Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024

Γιατί την 25η Μαρτίου τρώμε μπακαλιάρο σκορδαλιά ενώ βρισκόμαστε σε περίοδο νηστείας; - Κι όμως υπάρχει λόγος!

Εσύ το ήξερες;

18 Μαρτίου 2019 10:00
Γιατί την 25η Μαρτίου τρώμε μπακαλιάρο σκορδαλιά ενώ βρισκόμαστε σε περίοδο νηστείας; - Κι όμως υπάρχει λόγος!

Εσείς το γνωρίζατε γιατί σταματάμε την νηστεία της Σαρακοστής, την 25η Μαρτίου, ανήμερα της διπλής εορτής, του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και της επετείου της Εθνικής Εορτής και τρώμε μπακαλιάρο σκορδαλιά;

Το έθιμο μάλιστα καλεί στο οικογενειακό τραπέζι την 25η Μαρτίου να προσφέρεται μπακαλιάρος συνοδεία σκορδαλιάς. Σε ποιες , όμως, άλλες περιπτώσεις καταλύεται η νηστεία της Σαρακοστής

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η παλαιότερη και πιο αυστηρή χρονική περίοδος νηστείας για την ορθόδοξη εκκλησία. Στην έναρξη της καθιέρωσης της, περί τον 4ο αιώνα μ.Χ., προβλεπόταν μάλιστα κατά τα μοναχικά πρότυπα ξηροφαγία, με τους πιστούς να τρώνε μόνο μια φορά την ημέρα κι αυτή μετά τις 3 το μεσημέρι.

Μέσα στην περίοδο της Τεσσαρακοστής η νηστεία καταλύεται, διαφοροποιείται δηλαδή, τρεις φορές, δίνοντας μια ευκαιρία στους πιστούς για ενδυνάμωση μιας και η νηστεία αυτή είναι η πιο αυστηρή.

Η πρώτη από αυτές τις εξαιρέσεις είναι ανήμερα της εορτής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, όπως έχει καθιερωθεί η 25η Μαρτίου.

Πρόκειται για μια χαρμόσυνη εορτή μέσα στην περίοδο του πένθους της Σαρακοστής και επειδή είναι θεομητορική εορτή, αφιερωμένη στην Παναγία και ως εκ τούτου ιδιαίτερα σημαντική, καταλύονται το ψάρι, το έλαιο και ο οίνος.

Όσον αφορά τη δεύτερη ημέρα διαφοροποίησης της νηστείας, αυτή είναι η Κυριακή των Βαΐων, η οποία είναι Δεσποτική εορτή, αφιερωμένη δηλαδή στον επίγειο βίο του Ιησού, οπότε οι πιστοί καταναλώνουν και πάλι ψάρι, λάδι και κρασί.

Κατάλυση του λαδιού γίνεται και τη Μεγάλη Πέμπτη, εις ανάμνηση της παραδόσεως του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας από τον Ιησού Χριστό. Μάλιστα, τη Μεγάλη Πέμπτη τελείται και η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, η οποία τελείται μόλις 10 φορές το χρόνο.

Παράλληλα, ρίξτε μία ματιά στον καιρό που θα κάνει το τριήμερο της 25ης Μαρτίου για να οργανώσετε τις αποδράσεις σας!

Το έθιμο του μπακαλιάρου

Παραδοσιακό έδεσμα της ημέρας του Ευαγγελισμού, η οποία έχει πια διττή σημασία για τον Ελληνισμό, καθώς συμπίπτει από το 1838 με τον εορτασμό της Επανάστασης του 1821, είναι ο μπακαλιάρος και μάλιστα συνοδεία της γνωστής σκορδαλιάς.

Η εξήγηση για τη γευστική αυτή συνήθεια είναι αρκετά απλή κι έχει να κάνει κυρίως με την αδυναμία των κατοίκων της ενδοχώρας να προμηθεύονται άμεσα και οικονομικά φρέσκο ψάρι.

Παρά το ότι ο μπακαλιάρος δεν είναι ένα «ελληνικό» ψάρι, καθώς απαντάται κυρίως στις ακτές του βορειοανατολικού Ατλαντικού, το γεγονός ότι γίνεται παστός τον καθιστά ένα τρόφιμο φθηνό κι εύκολο στη συντήρηση.

Ο μπακαλιάρος έφτασε στο ελληνικό τραπέζι περί τον 15ο αιώνα και καθιερώθηκε άμεσα ως το εθνικό φαγητό της 25ης Μαρτίου, καθώς με εξαίρεση τα νησιά μας, το φρέσκο ψάρι αποτελούσε πολυτέλεια για τους φτωχούς κατοίκους της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Έτσι, ο παστός μπακαλιάρος, που δεν χρειαζόταν ιδιαίτερη συντήρηση, αποτέλεσε την εύκολη και φθηνή συνάμα λύση, έθιμο που κρατά μέχρι τις μέρες μας.

Για γευστική 25η Μαρτίου: 5+1 μυστικά για το σωστό κουρκούτι στο μπακαλιάρο!

25 Μαρτίου χωρίς μπακαλιάρο, γίνεται; Δεν γίνεται! Δες λοιπόν πως θα κάνεις το κουρκούτι του ιδανικό!

Τα πιο εύκολα πράγματα στην κουζίνα, ενδέχεται να καταλήξουν στο μεγαλύτερο φιάσκο. Μπακαλιάρος τηγανητός. Βάζει κανείς το λάδι να καίει, αραδιάζει μέσα τα κομμάτια το ψάρι και τελείωσε η δουλειά. Αμ δε... Φέτος την 25η Μαρτίου θα φτιάξουμε τον πιο νόστιμο μπακαλιάρο σκορδαλιά και για αρχή εστιάζουμε στο τέλειο κουρκούτι.

