Μουσουλμανική μειονότητα Θράκης: Μύθοι, αλήθειες, μπάρες και μια ιστορία γεμάτη ψέματα - Τι ακριβώς συμβαίνει στην Ξάνθη και την Κομοτηνή
Ενας κόσμος ολόκληρος που συνηθίζουμε να προσπερνούμε
Με αφορμή την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Θράκη, ας δούμε κάποια στοιχεία για την μουσουλμανικη μειονότητα . Δείτε επίσης την άφιξή του στην Αθήνα.
Η μουσουλμανική μειονότητα Ελλάδος είναι η μόνη ρητά αναγνωρισμένη μειονότητα, και μάλιστα ως θρησκευτική, στην Ελλάδα βάσει του άρθρου 45 της Συνθήκης της Λωζάνης. Αριθμεί 120.000 περίπου άτομα, σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Η μουσουλμανική μειονότητα σήμερα αποτελείται από τρεις εθνοτικές ομάδες: Τούρκους ή τουρκόφωνους,Πομάκους και Ρομά. Υπάρχουν και 3.000 περίπου Αλεβίτες (κυρίως ορεινοί Πομάκοι) που ισχυρίζονται ότι καταπιέζονται από την πλειοψηφία των Σουνιτών.
Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923, η Ελλάδα και η Τουρκία πραγματοποίησαν μια ανταλλαγή πληθυσμών: όλοι οι χριστιανοί ορθόδοξοι κάτοικοι της Τουρκίας υποκείμενοι στον Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης – τον Έλληνα Πατριάρχη – θα μετανάστευαν στην Ελλάδα εκτός από τις κοινότητες της Κωνσταντινούπολης, Ίμβρου και Τενέδου, και όλοι οι μουσουλμάνοι στην Ελλάδα θα μετανάστευαν στην Τουρκία εκτός από τους μουσουλμάνους της Θράκης.
Οι πληθυσμοί που ανταλλάχτηκαν δεν ήταν ομοιογενείς, οι χριστιανοί οι οποίοι μετανάστευσαν στην Ελλάδα δεν ήταν αποκλειστικά ελληνόφωνοι αλλά περιλάμβαναν και ομιλητές της τουρκικής. Παρομοίως, οι μουσουλμάνοι οι οποίοι μετανάστευσαν στην Τουρκία δεν ήταν αποκλειστικά τουρκόφωνοι, αλλά περιελάμβαναν ομιλητές της αλβανικής, της βουλγαρικής, της βλάχικης και ακόμα και της ελληνικής γλώσσας (αλλά μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα). Αυτό οφειλόταν στο σύστημα οργάνωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και συγκεκριμένα στο σύστημα διοίκησης των οθωμανικών Μιλέτ όπου ο διαχωρισμός γινόταν με βάση την θρησκευτική ομάδα όπου ανήκε ο πολίτης . Οι μουσουλμάνοι στην Δυτική Θράκη, πριν την ανταλλαγή των πληθυσμών, αποτελούσαν ξεκάθαρη πλειονότητα των κατοίκων και αυτή η αναλογία άλλαξε όταν η ελληνική κυβέρνηση εγκατέστησε με συστηματικό τρόπο χριστιανικούς προσφυγικούς πληθυσμούς από την Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη.
Από την συνθήκη της Λωζάνης (1923) μέχρι το 1954 η Ελλάδα αναγνώριζε την μειονότητα ως μουσουλμανική. Την άνοιξη του 1954, η Ελλάδα επικύρωσε απόφαση σύμφωνα με την οποία αναγνώριζε τα σχολεία της μειονότητας ως τουρκικά.Ο νόμος 3065/1954 ήταν ο πρώτος νόμος που ρύθμιζε τα θέματα της μειονοτικής εκπαίδευσης ο οποίος ισχύει μέχρι σήμερα.Στο Νόμο αυτό η Ελλάδα αναγνωρίζει τα σχολεία της μειονότητας ως τουρκικά.Η αλλαγή του χαρακτηρισμού από Τουρκικά σε Μουσουλμανικά ή Μειονοτικά (Μ/ΚΑ) θεσπίστηκε τον Μάρτιο του 1972 κατά την διάρκεια της Χούντας όπου αποφασίστηκε να αλλάξουν όλες οι πινακίδες που ανέφεραν τα σχολεία ως «Τουρκικά» .Ο χαρακτηρισμός των Πομάκων ως Τούρκων ήταν στα πλαίσια πολιτικής κατά της κομμουνιστικής Βουλγαρίας και της πιθανής επεκτατικής πολιτικής στη Θράκη και τη Μακεδονία.
