Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024

Μίκης Θεοδωράκης: Ο Μεγάλος Έλληνας αναπαύεται στην κρητική γη - Η τελευταία του επιθυμία πριν πεθάνει

Η τελευταία υπόκλιση των Ελλήνων

9 Σεπτεμβρίου 2021 16:49
Μίκης Θεοδωράκης: Ο Μεγάλος Έλληνας αναπαύεται στην κρητική γη - Η τελευταία του επιθυμία πριν πεθάνει
Από Ραφαήλ Αλαγάς

Ένας Μεγάλος Έλληνας θα μείνει για πάντα αθάνατος. Ο Μίκης Θεοδωράκης βρίσκεται πια στην κρητική γη, όπου αναπαύεται μετά από τη δική του επιθυμία, με όλη την χώρα να υποκλίνεται το μεγάλο μουσικοσυνθέτη.

Πλήθος κόσμου βρέθηκε στον ιερό ναό του Αγίου Νικολάου για την νεκρώσιμο ακολουθία και στη συνέχεια τον συνόδευσε μαζί με την οικογένειά του, στο νεκροταφείο στον Γαλατά Χανίων. Στον χώρο βρέθηκε και η πολιτική ηγεσία της χώρας, ενώ η τελετή της ταφής έγινες σε στενό κύκλο με τον κόσμο να μένει έξω από το κοιμητήριο.

Εκεί βρέθηκαν και τα δυο μπουζούκια της ορχήστρας «Μίκης Θεοδωράκης» Θανάσης Βασιλάς και Γιάννης Ματσούκας, αλλά και ο τραγουδιστής Δημήτρης Μπάσης, ο οποίοις τραγούδησε το «Μάνα μου Παναγιά» και το «Περιγιάλι». Την ώρα της ταφής, τα δύο μπουζούκια έπαιζαν ίσως την πιο γνωστή του μελωδία, τον «Ζορμπά», μια μουσική που έγινε συνώνυμη της Ελλάδας στα πέρατα του κόσμου.

Όλοι μαζί, φίλοι, συντοπίτες αλλά και απλοί θαυμαστές του έργου του, συνόδεψαν τη σορό από τον Ιερό Ναό προς το κοιμητήριο κρατώντας λουλούδια και κλαδιά ελιάς, ενώ τραγουδούσαν μεγάλα τραγούδια του Οικουμενικού μουσικού. Οι 96 βρακοφόροι τραγούδηασαν το ριζίτικο τραγούδι «τον ανδρειωμένο μην τον κλαις», το οποίο δόνησε την κρητική γη. Μικροί και μεγάλοι, με δάκρυα στα μάτια χειροκροτούσαν και φώναζαν «αθάνατος», την ώρα που ο κορυφαίος συνθέτης περνούσε στην αθανασία. Πλέον, ο Μίκης Θεοδωράκης βρίσκεται δίπλα στους γονείς και τον αδερφό του Γιάννη, όπως ο ίδιος επιθυμούσε.

Οι πολίτες που από νωρίς το πρωί της Πέμπτης (9/9) είχαν βρεθεί έξω από τον Μητροπολιτικό ναό των Χανίων για να τιμήσουν τη μνήμη του μεγάλου Έλληνα με τα τραγούδια του οποία μεγάλωσαν και γαλουχήθηκαν γενεές Ελλήνων. Πάνω στο φέρετρο του Μίκη Θεοδωράκη υπήρχε το βραβείο Λένιν. Τη στιγμή που η σορός έφτασε στον ναό, υπό τους ήχους της φιλαρμονικής του δήμου, οι συγκεντρωμένοι πολίτες ξέσπασαν σε χειροκροτήματα και φώναζαν «αθάνατος».

Λίγο μετά τις 12.00 το μεσημέρι η αυτοκινητοπομπή αναχώρησε από τον Μητροπολιτικό Ναό Χανίων με κατεύθυνση τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στον Γαλατά, για την εξόδιο ακολουθία και εν συνεχεία για την ταφή του στο κοιμητήριο του χωριού, όπως εκείνος επιθυμούσε, για να βρίσκεται δίπλα στον πατέρα του και τον αδελφό του.

Στον ιερό ναό του Αγίου Νικολάου, βρέθηκαν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, ο γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, βουλευτές, δήμαρχοι εκπρόσωποι των αρχών και η οικογένεια του εκλιπόντα.

