Σεισμοί στις Κυκλάδες: Τα δύο σενάρια και το δεδομένο που προβληματίζει τους σεισμολόγους

Η ανάλυση του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα, περιγράφει τη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της Σαντορίνης και της Αμοργού, εκτιμώντας ότι τα φαινόμενα που παρατηρούνται μπορεί να σχετίζονται με ένα σεισμικό σμήνος. Εξετάζει επίσης τις πιθανές εξελίξεις της κατάστασης και ανασκοπεί τα δεδομένα από τον Ιούνιο του 2024 μέχρι σήμερα. Η μελέτη προσφέρει μια εικόνα για τη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή και αναλύει τα χαρακτηριστικά της.

«Δεν προβλέπεται δόνηση άνω των 6 Ρίχτερ»

Παράληλα,ο καθηγητής Τεκτονικής Γεωλογίας και Γεωδυναμικής στο ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παπανικολάου, δήλωσε με σιγουριά σήμερα, Σάββατο (08.02.25), ότι δεν προβλέπεται σεισμός μεγαλύτερος από 6,1 Ρίχτερ στην περιοχή που εκτείνεται μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, αλλά για λόγους πρόληψης κλειστά θα παραμείνουν τα σχολεία σε Θήρα, Ίο, Ανάφη και Αμοργό για άλλη μία εβδομάδα.

«Το μέγιστο μέγεθος που περιμένουμε είναι της τάξεως του 6 Ρίχτερ» σημείωσε ο καθηγητής για να εξηγήσει πως το ρήγμα στην ευρύτερη υποθαλάσσια περιοχή της Σαντορίνης που δίνει τους σεισμούς το τελευταίο διάστημα, έχει διαστάσεις και ιστορικό που δικαιολογεί έναν σεισμό μέχρι 6 Ρίχτερ.

Όποιος έχει μιλήσει για μεγαλύτερα μεγέθη «προφανώς δεν έχει γνώση των τοπικών συνθηκών των ρηγμάτων στον υποθαλάσσιο χώρο της περιοχής» ανέφερε μιλώντας στο Mega.

Ωστόσο, ο καθηγητής υπογράμμισε πως τις τελευταίες ημέρες υπάρχει ένα νέο στοιχείο που πρέπει να εξετάσουν οι επιστήμονες.

Ενώ μέχρι προχθές, οπότε και σημειώθηκαν τα 5,2 Ρίχτερ, η πιθανότητα να γίνει ένας σεισμός της τάξεως του 6 Ρίχτερ ήταν αρκετή μεγάλη, «τώρα με το τελευταίο τριήμερο δεν περάσαμε τα 5,2 Ρίχτερ. Αυτό έχει σημασία γιατί από το περασμένο Σαββατοκύριακο μέχρι και πριν από τρεις ημέρες. κάθε ημέρα είχαμε μία αύξηση της τάξεως του 0,1 και 0,2 Ρίχτερ.

Ενώ τις τελευταίες τρεις ημέρες δεν έχουμε αύξηση και μάλιστα έχουμε μία μικρή μείωση ίσως και κάποια μικρότερη συχνότητα των σεισμών», ανέφερε χαρακτηριστικά για να σημειώσει πως πρόκειται για ένα φαινόμενο που πρέπει να λάβουν υπόψη τους οι ειδικοί.

«Είναι καινούριο στοιχείο, των τελευταίων δύο ημερών και με βάση αυτό θα πρέπει να πορευτούμε για το πώς μπορεί να εξελιχθεί η κατάσταση» είπε.

Παράλληλα, ξεκαθάρισε πως το ρήγμα της Αμοργού που είχε δώσει το 1956 το μεγάλο σεισμό «δεν υπάρχει περίπτωση να δώσει τώρα ένα τέτοιο γεγονός. «Χρειάζεται τουλάχιστον άλλους δύο με τρεις αιώνες για να ξαναφορτίσει και να δώσει ξανά τέτοιο γιγαντιαίο σιεισμό» εξήγησε.