Οι Πομάκοι μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1940 θεωρούνταν από την ελληνική πολιτική ως πιθανοί συνεργάτες της Σόφιας και των Σοβιετικών μιας και αυτοί βρίσκονται στα σύνορα Ελλάδας-Βουλγαρίας και μιλάνε σλαβική γλώσσα, κοντινή με τα βουλγάρικα και για αυτό εφαρμόστηκε πολιτική τουρκοποίησης. Σήμερα κάποιοι Πομάκοι, λόγω αυτής της πολιτικής αυτοπροσδιορίζονται ως Τούρκοι.
Το 1991 ο ανεξάρτητος βουλευτής Αχμέτ Φαϊκογλου είπε στην βουλή οι Πομάκοι είναι στο αίμα γνήσιοι Τούρκοι και ότι η μειονότητα είναι Τουρκική αλλά με μουσουλμανικό θρήσκευμα. Αντίστοιχες δηλώσεις είχε κάνει και ο Αχμέτ Σαδίκ αναφέροντας συνέντευξη ότι Κανένας πολιτικός δεν μπορεί να πει ότι οι Πομάκοι δεν είναι Τούρκοι, επειδή δεν μιλάνε Τούρκικα. Αυτοί οι άνθρωποι που μιλάνε Πομάκικα είναι Τούρκοι, όπως οι Ελληνόφωνοι στην Αλβανία και οι Έλληνες της Αμερικής είναι Έλληνες . Η Ελληνική πολιτεία την δεκαετία 1970 (γεγονότα εισβολής Τούρκων στην Κύπρο) και 1980 για την αποφυγή εκμετάλλευσης της «Τουρκοποιημένης Πομάκικης μειονότητας» από την Τουρκία αρχίζει να διαχωρίζει τους Πομάκους από την υπόλοιπη μειονότητα. Σήμερα η μειονότητα χαρακτηρίζεται επίσημα μόνο ως μουσουλμανική.
Με αφορμή την εκλογή του Αχμέτ Σαδίκ και του Αχμέτ Φαϊκογλου το 1993 η Ελλάδα θέσπισε το εκλογικό όριο του 3% καθιστώντας δυσκολότερη την εκλογή ανεξάρτητων βουλευτών / μικρά κόμματα από την μειονότητα. Ο Αχμέτ Σαδίκ το 1991 ένα χρόνο πριν πεθάνει από αυτοκινητιστικό δυστύχημα ίδρυσε το μειονοτικό κόμμα Φιλία-Ισότητα-Ειρήνη – DEB . Στις Ευρωεκλογές του 2014 ήταν πρώτο σε ψήφους στο Νομό Ροδόπης και στον Νομό Ξάνθης. Το DEB έχει κύριο στόχο την ανάδειξη των προβλημάτων της «Μουσουλμανικής Τουρκικής Μειονότητας Δυτικής Θράκης» και έχει σύνθημα «Ευρώπη, Ευρώπη άκουσε τη φωνή μας, την ανεξάρτητη μειονοτική φωνή μας. Είμαστε και εμείς εδώ».
