Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024

Σύνοδος ΝΑΤΟ: Το «γύρισμα της μπιφτέκας» από την Τουρκία για Φινλανδία-Σουηδία, τα ανταλλάγματα και η ελληνική αντίδραση (video)

Πώς φτάσαμε την αλλαγή στάσης του Ερντογάν

29 Ιουνίου 2022 08:42
Σύνοδος ΝΑΤΟ: Το «γύρισμα της μπιφτέκας» από την Τουρκία για Φινλανδία-Σουηδία, τα ανταλλάγματα και η ελληνική αντίδραση (video)
Πηγή φωτογραφίας: POOL PHOTO NATO/ EUROKINISSI
Από ATHENSMAGAZINE TEAM

Μετά τη χθεσινοβραδινή συνάντηση των πολιτικών ηγεσιών της Σουηδίας, της Φινλανδίας και της Τουρκίας στη Μαδρίτη (σε τετραμερή με τον γ.γ./ΝΑΤΟ), η εικόνα ήταν σαφέστατα καλύτερη και η Αγκυρα έδειχνε «πιο ευέλικτη» (κάτω από αμερικανικές πιέσεις).

Αποφασίστηκε από κοινού οι τρεις χώρες να προετοιμάσουν ένα συγκλισιακό κείμενο για να αντιμετωπίσουν τις «ανησυχίες» της Αγκυρας στην ένταξη των δύο χωρών της Βόρειας Ευρώπης στο ΝΑΤΟ, που σημαίνει ότι η Τουρκία ήρε το βέτο. Ο αμερικανικός ρόλος ήταν καταλυτικός (κυρίως του ΥΠΕΞ, Αντονι Μπλίνκεν), ενώ η συνεχής «εμπλοκή» του Νορβηγού γ.γ. του ΝΑΤΟ συνέδραμε (σύμφωνα με βραδινές θέσεις αρκετών συμμαχικών κρατών) σε λίαν υπολογίσιμη «σύγκλιση».

Οπως μετέδωσε το Ρόιτερς, ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Σάουλι Νιινίστο, δήλωσε ότι το μνημόνιο που υπέγραψαν οι τρεις χώρες αφορά τη δέσμευσή τους για τη διασφάλιση της κοινής ασφάλειας. Ο πρόεδρος της Φινλανδίας ανέφερε ότι η Τουρκία συμφώνησε να υποστηρίξει τις αιτήσεις Ελσίνκι και Στοκχόλμης για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Οπως είπε, στο μνημόνιο που υπεγράφη, οι τρεις χώρες συμφώνησαν «να επεκτείνουν την πλήρη υποστήριξή τους ενάντια στις απειλές η μία για την ασφάλεια της άλλης».

Κρίσιμη συνάντηση

Πάντως, ως ιδιαίτερα σημαντική κρίθηκε η συνάντηση που είχε αργά το βράδυ της Δευτέρας στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ (πριν τη μετάβαση στη Μαδρίτη) ο γενικός γραμματέας της Ατλαντικής Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, με την πρωθυπουργό της Σουηδίας, Μαγκνταλένα Αντερσον, αποκλειστικά για το αίτημα της Στοκχόλμης για ένταξη στη Συμμαχία, αλλά κυρίως για τα θέματα που έχει εγείρει η Αγκυρα αναφορικά με την παρουσία και δράση του κουρδικού εξτρεμιστικού PKK στη Σουηδία, καθώς και το υφιστάμενο εμπάργκο της σκανδιναβικής χώρας στην Τουρκία σχετικά με τα όπλα-πυρομαχικά, αφού από το 2019 διέκοψε την παροχή τους στην Αγκυρα λόγω της εισβολής της Τουρκίας για τρίτη φορά στο έδαφος της Βόρειας Συρίας.

Οι «ανησυχίες» της Τουρκίας για την ασφάλειά της σχετικά με τις υποψηφιότητες για ένταξη των δύο σκανδιναβικών κρατών «είναι θεμιτές και πρέπει να αντιμετωπιστούν», δήλωσε για άλλη μία φορά ο Γενς Στόλτενμπεργκ.

