Κυριακή, 26 Ιανουαρίου 2025

Ώρα... να σπάσουμε το ρόδι: Ο λόγος της ύπαρξης του εθίμου και οι ελληνικές παραδόσεις της Πρωτοχρονιάς

Έχουμε κι εμείς... τα δικά μας σε πολλές περιοχές

1 Ιανουαρίου 2025 09:49
Ώρα... να σπάσουμε το ρόδι: Ο λόγος της ύπαρξης του εθίμου και οι ελληνικές παραδόσεις της Πρωτοχρονιάς
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ / EUROKINISSI
Από Ραφαήλ Αλαγάς

Το νέο έτος ήρθε και άπαντες ελπίζουν σε ένα καλύτερο 2025, με την χώρα μας να βρίθει από έθιμα, όπως είναι το σπάσιμο του ροδιού με το που μπει η χρονιά.

Το να σπάμε ένα ρόδι την Πρωτοχρονιά είναι ένα αρχαίο ελληνικό έθιμο που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, καθώς ο κόκκινος, θρεπτικός καρπός θεωρείται σύμβολο ζωής και καλής τύχης.

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι ρουμπινένιοι σπόροι του ροδιού συμβόλιζαν την αφθονία, ίσως λόγω της ποσότητάς τους. Αντιπροσωπεύουν επίσης τη γονιμότητα, την αιωνιότητα και την καλή τύχη.

Τα ρόδια είναι θρεπτικά και πλούσια σε σάκχαρα, βιταμίνες Α, Β, C και μέταλλα όπως φώσφορο, κάλιο, νάτριο και σίδηρο. Έχουν περισσότερα αντιοξειδωτικά από το κόκκινο κρασί ή το πράσινο τσάι.

Αυτό το θαυματουργό φρούτο είναι επίσης ένα μοναδικό φυσικό καλλυντικό. Γνωστές ελληνικές εταιρείες καλλυντικών, οι οποίες βασίζουν τα προϊόντα τους σε φυσικά συστατικά από την ελληνική πατρίδα, χρησιμοποιούν το ρόδι σε πολλά προϊόντα για την περιποίηση της επιδερμίδας και τις αντιγηραντικές του ιδιότητες.

Στη σύγχρονη εποχή, η ελληνορθόδοξη παράδοση υπαγορεύει ότι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, η οικογένεια συγκεντρώνεται έξω και όταν το ρολόι χτυπήσει μεσάνυχτα, ένα ρόδι τυλίγεται και ρίχνεται στην εξώπορτα του σπιτιού. Όσο περισσότεροι σπόροι σκορπίζονται στο πάτωμα, τόσο πιο τυχερό θα είναι το νέο έτος.

Εναλλακτικά, το έθιμο αυτό μπορεί να γίνει την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, όταν τα μέλη της οικογένειας φορούν τα κυριακάτικα ρούχα τους, πηγαίνουν στην εκκλησία για να παρακολουθήσουν τη Θεία Λειτουργία του Βασιλείου της Καισαρείας και καλωσορίζουν το νέο έτος.

Ο άντρας του σπιτιού παίρνει μαζί του στην εκκλησία ένα ρόδι για να ευλογήσει τον καρπό και όταν η οικογένεια επιστρέφει στο σπίτι, χτυπάει την πόρτα ώστε να είναι ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι το νέο έτος.

Στη συνέχεια το σπάει είτε μπροστά από την πόρτα είτε πάνω στην πόρτα και κάνει μια ευχή τα ζουμερά, πλούσια ρουμπινένια τμήματα του καρπού να πλημμυρίσουν το σπίτι με καλή υγεία και ευτυχία -και τόσες χαρές όσες είναι οι καρποί.

Τα έθιμα στην χώρα ανά περιοχή

Στην τοπική κοινότητα Μυρτοφύτου της δημοτικής ενότητας Ελευθερών του δήμου Παγγαίου, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς συνηθίζεται τα αγόρια που θα φύγουν στρατιώτες μέσα στη νέα χρονιά να συγκεντρώνουν μεγάλες στοίβες από ξύλα στην πλατεία. Την παραμονή του νέου χρόνου θα ανάψουν μια εντυπωσιακή φωτιά ψέλνοντας τα κάλαντα. Στις δώδεκα ακριβώς, με το χτύπημα του ρολογιού της εκκλησίας, ξεκινάει ένα παραδοσιακό γλέντι με τσίπουρο και γλυκά.

Επίσης, στην τοπική κοινότητα Ποδοχωρίου του δήμου Παγγαίου, την πρώτη ημέρα κάθε νέου χρόνου διατηρούν ακόμα αναλλοίωτο το έθιμο του «ποδαρικού», όπου τα πιο μικρά παιδιά επισκέπτονται όλα τα σπίτια του οικισμού μπαίνοντας μέσα σε αυτά με το δεξί πόδι, λένε ευχές στους νοικοκύρηδες του σπιτιού και δέχονται γλυκά και δώρα.

Στο νησί της Θάσου, οι οικογένειες κρατούν ένα πολύ παλιό έθιμο, το σπόρδισμα των φύλλων. Κάθονται όλοι γύρω από το αναμμένο τζάκι, τραβούν την ανθρακιά προς τα έξω και ρίχνουν γύρω στ' αναμμένα κάρβουνα, φύλλα ελιάς, βάζοντας στο νου τους από μια ευχή, χωρίς όμως να την πουν στους άλλους. Όποιου το φύλλο γυρίσει περισσότερο, εκείνου θα πραγματοποιηθεί και η ευχή του.

Στα Άβδηρα της Ξάνθης, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς ορισμένες νοικοκυρές δεν ζυμώνουν βασιλόπιτα, αλλά, ανοίγουν φύλλο και παρασκευάζουν μία πίτα με πράσο, κιμά και μπαχαρικό κύμινο. Μέσα στην πρασόπιτα βάζουν το φλουρί. Η πίτα ψήνεται σε παραδοσιακό ταψί, που ονομάζεται σινί και τα παλιότερα χρόνια σερβίρονταν πάνω σε χαμηλό ξύλινο τραπέζι, τον σοφρά.

 

Ελλάδα

Ροή ειδήσεων

Share