Σήμερα η Ελλάδα αναγνωρίζει την μειονότητα μόνο ως μουσουλμανική (από συνθήκη Λωζάνης) παρόλο που υπάρχουν τρεις εθνοτικές ομάδες οι οποίες αυτοπροσδιορίζονται ως τουρκική, πομακική και Ρομά. Υπάρχουν αναφορές για μέλη που αυτοπροσδιορίζονται ως Πομάκοι (και ανήκουν στην τουρκόφωνη μειονότητα) οι οποίοι δέχονται πίεση να απαρνηθούν την ύπαρξη της πομάκικης εθνότητας (ακόμη και με οικονομικά κίνητρα) ως διαφορετικής από την τουρκική. Το 2012 ο Άρειος Πάγος δεν αναγνώρισε την «Τουρκική Ένωση Ξάνθης» παρόλο που υπήρχε θετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) του 2008. Η αιτιολόγηση του Αρείου Πάγου ήταν, ότι η απόφαση του ΕΔΑΔ δεν είναι δεσμευτική για την Ελλάδα.
Το 1922 (πριν την άφιξη των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής που επισφραγίσθηκε με την συνθήκη της Λωζάνης), η μουσουλμανική μειονότητα στη Δυτική Θράκη αποτελούσε πλειοψηφία και αριθμούσε περίπου 86.000 άτομα (σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών) ή 120.000 άτομα από το σύνολο των 190.000 κατοίκων . Η μουσουλμανική μειονότητα αποτελείται κυρίως από τρεις εθνότητες: Τούρκους ή τουρκόφωνους, Πομάκους (βουλγαρόφωνοι μουσουλμάνοι και Τσιγγάνους μουσουλμάνους (οι οποίοι μιλούν ρομανί, ελληνικά και μάλιστα με ευχέρεια και τούρκικα ), κάθε μια από αυτές τις εθνότητες έχοντας μια ιδιαίτερη γλώσσα και πολιτισμό .
ΣΑΡΙΑ
Στη Δυτική Θράκη, εφαρμόζεται για τους μουσουλμάνους από το Ελληνικό κράτος η Σαρία, ο ιερός νόμος του ισλάμ. Η εφαρμογή της Σαρία, αφορά μόνο το οικογενειακό και κληρονομικό δίκαιο, και όχι το ποινικό που ισχύει σε όλη την Ελληνική επικράτεια. Ο νόμος εφαρμόζεται από το κράτος, όπως ορίζει η ισλαμική θρησκεία, αλλά και η Συνθήκη της Λωζάνης. Για το λόγο αυτό, το Ελληνικό κράτος είναι υποχρεωμένο να διαθέτει δημόσιους λειτουργούς για το σκοπό αυτό, τους μουφτήδες. Μάλιστα, ο ιερός ισλαμικός νόμος είναι ανώτερος από το Ελληνικό και Ευρωπαϊκό Αστικό Δίκαιο και το γεγονός προκαλεί πολλά προβλήματα στους μουσουλμάνους που καταφεύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΚΛΟΓΕΣ
Το μέγεθος της Μειονότητας -στους νομούς Ροδόπης και Ξάνθης- προσελκύει το ενδιαφέρον των ελληνικών πολιτικών κομμάτων και των συνδυασμών που δραστηριοποιούνται στην τοπική αυτοδιοίκηση και αυτό φαίνεται στο γεγονός ότι μειονοτικοί υποψήφιοι συμμετέχουν σε ψηφοδέλτια κομμάτων και συνδυασμών είτε ως επικεφαλής είτε σε άλλες εκλόγιμες θέσεις. Από το 1923 έως το 1933 το βενιζελικό κόμμα κυριαρχούσε στις τάξεις της μουσουλμανικής μειονότητας καθώς εκλέγονταν αποκλειστικά βενιζελικοί βουλευτές, ενώ μετά τον Μάρτιο του 1933 άρχισαν να υποστηρίζουν μαζικότερα τα αντιβενιζελικά κόμματα.