Μιλώντας σε κοινή συνέντευξη Τύπου με την πρωθυπουργό της Σουηδίας, Μαγκνταλένα Αντερσον, εν όψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, ο Στόλτενμπεργκ είπε ότι «κανένας σύμμαχος δεν έχει υποφέρει περισσότερο από τα χέρια των τρομοκρατών… συμπεριλαμβανομένων των φρικτών επιθέσεων από την τρομοκρατική ομάδα PKK».

Ειδική σύνοδος

Διευρύνοντας την ατζέντα του ΝΑΤΟ, είπε ότι η Συμμαχία πρέπει να διπλασιάσει τις προσπάθειές της στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και υπογράμμισε ότι μια ειδική σύνοδος αφιερωμένη στις αντιτρομοκρατικές προσπάθειες του ΝΑΤΟ θα συγκληθεί στη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής στην ισπανική πρωτεύουσα.(σήμερα ή αύριο).

«Τώρα, εργαζόμαστε μαζί για μια συμφωνία μεταξύ της Σουηδίας, της Φινλανδίας και της συμμάχου μας Tουρκίας, για την περαιτέρω αντιμετώπιση των ανησυχιών της σε ό,τι αφορά στην ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών όπλων/πυρομαχικών, καθώς και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας».

Η Σουηδία, μαζί με τη Φινλανδία, υπέβαλαν επίσημα αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ τον περασμένο μήνα, μια απόφαση που ωθήθηκε από τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, που άρχισε στις 24 Φεβρουαρίου. Ωστόσο, η Tουρκία εξέφρασε επί ένα μήνα αντιρρήσεις για τις δύο υποψηφιότητες για ένταξη, επικρίνοντας τις δύο χώρες ότι ανέχονται ή και υποστηρίζουν τις τρομοκρατικές ομάδες.

Από την πλευρά της, σαφέστατα η Αντερσον είπε ότι «η στάση μας σχετικά με το PKK είναι ξεκάθαρη. Καταγράφεται ως τρομοκρατική οργάνωση από την Ευρωπαϊκή Ενωση και θεωρείται ως τέτοια και από τη Σουηδία, η οποία καταδικάζει την τρομοκρατία με τον πιο έντονο τρόπο.

Είμαστε κατηγορηματικά δεσμευμένοι στον αγώνα κατά των τρομοκρατών σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις του», πρόσθεσε. Στην 35χρονη και πλέον εκστρατεία εναντίον της Τουρκίας, το PKK -που έχει καταχωρισθεί ως τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.- είναι υπεύθυνο για το θάνατο περισσότερων από 40.000 ανθρώπων.

Τα ανταλλάγματα

Με μια πρώτη ανάγνωση, ο κ. Ερντογάν πρέπει να έχει πάρει συγκεκριμένα ανταλλάγματα, προκειμένου να υπαναχωρήσει. Σύμφωνα με αρμόδια πηγή που μίλησε στο protothema.gr, πάντως, αυτά δεν αφορούν την περιοχή μας και μπορεί, εν τέλει, να μην είναι και τόσο…θεαματικά, κάτι που μένει να φανεί.

Σε πρώτη φάση, ως «απτό» κέρδος θα μπορούσε να αναφερθεί η άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων, κυρίως από τη Σουηδία που έχει αναπτυγμένη πολεμική βιομηχανία, αν και αυτό δεν σημαίνει ότι η Τουρκία θα προμηθευτεί άμεσα σουηδικά όπλα.

Ακόμα, Σουηδία και Φινλανδία δεσμεύονται στην καταδίκη των ενεργειών του PKK, κάτι που ήδη κάνουν ως μέλη της Ε.Ε., ενώ οι δύο χώρες ξεκόβουν κάθε υποστήριξη στο YPG και στην ομάδα του Φετουλάχ Γκιουλέν, κάτι που είναι περισσότερο ένας πολιτικός συμβολισμός για την Άγκυρα, παρά μια ουσιαστική υποχώρηση για Στοκχόλμη και Ελσίνκι.

