Γιατί φτιάχνουμε τσουρέκια την Μεγάλη Πέμπτη;

Το έθιμο της Μεγάλης Πέμπτης, την τέταρτη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας, είναι να φτιάχνουμε τσουρέκια και να βάφουμε κόκκινα αυγά! Λαμπροκουλούρας ή Λαμπρόψωμο λέγεται αλλιώς το τσουρέκι που φτιάχνουμε σήμερα!

Το τσουρέκι είναι μόνο ένα από τα ποικίλα εορταστικά ψωμιά της ελληνικής παράδοσης, όμως ίσως είναι το πιο γνωστό. Εκτός από το τσουρέκι, υπάρχουν και άλλες ποικιλίες Πασχαλινού ψωμιού γνωστές ως “λαμπροκούλουρα” ή “λαμπρόψωμο” ή με άλλες ονομασίες ανάλογα με την τοπική παράδοση.

VIRAL ΕΙΔΗΣΗ

Δυστυχώς επιβεβαίωσε τα χειρότερα ο Γιάννης Καλλιάνος: «Έχω μία ανησυχία ότι...» - Έτσι θα εξελιχθεί η κακοκαιρία τις επόμενες ώρες (video)

Το ψωμί αυτό είναι συμβολικό, γιατί αντιπροσωπεύει την ανάσταση του Χριστού, καθώς το αλεύρι ζωντανεύει και μεταμορφώνεται σε ψωμί.Το ψωμί συμβόλιζε τη “ζωή” και στην ειδωλολατρική παράδοση και μπορούμε να βρούμε απομεινάρια της ακόμη και σήμερα, σε παραδόσεις όπως της προσφοράς Πασχαλινού ψωμιού και κόκκινων αβγών στους τάφους αγαπημένων προσώπων κατά το Πάσχα.

Το σχήμα των Πασχαλινών ψωμιών ποικίλλει ανάλογα με τις τοπικές παραδόσεις. Το πιο γνωστό είναι φυσικά η πλεξούδα, με ή χωρίς κόκκινο αβγό. Οι πλεξούδες και οι κόμποι προέρχονται από τους ειδωλολατρικούς χρόνους ως σύμβολα για την απομάκρυνση των κακών πνευμάτων .

Πρωί-πρωί τη μεγάλη Πέμπτη, σε όλη την Ελλάδα, οι γυναίκες καταπιάνονται με το ζύμωμα. Ζυμώνουν με μυρωδικά τις κουλούρες της Λαμπρής και τις στολίζουν με λουρίδες από ζυμάρι και ξηρούς καρπούς. Ανάλογα με το σχήμα που τους έδιναν παλιότερα είχαν και διάφορα ονόματα. “Κοφίνια”, “καλαθάκια”, “δοξάρια”, “αυγούλες”, “κουτσούνες”, “κουζουνάκια”.

Παρόμοιες κουλούρες έφτιαχναν και στα βυζαντινά χρόνια, τις “κολλυρίδες” και ήταν ειδικά ψωμιά για το Πάσχα, σε διάφορα σχήματα, που είχαν στο κέντρο ένα κόκκινο αυγό.

Το όνομα “τσουρέκι” προέρχεται από την Τουρκική λέξη “corek” που αναφέρεται σε οποιοδήποτε ψωμί είναι φτιαγμένομε ζύμη που περιέχει μαγιά, ενώ υπάρχουν πολλά είδη corek, τόσο αλμυρά όσο και γλυκά, που εμφανίζονται σε διάφορα σχήματα και μεγέθη ανάλογα με την περιοχή.

Οι Αρμένιοι, καθώς και οι άνθρωποι στο Αζερμπαϊτζάν, φτιάχνουν ένα “churek” που είναι ένα στρογγυλό επίπεδο ψωμί πασπαλισμένο με σουσάμι. Το όνομα “τσουρέκι” μάλλον υιοθετήθηκε από τους Έλληνες κατά την περίοδο της τουρκικής κατοχής, και έκτοτε ξεκίνησαν να φτιάχνουν τη δική τους εκδοχή ενός γλυκού ψωμιού φτιαγμένο με γάλα, βούτυρο και αβγά.

Μεγάλη Πέμπτη, βάφουμε αυγά....Εσύ ξέρεις το λόγο;

Έχετε αναρωτηθεί ποιος είναι ο λόγος που βάφουμε πάντα τη Μεγάλη Πέμπτη τα πασχαλινά αυγά;

Κάθε Μεγάλη Πέμπτη όλοι μας βάφουμε κόκκινα αβγά για να τα τσουγκρίσουμε μαζί με συγγενείς και φίλους το βράδυ της Ανάστασης και στο Πασχαλινό τραπέζι της Κυριακής. Έχετε αναρωτηθεί όμως πως ξεκίνησε η συγκεκριμένη παράδοση και ποια είναι η ουσία της;

Οι ερμηνείες που έχει το έθιμο:

Ένα από τα επικρατέστερα έθιμα λέει πως το κόκκινο χρώμα συμβολίζει το αίμα και τη θυσία του Ιησού, ενώ σε άλλες ερμηνείες οι πρωταγωνίστριες είναι τρεις γυναίκες: η Παναγία, η Μαρία Μαγδαληνή και μία δύσπιστη ανώνυμη γυναίκα.

Λέγεται λοιπόν ότι η Παναγία πήρε ένα καλάθι με αβγά και το πρόσφερε στους φρουρούς του Υιού της, παρακαλώντας τους να του φέρονται καλά. Όταν τα δάκρυα της έπεσαν πάνω στα αβγά, αυτά βάφτηκαν κόκκινα. Μια άλλη εικασία συνδέει το κόκκινο χρώμα μαζί με τη Μαρία Μαγδαληνή, η οποία πάλεψε πολύ για να διαδώσει το Ευαγγέλιο μετά την Ανάσταση του Κυρίου. Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας έμαθε για την Ανάσταση του Χριστού, τη θεώρησε τόσο απίθανη όσο και το να βαφτούν τα αβγά κόκκινα. Εκείνη τότε χρωμάτισε μερικά κόκκινα αυγά και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός.

Η παραπάνω ιστορία έχει ακόμη μια παραλλαγή, που θέλει μια άγνωστη γυναικά να μη πιστεύει στην Ανάσταση του Ιησού και να λέει: «Όταν τα αβγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός». Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα» . Σύμφωνα με τη παράδοση το πρώτο αβγό που βάφεται σε κάθε σπίτι ανήκει στην Παναγία και δεν πρέπει να το τσουγκρίζουμε. Μέχρι και σήμερα πολλές νοικοκυρές το φυλάνε σε εικονοστάσι όλη τη χρονιά μέχρι το επόμενο Πάσχα.

Τη Μεγάλη Πέμπτη του επόμενου έτους το φυτεύουν στα χωράφια τους για να είναι εύφορα η το κρεμάνε στα μαντριά των ζώων για να είναι γόνιμα.