Στις δημοτικές εκλογές του 2010 η Σιμπέλ Μουσταφάογλου είχε διεκδικήσει ως επικεφαλής ανεξάρτητου μειονοτικού συνδυασμού τον Δήμο Κομοτηνής και είχε νικήσει τον πρώτο γύρο με άνεση.Την περίοδο 1985-1993 υπήρχε το φαινόμενο της καθόδου ανεξάρτητων συνδυασμών που απευθύνονταν αποκλειστικά στην μειονότητα με προεξέχοντα τον βουλευτή Ροδόπης Αχμέτ Σαδίκ. Από το 1993 οπότε και καθιερώθηκε το πλαφόν του 3% για εκπροσώπηση στην Βουλή καθιερώθηκε η συμμετοχή της μειονότητας στα ψηφοδέλτια πανελλαδικών κομμάτων κάτι το οποίο ισχύει μέχρι και σήμερα. Μερικοί από τους σημαντικότερους μειονοτικούς Βουλευτές της μειονότητας στην μεταπολίτευση είναι οι Αχμέτ Σαδίκ,Αχμέτ Ιλχάν, Αχμέτ Χατζηοσμάν και Αϊχάν Καρά Γιουσούφ από την Ροδόπη και οι Αχμέτ Φαήκογλου, Τετσίν Μανατζή και Χουσεΐν Ζειμπέκ από την Ξάνθη. Σήμερα η μειονότητα εκπροσωπείται στην βουλή από 2 βουλευτές. Τους Αχμέτ Ιλχάν (Κίνημα Αλλαγής), στην Ροδόπη και Χουσεΐν Ζειμπέκ (ΣΥΡΙΖΑ) στην Ξάνθη.
Μύθοι και αλήθειες για τη μουσουλμανική μειονότητα
Ενας από τους μύθους, για παράδειγμα, που καλλιεργήθηκε επί χρόνια και παραμένει πανίσχυρος, είναι «οι μπάρες». Ο μύθος λέει ότι το ελληνικό κράτος είχε φυλακίσει τη μειονότητα πίσω από μπάρες, οι οποίες έκλειναν με τη δύση του ηλίου κι ότι οι μουσουλμάνοι συμπολίτες μας έβγαιναν μόνο με ειδική άδεια από αυτές. Η πραγματικότητα, όμως, ήταν τελείως διαφορετική. Οι μπάρες είχαν τοποθετηθεί για τον «από Βορρά κίνδυνο»: τη Βουλγαρία. Μιλάμε για άλλες εποχές, με τη Βουλγαρία να είναι ο νούμερο 1 δορυφόρος του Συμφώνου της Βαρσοβίας, και τη χώρα μας να είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Οι μπάρες ήταν στο πλαίσιο των υποχρεώσεών μας προς το ΝΑΤΟ, είχαν τοποθετηθεί σε πολλά σημεία σε όλον τον άξονα των συνόρων με τη Βουλγαρία προκειμένου να τα φυλάσσουν, και δεν είχαν στόχο τους Μουσουλμάνους.
Ωστόσο, η κυρίαρχη αντίληψη είναι ότι «είχαν μπει μπάρες για τους Μουσουλμάνους». Η αλήθεια είναι ότι η μουσουλμανική μειονότητα καταπιεζόταν για πολλά χρόνια. Δεν είχαν τη δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, ή να μεταβιβάζουν ελεύθερα ακίνητα, αυτοκίνητα, γεωργικούς ελκυστήρες κλπ. Οι περιορισμοί ήταν όντως ασφυκτικοί. Απαγορευόταν η μεταβίβαση από Χριστιανό σε Μουσουλμάνο. Προκειμένου οι Μουσουλμάνοι να μεταβιβάσουν εμπράγματη και κινητή περιουσία τους, περνούσαν από Επιτροπή που αποτελούνταν από εκπροσώπους των υπουργείων Γεωργίας, Οικονομικών και Εθνικής Άμυνας. Η κατάργηση όλων των περιορισμών ανακοινώθηκε το 1991 από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ξάνθη και την Κομοτηνή.
