Τα 2 σενάρια για τις συντάξεις: Ο «πονοκέφαλος» της αύξησης στα όρια ηλικίας

Το ενδεχόμενο αύξησης των γενικών ορίων συνταξιοδότησης στην Ελλάδα βρίσκεται ξανά στο προσκήνιο, επηρεάζοντας τις μελλοντικές συντάξεις, καθώς η μεταβολή στο προσδόκιμο ζωής εξετάζεται ανά τριετία, ξεκινώντας από το 2021. Αν και η κυβέρνηση διαψεύδει κατηγορηματικά ότι θα υπάρξουν άμεσα δυσμενείς αλλαγές, οι τελικές αποφάσεις, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, θα πρέπει να ληφθούν μέχρι τα τέλη του 2026 και να τεθούν σε ισχύ από το 2027.

Σενάριο 1: Η σταδιακή αύξηση και το μοντέλο του ΟΟΣΑ

Το πρώτο και πιο πιθανό σενάριο αφορά τη σταδιακή αύξηση των γενικών ορίων συνταξιοδότησης, με εφαρμογή σε βάθος χρόνου από την 1η Ιανουαρίου 2027. Η αύξηση αυτή θα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής.

Ο ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) προτείνει ως πιθανό για την Ελλάδα το μοντέλο της αναλογίας 1 προς 1. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε ένα (1) έτος που θα αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής, κατά ένα (1) έτος θα αυξάνονται και τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.

Αυξάνονται τα όρια ηλικίας; Η εξίσωση του προσδόκιμου ζωής και τα 2 σενάρια για τις συντάξεις (Φωτογραφία Eurokinissi)

Στο τραπέζι, ωστόσο, υπάρχουν και ηπιότερες αναλογίες για την αύξηση των ορίων:

• Αναλογία 1 προς 2/3: Τα όρια ηλικίας θα αυξάνονται κατά 8 μήνες για κάθε 12 μήνες αύξησης στο προσδόκιμο ζωής.
• Αναλογία 1 προς 1/3: Η αύξηση θα είναι πιο ήπια, με 4 μήνες στα όρια ηλικίας για κάθε 1 έτος αύξησης στο προσδόκιμο ζωής.

Σενάριο 2: Πάγωμα των αλλαγών έως το 2029-2030

Το δεύτερο σενάριο προτείνει το πάγωμα κάθε ανατροπής στο ισχύον καθεστώς συνταξιοδότησης, με τις όποιες αλλαγές να μετατίθενται για το 2029 ή το 2030. Το επιχείρημα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για αυτή την αναβολή είναι ότι το προσδόκιμο ζωής, το οποίο επηρεάστηκε σημαντικά από την πανδημία, δεν έχει ακόμη ανακάμψει σε τέτοιο βαθμό ώστε να δικαιολογείται η εξέταση αλλαγών στα όρια ηλικίας με ισχύ από την 1η/1/2027.

Με άλλα λόγια, η μείωση ή η ανεπαρκής αύξηση του προσδόκιμου λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα για την προσωρινή αναστολή των σχετικών ρυθμίσεων. Η τελική απόφαση, η οποία θα καθορίσει το μέλλον της συνταξιοδότησης για τους εργαζομένους, θα εξαρτηθεί από τα επίσημα στοιχεία για τη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής και τον πολιτικό χειρισμό του θέματος από την κυβέρνηση.