Πριν γίνουμε γραφικοί και ζητήσουμε θερμόμετρο για να πάρετε τον "πυρετό" του λαδιού για το τηγάνι, μπορούμε τουλάχιστον να βρούμε ορισμένα μυστικά για το ιδανικό κουρκούτι. Και αν πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, στο συγκεκριμένο πιάτο "ντοκτορά" έχουν οι Άγγλοι. Βλέπετε το διάσημο fish n' chips τους, είναι πάνω κάτω το ίδιο ακριβώς με τη σπεσιαλιτέ που τσακίζουμε όλοι κάθε χρόνο τέτοια μέρα στην Ελλάδα.

Εν αρχή ην η μπύρα
Συμβουλευόμενοι λοιπόν τον Gordon Ramsay, ανακαλύψαμε πως το μεγαλείο βρίσκεται στην απλότητα. Το κουρκούτι που εκείνος επιλέγει είναι ο κλασικός, γνωστός σε όλους χυλός με ξανθιά μπύρα. Αλεύρι, αλάτι, baking powder και μια μπύρα αρκούν να αγκαλιάσουν το φιλέτο και να δώσουν τραγανή υφή. Στα σημαντικά μυστικά, ο Βρετανός σεφ τονίζει το καλό πανάρισμα σε αλεύρι, το σωστό κόψιμο του ψαριού σε όμοια και ισοπαχή κομμάτια και μια καλή, καλή βουτιά στο κουρκούτι.

Το κουρκούτι δεν γίνεται μόνο από μπύρα
Έλα όμως που υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές; Ψάξαμε, είδαμε, δοκιμάσαμε και σας προτείνουμε ορισμένες συνταγές για κουρκούτι χωρίς μπύρα. Για εκείνους που δεν θέλουν το άρωμά της πάνω στο ψάρι ή απλά αναζητούν το κάτι έξτρα στο κλασικό πιάτο της Κυριακής.

Sparkle yourself
Χωρίς να έχω κάνει PHD στο θέμα, υποθέτω πως εκείνο που κάνει την μπύρα ιδανική είναι ο αφρός, οι μπουρμπουλήθρες που δίνουν αέρα στον χυλό και τον κάνουν τραγανό στο τηγάνι. Μπουρμπουλήθρες όμως κάνει και το ανθρακούχο νερό. Σκοντάψαμε ουκ ολίγες φορές πάνω σε χυλούς που προτείνουν ανθρακούχο αντί για μπύρα ή ακόμη και συνδυασμό και των δύο. Ιδού μια ενδιαφέρουσα εκδοχή.

Κουρκούτι με ανθρακούχο νερό

50 γρ. αλεύρι
50 γρ. corn flour
1 κ.γ. κουρκουμά
Μια πρέζα αλάτι
1 κ.γ. baking powder
150 ml (μισό κουτάκι περίπου) ανθρακούχο ή μισό/μισό με μπύρα
Ουσίες και οινοπνεύματα
Κι αν το θέμα δεν είναι να παραλείψει κανείς το αλκοόλ, αλλά να διαλέξει άλλον... αντιπρόσωπο; Το αρωματικό ούζο χάρη στον ευεργετικό γλυκάνισο είναι μια εξαιρετική εναλλακτική. Φυσικά, εδώ αρκούν μερικές κουταλιές από δαύτο και όχι ολόκληρο ποτήρι. Όσο για το υπόλοιπο υγρό στοιχείο του χυλού, αυτό μπορεί να είναι και πάλι ανθρακούχο ή γάλα. Η επιλογή δική σας,

Κουρκούτι αρωματισμένο με ούζο

2 φλιτζάνια αλεύρι
1 φλιτζάνι γάλα
1 κ.γ. baking powder
3-4 κ.σ. ούζο
Επιστροφή στο κλασικό
Χυλός χωρίς αυγό και γάλα, δεν είναι χυλός, κουρκούτι. Μπορεί να σας ξενίζει σε ψάρι, όμως συνηθίζεται και με την προσθήκη του αυγού, η τραγανή επικάλυψη του ψαριού θα αποκτήσει καλύτερη συνοχή, πιο... ιδανική ελαστικότητα ώστε να κρύψει στο εσωτερικό της το κρέας του ψαριού.

Κουρκούτι με αυγό

1 φλιτζάνι αλεύρι
1 φλιτζάνι γάλα
1 αυγό
1 κ.γ. baking powder
Αλάτι και πιπέρι

Νόστιμες αντικαταστάσεις

Αναζητώντας τις εναλλακτικές στη μπύρα, παρατηρήσαμε πως σχεδόν σε κάθε περίπτωση χρησιμοποιείται baking powder στο κουρκούτι. Ωστόσο, μπορειτε αντ' αυτού να βάλετε μαγειρική σόδα ή και να επιλέξετε αλεύρι που φουσκώνει μόνο του. Τέλος, μέσα στο χυλό ταιριάζουν μια σειρά από αρωματικά, πέραν του χρωματιστού κουρκουμά. Ωραία ιδέα θα ήταν καυτερή πιπεριά σε σκόνη, μια ιδέα κύμινο ή τζίντζερ.

Για περισσότερες ειδήσεις και νέα του AthensMagazine.gr για την Ελλάδα και τον κόσμο δείτε εδώ!

 

Οικονομία

Ροή ειδήσεων

Share