Ετσι, από τη δεκαετία του ’90 οι Μουσουλμάνοι έγιναν πολύ καλοί πελάτες των συμβολαιογράφων της περιοχής, καθώς άρχισαν να μεταβιβάζουν τα ακίνητά τους αλλά και να αγοράζουν. Εργατικοί άνθρωποι, φανατικοί αποταμιευτές, βρέθηκαν με μετρητά στα χέρια τους και κατάφεραν να αποκτήσουν περιουσίες.
«Το κατά κεφαλήν εισόδημα των 2.200 δολαρίων»
Οι Μουσουλμάνοι στην Ξάνθη, τη Ροδόπη και (οι λιγότεροι) στον Εβρο είναι τουρκογενείς ή Πομάκοι ή τσιγγάνοι. Ολοι καταγράφηκαν ως μουσουλμανική μειονότητα στη Συνθήκη της Λωζάνης, κι έτσι αναφέρθηκαν από τον πρόεδρο Ερντογάν στη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής του. Βεβαίως, ο πρόεδρος Ερντογάν είπε κι ένα σωρό ανακρίβειες για τις οποίες θα περίμενε κάποιος να υπάρξει μια επίσημη απάντηση. Για παράδειγμα, ανέφερε ότι οι «κάτοικοι της δυτικής Θράκης» (εννοώντας τους Μουσουλμάνους) έχουν κατά κεφαλήν εισόδημα 2.200 δολαρίων το χρόνο. Κάτι τέτοιο όχι μόνον δεν υπάρχει ως στοιχείο (εκτός κι αν το τουρκικό κράτος παρακολουθεί με κάποιον άγνωστο τρόπο τα εισοδήματα των Μουσουλμάνων) αλλά και δεν προκύπτει από πουθενά.
Σαφώς και υπάρχουν φτωχοί Μουσουλμάνοι, όπως υπάρχουν και φτωχοί Χριστιανοί στην Ελλάδα. Είναι φυσικό το εισόδημα των κτηνοτρόφων στα άγονα ορεινά χωριά να είναι πολύ χαμηλότερο από εκείνο των αγροτών με μεγάλες εύφορες εκτάσεις ή των αστών Μουσουλμάνων. Αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να χρεωθεί στο ελληνικό κράτος ανισότητα στο εισόδημα των Μουσουλμάνων ως διάκριση.
Τι είναι τα μειονοτικά σχολεία;
Όμως, ένα φλέγον ζήτημα για τους Μουσουλμάνους της Θράκης είναι αυτό της εκπαίδευσης. Τα παιδιά έχουν να δυνατότητα να φοιτήσουν είτε σε δημόσιο σχολείο (όπως στην υπόλοιπη Ελλάδα) είτε σε μειονοτικό. Τα μειονοτικά έχουν ένα ιδιαίτερο καθεστώς: είναι ιδιωτικά, ωστόσο οι δάσκαλοι πληρώνονται από το ελληνικό κράτος και τα βιβλία τους είναι διαφορετικά από εκείνα των δημοσίων, είναι και στα Ελληνικά και στα Τουρκικά. Υπάρχουν, όμως, για το ελληνόγλωσσο πρόγραμμα σοβαρά παράπονα κι ως αποτέλεσμα, τα παιδιά δεν μαθαίνουν καλά Ελληνικά, κάτι για το οποίο μπορεί να κατηγορηθούν στη συνέχεια της ζωής τους.
Η διδασκαλία των Θρησκευτικών στα παιδιά της μειονότητας είναι ένα άλλο αγκάθι. Στα δημόσια σχολεία, μέχρι πριν από ελάχιστα χρόνια, δεν υπήρχε η δυνατότητα για διδασκαλία του Ισλάμ στο μάθημα των Θρησκευτικών, παρόλο που υπάρχει και σε αυτά μουσουλμανική μειονότητα. Ευτυχώς, το 2014 ψηφίστηκε διακομματικά στη Βουλή των Ελλήνων η εφαρμογή του θεσμού των ιεροδιδασκάλων, οι οποίοι διδάσκουν το Κοράνι στα τεμένη (ως ιμάμηδες) και, πλέον, τους προσλαμβάνει το ελληνικό κράτος για να το διδάσκουν και στα δημόσια σχολεία. Έως ότου γίνει αυτό, επί δεκαετίες, τα παιδιά της μειονότητας έβγαιναν από την τάξη όταν γινόταν το μάθημα των Θρησκευτικών!