Στην κηδεία η κόρη του Μαργαρίτα αποχαιρέτησε τον Μίκη Θεοδωράκη σημειώνοντας: «θα είσαι για πάντα ζωντανός μέσα στις καρδιές όλων των ανθρώπων, μα περισσότερο στη δική μου καρδιά».

Η Μαργαρίτα Θεοδωράκη επέλεξε να αποχαιρετήσει τον πατέρα της τραγουδώντας στην κηδεία στον Γαλατά Χανίων, το τραγούδι «Παλικάρι» σε στίχους και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη από το «Αρχιπέλαγος» του 1959 ερμήνευσε για πρώτη φορά ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης.

«Αποχαιρετάμε το Μίκη. Βρισκόμαστε εδώ για να υλοποιήσουμε την τελευταία του επιθυμία. Ήδη η σορός του βρίσκεται στην αγαπημένη του Κρήτη, στη Μητρόπολη. Θα έρθει εδώ σε λίγο, θα ταφεί στα προγονικά του χώματα. Αυτή ήταν η τελευταία του επιθυμία. Κι εμείς συνεχίζουμε τον αγώνα, το τραγούδι. Με τα τραγούδια αυτά που μας έμαθε από μικρά παιδιά και θα που τα συνεχίζουν τα παιδιά μας, θα τα συνεχίσουν τα εγγόνια μας. Θα τα τραγουδάει όλη η Ελλάδα κι όλος ο κόσμος», δήλωσε από το σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη στον Γαλατά Χανίων ο Δημήτρης Κουτσούμπας.

Βρακοφόροι και πλήθος κόσμου υποδέχθηκαν στη Δημοτική Αγορά των Χανίων τη σορό του μεγάλου Έλληνα συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος είχε εκφράσει την επιθυμία να ταφεί δίπλα στους δικούς του ανθρώπους στο κοιμητήριο του Γαλατά, που ήταν ο τόπος καταγωγής του πατέρα του.

Υπό τους ήχους της Φιλαρμονικής του δήμου Χανίων που παιάνιζαν συνθέσεις του Μίκη Θεοδωράκη, πλήθος κόσμου βρέθηκε από νωρίς στη Δημοτική Αγορά για να πει το τελευταίο αντίο τον άνθρωπο που έκανε μέσω του έργου του γνωστή την Ελλάδα σε όλο τον κόσμο. Κατά τη σύντομη στάση στη Δημοτική Αγορά, συγκεντρωμένοι με δάκρυα στα μάτια αποχαιρέτησαν με ένα παρατεταμένο χειροκρότημα τον Μίκη Θεοδωράκη, φωνάζοντας «αθάνατος».

Από νωρίς το πρωί, κάτοικοι των Χανίων είχαν σταθεί σε διάφορα σημεία της διαδρομής που διένυσε η αυτοκινητοπομπή, από το λιμάνι της Σούδας μέχρι τη Δημοτική Αγορά, για να αποτίσουν φόρο τιμής στον μεγάλο Έλληνα, τον κορυφαίο Κρητικό συνθέτη και δημιουργό. Από τη Δημοτική Αγορά, η σορός του Μίκη Θεοδωράκη θα μεταφερθεί στη Μητρόπολη Χανίων, όπου θα εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα.

Ο λόγος που ήθελε να ταφεί στο Γαλατά και ο τάφος που σχεδίασε

«Τελευταία επιθυμία μου είναι να ταφώ στο κοιμητήριο του Γαλατά Χανίων (γενέτειρας του πατέρα μου), στο οποίο βρίσκονται ήδη οι γονείς και ο αδερφός μου». Με αυτή τη φράση, ο Μίκης Θεοδωράκης γνωστοποιούσε το 2013, στον τότε δήμαρχο Χανίων, την επιθυμία του να ταφεί στον Γαλατά.

Στο νεκροταφείο του χωριού έχει παραχωρηθεί τάφος για τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη, που έχει κατασκευαστεί από τον αρχιτέκτονα Μάνο Περάκη, σύμφωνα με τις επιθυμίες του ίδιου του Μίκη Θεοδωράκη. Τις επιθυμίες του περιγράφει και η συμβολαιογραφική πράξη που συνέταξε το 2016 για τον σκοπό αυτόν.

