airline

Αεροπειρατεία Indian Airline

Πρόκειται για την αεροπειρατεία με τη μεγαλύτερη διάρκεια. Επί επτά ημέρες το 1999 οι επιβάτες της πτήσης που ξεκίνησε από το Νεπάλ ταξίδευαν από αεροδρόμιο σε αεροδρόμιο υπό τον έλεγχο ένοπλων Πακιστανών τρομοκρατών που ζητούσαν την απελευθέρωση ισλαμιστών κρατουμένων από τις φυλακές της Ινδίας. Στον τελευταίο τους προορισμό, μάλιστα, το Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν «προστάτεψαν» το αεροπλάνο με στρατό για να μην επέμβει η Ινδία.

Ethiopian Airlines

Αεροπειρατεία Ethiopan Airlines

Κύπρος

Δύο Άραβες αντάρτες κατέλαβαν αεροσκάφος στη Λάρνακα τον Φεβρουάριο του 1978. Αιγύπτιοι κομάντος προσπάθησαν να ανακαταλάβουν το σκάφος, χωρίς όμως να τους έχει δοθεί άδεια από τις κυπριακές Αρχές, ενώ συνεχίζονταν οι διαπραγματεύσεις με τους αεροπειρατές. Η Κυπριακή Εθνική Φρουρά αντιστάθηκε, με αποτέλεσμα να διεξαχθεί 45λεπτη μάχη, στην οποία σκοτώθηκαν 15 Αιγύπτιοι.

Jordanian Airlines

Χειροβομβίδα που κουβαλούσε Σύρος αεροπειρατής ανατινάχθηκε εντός αεροσκάφους της Jordanian Airlines, τραυματίζοντας 15 επιβάτες τον Ιούλιο του 2000. Ο αεροπειρατής, ο οποίος ήθελε να ζητήσει άσυλο από τη Γερμανία, σκοτώθηκε μετά την επέμβαση ανδρών των ιορδανικών δυνάμεων ασφαλείας.

Αεροπειρατεία στην Ιορδανία
O βασιλιάς της Ιορδανίας Αμπντάλα επισκέπτεται στο νοσοκομείο ένα από τα θύματα της αεροπειρατίας, Ιούλιος 2000

El Al 426

Τρεις ένοπλοι Παλαιστίνιοι υποχρέωσαν το αεροπλάνο των ισραηλινών αερογραμμών που εκτελούσε το δρομολόγιο Λονδίνο-Ρώμη να προσγειωθεί στην Αλγερία, η οποία έναν χρόνο πριν είχε κηρύξει τον πόλεμο στο Ισραήλ. Όλοι οι μη Ισραηλινοί απελευθερώθηκαν και μετά από 40 ημέρες διαπραγματεύσεων οι υπόλοιποι, μεταξύ των οποίων και οι αεροπειρατές.

D.B. Cooper

Περιγράφεται ως ο μεγαλύτερος αεροπειρατής όλων των εποχών. Τζέντλεμαν στην όψη, με κουστούμι και καπέλο, επιβιβάστηκε σε αεροπλάνο στο Πόρτλαντ των ΗΠΑ το 1974. Έδωσε ένα σημείωμα στην αεροσυνοδό που έλεγε ότι έχει βόμβα και σε στάση ανεφοδιασμού στο Σιάτλ αντάλλαξε 36 επιβάτες με 200.000 δολάρια και τέσσερα αλεξίπτωτα. Κάπου πάνω από την Πολιτεία της Ουάσινγκτον πήδηξε με το αλεξίπτωτο και τα λεφτά και δεν συνελήφθη ποτέ.

Ελλάδα νο.2

Δύο ένοπλοι Σιίτες από τον Λίβανο κατέλαβαν αεροσκάφος της αμερικανικής εταιρείας TWA, ενώ πετούσε πάνω από την Αθήνα με 153 επιβαίνοντες τον Ιούνιο του 1985. Η αεροπειρατεία έληξε με τη βοήθεια της Συρίας 16 ημέρες μετά, όταν και οι 39 όμηροι ελευθερώθηκαν στο αεροδρόμιο της Βηρυτού. Ένας Αμερικανός σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια της αεροπειρατείας.

 

Retromania

Ροή ειδήσεων

Share