Η υπεροχή του δημόσιου σχολείου από το μειονοτικό, η δυνατότητα διδασκαλίας του Κορανίου στο μάθημα των Θρησκευτικών αλλά και η ασταθής κατάσταση στην Τουρκία, οδηγεί πια ολοένα και περισσότερο τους Μουσουλμάνους μαθητές στα δημόσια σχολεία και όχι στα μειονοτικά. Βλέπουν ότι η Τουρκία (η οποία χορηγεί απλόχερα υποτροφίες για τα πανεπιστήμιά της σε έλληνες μουσουλμάνους) δεν είναι η Γη της Επαγγελίας κι ότι ο δρόμος για τη Δύση περνά από την Ελλάδα. Επίσης, το ειδικό ευνοϊκό καθεστώς εισαγωγής στα ΑΕΙ για τους μουσουλμάνους μαθητές τους ωθεί να σπουδάζουν. Ενδεικτικό της αλλαγής νοοτροπίας και τρόπου ζωής στα παιδιά της μειονότητας είναι το γεγονός ότι μόνο στο Δικηγορικό Σύλλογο Ξάνθης υπάρχουν περίπου 40 Μουσουλμάνοι δικηγόροι, σε σύνολο 220 δικηγόρων.
Ένα από τα προβλήματα είναι το ότι δεν υπάρχουν πολλά δημόσια σχολεία στα χωριά των νομών Ξάνθης και Ροδόπης, με αποτέλεσμα τα παιδιά των Μουσουλμάνων να αναγκάζονται να πηγαίνουν σε μειονοτικά. Αυτό συμβαίνει επειδή (στα χάλια που έχει…) το ελληνικό κράτος αναγκάζεται να κλείνει δημόσια σχολεία λόγω έλλειψης παιδιών σε όλη τη χώρα. Αντιθέτως οι Μουσουλμάνοι δεν έχουν έλλειψη παιδιών.
Γλέντια και τατουάζ
Οι νέοι της μειονότητας έχουν, πια, δυτικοποιηθεί. Χαρακτηριστικό είναι αυτό που εξομολογήθηκε μουφτής στο protagon: «Τα γλέντια που κάνουν για τους γάμους τους είναι δυτικού τύπου, σαν των Χριστιανών, σε κέντρα με χορούς και τραγούδια. Αυτό ήταν αδιανόητο πριν από λίγα χρόνια, όταν το πολύ-πολύ να έσφαζαν ένα αρνί για να γιορτάσουν το γάμο τους μαζί με λίγους συγγενείς». Το ντύσιμό τους, το στιλ τους, οι συνήθειές τους, οι εκφράσεις τους, οι κινήσεις τους δεν διαφέρουν από αυτές των χριστιανών συμμαθητών ή συμφοιτητών τους. Τα κορίτσια είναι μοντέρνα ντυμένα, κάποιες φορούν τη μαντίλα κάποιες όχι, όλα με τα τελευταίας τεχνολογίας κινητά, περιποιημένα και καλοντυμένα. Έχουν ξεφύγει από «τη μοίρα» να πρέπει να παντρευτούν μόλις κλείσουν τα 18. Σπουδάζουν, ψάχνουν δουλειές, ενδιαφέρονται για τατουάζ, κάνουν παρέα με Χριστιανούς, ωστόσο ακόμη οι μεικτοί γάμοι αποτελούν ταμπού. «Ο πατέρας μου θα με σκοτώσει αν μάθει ότι βγαίνω με Χριστιανό», εξομολογήθηκε Μουσουλμάνα σε κόρη φίλης. Πού θα πάει, θα περάσει κι αυτό. Όπως, κάποτε, ήταν ταμπού οι γάμοι ανάμεσα σε τουρκογενείς και Πομάκους, παρόλο που είναι του ίδιου θρησκεύματος. Έσπασε, όμως, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλοί τέτοιοι γάμοι.