Η νέα τριμερής συνεργασία θα λάβει σάρκα και οστά με την κατάρτιση ενός μηχανισμού, στον οποίο θα συμμετέχουν αξιωματούχοι από τα υπουργεία Εξωτερικών, Εσωτερικών, Δικαιοσύνης και των υπηρεσιών πληροφοριών των τριών χωρών.

Με μια πρώτη ανάγνωση του τρισέλιδου συμβιβασμού των δύο χωρών, ο οποίος υπεγράφη στην αίθουσα Τύπου του ΝΑΤΟ εν χορδαίς και οργάνοις, δεν μπορεί κανείς εύκολα να διακρίνει ποιες είναι οι μείζονες και ουσιώδεις παραχωρήσεις που κάνουν οι δύο σκανδιναβικές χώρες. Ίσως γιατί δεν υπάρχουν.

Υπό αυτό το πρίσμα, αρκετοί εκτιμούν ότι ο κ. Ερντογάν προέβη σε έναν τακτικό ελιγμό, αντιλαμβανόμενος και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και επέλεξε έναν τρόπο για να στείλει προς το εσωτερικό ακροατήριο μήνυμα ότι βγαίνει νικητής από μια μακρά και δύσκολη διαπραγμάτευση, την οποία, βεβαίως, ο ίδιος κατέστησε μακρά και δύσκολη.

Αν θα υπάρξουν άλλα οφέλη για την Τουρκία, αυτό είναι κάτι που μένει να φανεί σε δεύτερο χρόνο, ενώ ενδιαφέρον θα έχουν, υπό το πρίσμα της συμφωνίας, οι σημερινές του συναντήσεις με τον κ. Μπάιντεν και τον κ. Μακρόν στον χώρο των εργασιών της Συνόδου του ΝΑΤΟ.

Για τους άλλους δυτικούς ηγέτες, πάντως, δεν είναι εύκολο να κάνουν άλλες ουσιαστικές παραχωρήσεις στον κ. Ερντογάν, ο οποίος σίγουρα δεν κέρδισε φίλους στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ με τον «νατοϊκό εκβιασμό» του σε μια τόσο σημαντική συγκυρία για τη Συμμαχία.

Η ελληνική αντίδραση

Η προοπτική ένταξης των δύο σκανδιναβικών χωρών και μελών της Ε.Ε. στο ΝΑΤΟ δεν αιφνιδίασε την Αθήνα, η οποία αντιλαμβανόταν όλες τις τελευταίες μέρες ότι γίνονται βήματα σε αυτή την κατεύθυνση. Μιλώντας στο protothema.gr, κυβερνητικές πηγές εξέφραζαν την ικανοποίηση της Ελλάδας για τη θετική εξέλιξη, καθώς και για το γεγονός ότι «το παζάρι του Τούρκου προέδρου δεν κράτησε για πολύ». Άλλωστε η χώρα μας από την αρχή ήταν αναφανδόν υπέρ της διεύρυνσης της Συμμαχίας με τις δύο χώρες.

Η ίδια πηγή εκτιμούσε ότι η συμφωνία της Τουρκίας δεν έχει επίδραση στα ελληνοτουρκικά, καθώς δεν ανακύπτουν ζητήματα που να θίγουν θέματα άμεσου ενδιαφέροντος της χώρας μας ή να διαφοροποιούν τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία. Τουναντίον, ενισχύεται η ευρωπαϊκή πτέρυγα του ΝΑΤΟ, κάτι που θεωρείται ως συμφέρον για τη χώρα μας, με δεδομένο ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες γνωρίζουν τις ελληνικές θέσεις από πρώτο χέρι.

Ειρήσθω εν παρωδώ, στο χθεσινό δείπνο στο Παλάτι της Μαδρίτης, ο κ. Μητσοτάκης είχε την ευκαιρία να τα πει για λίγο με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπάιντεν, ο οποίος φέρεται να εκφράστηκε με θερμά λόγια για την επίσκεψη του περασμένου μήνα στην Ουάσιγκτον.

 

Κόσμος

Ροή ειδήσεων

Share