Ο Γαλατάς Χανίων αποτελεί ιστορικό χωριό της Κρήτης, το οποίο, όπως διαβάζουμε, αναφέρεται ήδη από το 1577, ενώ λόγω της θέσης του αποτέλεσε πεδίο σφοδρών συγκρούσεων κατά τη διάρκεια των αιώνων.

Εκεί δόθηκε σημαντική μάχη κατά τη διάρκεια της Μάχης της Κρήτης το 1941, μεταξύ των συμμαχικών και των γερμανικών στρατευμάτων. Η κωμόπολη κατοικείται, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, από 3.166 κατοίκους.

Ωστόσο, με χρυσά γράμματα στην Ιστορία του Γαλατά γράφεται και η ιστορία της οικογένειας Θεοδωράκη. Ο Μίκης Θεοδωράκης, αλλά και ο αδερφός του, Γιάννης, δεν είχαν την τύχη να μεγαλώσουν στο χωριό αυτό, ωστόσο επέστρεφαν στον τόπο του πατέρα τους ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Όπως έχει δηλώσει ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης, ο ίδιος γεννήθηκε στη Χίο, καθώς ο πατέρας του εργαζόταν για το υπουργείο Εσωτερικών και μαζί με την οικογένειά του μετακόμιζαν συχνά σε διάφορα μέρη της Ελλάδας.

Όπως έχει δηλώσει η ανιψιά του Μίκη Θεοδωράκη, Μάρω, κόρη του αγαπημένου του αδελφού, Γιάννη, τα δύο αδέλφια επέστρεψαν για λίγο στον Γαλατά την περίοδο του εμφυλίου.

Ωστόσο, ο Γαλατάς ήταν καταφύγιο, όπου έκανε και τις μουσικές του αναζητήσεις. Εκεί επέστρεψε και μετά την εξορία στη Μακρόνησο, το '49, και εκεί έμεινε ως το 1954, ώσπου να φύγει για το Παρίσι, όπου συνέχισε τις σπουδές του.

«Από τη Μακρόνησο βρίσκομαι για πρώτη φορά στο χωριό μου, στον Γαλατά, βαριά άρρωστος» έλεγε ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης, που τόνιζε πως υπέφερε από επιληπτικές κρίσεις, από τις οποίες θεραπεύτηκε όταν έγραψε τη μουσική για τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου.

Ο αδελφός του μουσικοσυνθέτη, Γιάννης, πέρασε πολύ περισσότερο χρόνο στον Γαλατά, ενώ εμπνεύστηκε τους στίχους ποιημάτων του, τα οποία μελοποίησε αργότερα ο Μίκης Θεοδωράκης.

Η κόρη του Γιάννη, Μάρω, αποκαλύπτει πως ο πατέρας της έγραφε τα ποιήματα και τα πετούσε στον κήπο του σπιτιού στον Γαλατά, γιατί δεν τα θεωρούσε σημαντικά.

Αυτά μάζεψε ο Μίκης, που τον έπεισε πως πρόκειται για πολύ όμορφες προσπάθειες. «Το '50 και όσο ήμουν στα Χανιά, έγραψα το ''Χάθηκα'' πάνω σε στίχους του αδερφού μου» έλεγε ο Μίκης Θεοδωράκης, ο οποίος μελοποίησε κι άλλα ποιήματα του αδελφού του, Γιάννη.

Στον Γαλατά Χανίων βρίσκεται το σπίτι της οικογένειας Θεοδωράκη, το πατρικό του μεγάλου συνθέτη. Το σπίτι στον Γαλατά δεν ήταν όμως απλά πηγή έμπνευσης και καλλιτεχνικής δημιουργίας για τα δύο αδέλφια. Ήταν συνάμα γεμάτο ζωή και κέφι, καθώς φιλοξενούσε πολλές παρέες, μουσικές συναντήσεις και γλέντια.

Ο θάνατος του Γιάννη, ο οποίος ετάφη επίσης στο κοιμητήριο του χωριού, σηματοδότησε το τέλος της έντονης κινητικότητας. Το σπίτι ερήμωσε, ώσπου ο Παγκρήτιος Σύλλογος Φίλων Μίκη Θεοδωράκη πήρε την πρωτοβουλία ανακατασκευής του, με σκοπό την ίδρυση μουσείου για τον μουσικοσυνθέτη.

 

Ελλάδα

Ροή ειδήσεων

Share