Τα δυο σενάρια για την εξέλιξη του φαινομένου

Όσον αφορά τα ενδεχόμενα περαιτέρω εξέλιξης του φαινομένου, στην ανάλυση αναφέρεται ότι «Αν και πιθανώς να πρόκειται για σμήνος που εμπεριέχει σεισμούς μεγάλων μεγεθών, συγκριτικά με άλλα πρόσφατα σεισμικά σμήνη στον Ελλαδικό χώρο, ένα ενδεχόμενο είναι να συνεχιστεί η δράση του με σταδιακά μικρότερα μεγέθη και μικρότερο πλήθος σεισμών, αλλά να διαρκέσει πολλούς μήνες, όπως στην περίπτωση του σεισμικού σμήνους της Θήβας. Η φαινομενική κορύφωση της δραστηριότητας στις 3 Φεβρουαρίου και η σταδιακή της μείωση έως τις 6 Φεβρουαρίου, συντείνουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Ωστόσο, ένα δεύτερο ενδεχόμενο, το οποίο δεν μπορεί να αποκλειστεί, είναι το σμήνος αυτό να διεγείρει τη διάρρηξη ενός σημαντικού τμήματος μεγάλου ενεργού ρήγματος της περιοχής, δίνοντας έτσι έναν κύριο σεισμό, και στη συνέχεια η δραστηριότητα να πάρει τη μορφή μιας τυπικής μετασεισμικής ακολουθίας. Σε μια τέτοια περίπτωση, το σεισμικό σμήνος που έχει προηγηθεί του κύριου σεισμού θα χαρακτηριστεί (εκ των υστέρων) ως προσεισμική ακολουθία».

Επιπλέον, αναφέρεται ότι η παρατηρούμενη σεισμική έξαρση που λαμβάνει χώρα εντός του ενεργού ηφαιστειακού τόξου του Νοτίου Αιγαίου, «δεν σχετίζεται άμεσα με κάποιο γνωστό ηφαιστειακό κέντρο, αλλά φαίνεται να έχει ενεργοποιήσει ένα σύστημα κανονικών ρηγμάτων, διεύθυνσης ΝΔ-ΒΑ στη θαλάσσια λεκάνη της Ανύδρου».

«Τα σεισμικά σμήνη, και ιδιαίτερα αυτά που βρίσκονται μέσα ή κοντά σε ηφαιστειακά περιβάλλοντα, συχνά διεγείρονται από διείσδυση ρευστών στον ρηξιγενή ιστό, τα οποία διευκολύνουν τις διαρρήξεις, σε συνδυασμό με τη μεταφορά τάσης που προκαλείται από τους ίδιους τους τεκτονικούς σεισμούς», επισημαίνεται.

Ακόμη, εκφράζεται η εκτίμηση ότι οι δυνατότητες ανιχνευσιμότητας μικροσεισμών αναμένεται να βελτιωθούν, και οι αβεβαιότητες εντοπισμού των υποκέντρων να μειωθούν τις προσεχείς ημέρες, καθώς όλοι οι φορείς του Ενιαίου Εθνικού Δικτύου Σεισμογράφων εργάζονται για την πύκνωση του δικτύου τοπικών σταθμών. Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο της εντατικής παρακολούθησης της τρέχουσας σεισμικής δραστηριότητας στη περιοχή Σαντορίνης-Αμοργού, μέλη του Εργαστηρίου Σεισμολογίας καθώς και του Εργαστηρίου Γεωφυσικής του Τομέα Γεωφυσικής και Γεωθερμίας, καθώς και της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ, πρόκειται να μεταβούν στην Ίο και τη Σαντορίνη για εγκατάσταση και συντήρηση σεισμογράφων καθώς και για μετρήσεις εδαφικής παραμόρφωσης.