Παγκόσμια φρενίτιδα με την «ευλογιά των πιθήκων»: Τι είναι ο περιβόητος ιός mpox, πώς μεταδίδεται και τι προκαλεί στον οργανισμό
Νέο σήμα κινδύνου για τον ΠΟΥ
Λόγω της επιδημίας του ιού mpox, ή αλλιώς «ευλογιά των πιθήκων», ο Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) αναγκάστηκε να κηρύξει, για δεύτερη φορά από το 2022, παγκόσμια έκτακτη ανάγκη για την υγεία, καθώς ο ιός εξαπλώνεται με ραγδαίο τρόπο στην αφρικανική ήπειρο και κινδυνεύει να εισέλθει σε άλλες ηπείρους.
Ο ΠΟΥ εξέδωσε την Τετάρτη το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού για την ιογενή ασθένεια, σημειώνοντας ότι περισσότερα από 14.000 κρούσματα και 524 θάνατοι στην Αφρική φέτος έχουν ήδη υπερβεί τα περσινά στοιχεία.
Η ανακοίνωση ήρθε μια ημέρα αφότου τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) στην Αφρική κήρυξαν την mpox σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία.
Τι είναι η mpox;
Η Mpox είναι μια ιογενής λοίμωξη που προσβάλλει κυρίως ανθρώπους και ζώα.
Ανήκει στην ομάδα των ιών που ταξινομούνται ως «γένος Orthopoxvirus». Αυτά συνήθως προκαλούν ασθένεια που μοιάζει με ευλογιά και περιλαμβάνει εξάνθημα με ανυψωμένα εξογκώματα ή φουσκάλες στο δέρμα. Τα εξογκώματα είναι συχνά γεμάτα με υγρό ή πύον και μπορεί τελικά να σχηματίσουν κρούστα και να επουλωθούν.
Η Mpox είναι παρόμοια με την εκριζωμένη ευλογιά και άλλους ιούς ευλογιάς όπως η ευλογιά και η δαμαλίτιδα.
Αρχικά ονομάστηκε «ευλογιά των πιθήκων» καθώς εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε πιθήκους που βρίσκονταν σε αιχμαλωσία για ερευνητικούς σκοπούς στη Δανία, το 1958. Το 1970, αναφέρθηκε η πρώτη περίπτωσης ανθρώπινης νόσησης – ένα αγόρι εννέα μηνών στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Το 2022, ο ΠΟΥ συνέστησε τη χρήση του ονόματος «mpox» για την ασθένεια, ώστε να ελαττωθεί το στίγμα και η συσχέτιση με τους πιθήκους, καθώς η ασθένεια μπορεί επίσης να μολύνει τρωκτικά και ανθρώπους.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα της mpox περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους και ένα χαρακτηριστικό εξάνθημα που μπορεί να εμφανιστεί στο πρόσωπο, τα χέρια, τα πόδια και άλλα μέρη του σώματος. Το εξάνθημα τελικά σχηματίζει φλύκταινες και ψώρα πριν επουλωθεί.
Η φλύκταινα – η οποία μοιάζει με μεγάλο λευκό ή κίτρινο σπυράκι – είναι ένα μικρό, ανυψωμένο εξόγκωμα στο δέρμα που είναι γεμάτο με πύον.
Οι λεμφαδένες, που αποτελούν μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος, μπορούν επίσης να διογκωθούν καθώς προσπαθούν να καταπολεμήσουν τον ιό.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, μια λοίμωξη mpox μπορεί να είναι θανατηφόρα.
Περίοδος νόσησης και επούλωσης
Συνολικά, μια μόλυνση μπορεί να διαρκέσει δύο έως τέσσερις εβδομάδες. Μπορεί να χρειαστούν τρεις έως 21 ημέρες για να εμφανιστούν συμπτώματα μετά την έκθεση στον ιό. Ωστόσο, ένα άτομο μπορεί να μεταδώσει την ασθένεια σε άλλους, από μία έως τέσσερις ημέρες πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα.
Η mpox μπορεί να αναγνωριστεί δοκιμάζοντας ένα δείγμα υγρού που έχει αφαιρεθεί από το εξάνθημα.
Γιατί έχει κηρυχθεί παγκόσμια έκτακτη ανάγκη λόγω της mpox;
Ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, δήλωσε ότι υπάρχει ανησυχία για την περαιτέρω εξάπλωση της νόσου εντός της Αφρικής και πέραν αυτής, μετά από συνεδρίαση της επιτροπής έκτακτης ανάγκης της υπηρεσίας υγείας των Ηνωμένων Εθνών.
Μια δήλωση έκτακτης ανάγκης από τον ΠΟΥ έχει σκοπό να παροτρύνει τις υπηρεσίες χορηγών και τις χώρες σε δράση.