Στα χωριά, η κατάσταση είναι διαφορετική, όπως όμως συμβαίνει (σκεφτείτε τι επικρατούσε πριν από 20-25 χρόνια) και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι γυναίκες μεγάλης ηλικίας είναι πιο παραδοσιακές, οι κοινωνίες περίκλειστες, τα ήθη πιο αυστηρά, ο κόσμος πιο συντηρητικός.
Περί Σαρίας
Ο μουφτής είναι ο διορισμένος από το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων υπάλληλος, προκειμένου να ασκεί στην περιφέρειά του τα θρησκευτικά καθήκοντα που απορρέουν από τον Ιερό Μουσουλμανικό Νόμο καθώς και «δικαιοδοσία μεταξύ μουσουλμάνων ελλήνων πολιτών επί γάμων, διαζυγίων, διατροφών, επιτροπειών, κηδεμονιών, χειραφεσίας ανηλίκων, ισλαμικών διαθηκών και της εξ’ αδιαθέτου διαδοχής, εφόσον οι σχέσεις αυτές διέπονται από τον Ιερό Μουσουλμανικό Νόμο». Ετσι περιγράφει ο νόμος 1920/1991 τα καθήκοντα του Μουφτή κι εννοεί ότι ο μουφτής έχει το ρόλο και του «δικαστή», εφαρμόζοντας τη Σαρία, κατά την κρίση του. Η Σαρία είναι μια άγνωστη, γενικώς, έννοια στην υπόλοιπη Ελλάδα. Για τους φανατικούς Μουσουλμάνους σημαίνει την πίστη τους, το Ισλάμ, ενώ προκειμένου περί εφαρμογής του Δικαίου, στην Ελλάδα η Σαρία εφαρμόζεται για κληρονομικά και οικογενειακά ζητήματα, με θύματα τις γυναίκες και τα παιδιά. Η Ελλάδα είναι η μόνη μη μουσουλμανική και η μόνη ευρωπαϊκή χώρα στην οποία εφαρμόζεται η Σαρία, κατάλοιπο της Συνθήκης της Λωζάνης. Πριν από μια εβδομάδα κατατέθηκε σχέδιο νόμου από το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων με το οποίοι μπαίνει ένα πλαίσιο στη Σαρία: καθίσταται σαφώς ως προαιρετική για τους Μουσουλμάνους και η προσφυγή στην επίλυση των διαφορών μέσω του μουφτή θα γίνεται μόνο εφόσον συμφωνούν όλοι οι διάδικοι, ενώ μπαίνουν και δικονομικοί κανόνες.
Θα είχε ενδιαφέρον, ίσως, να ρωτούσε κάποιος τον κ. Ερντογάν τι άποψη έχει για τη Σαρία στην Ελλάδα. Είναι υπέρ ή είναι εναντίον; Πρέπει να μπουν κανόνες; Δεν είναι πολύ περίεργο το γεγονός ότι ενώ αναφέρθηκε σε όλα τα ανοιχτά -κατά τη γνώμη του- ζητήματα με την Ελλάδα και τη μειονότητα, δεν ανέφερε το παραμικρό για τη Σαρία;
Οι γνώστες πιστεύουν ότι η Σαρία τον φέρνει σε πολύ δύσκολη θέση. Από τη στιγμή που εφαρμόζεται η Σαρία στην Ελλάδα, το κράτος θα διορίζει τους μουφτήδες. Αυτό η Τουρκία επιθυμεί διακαώς να καταργηθεί και οι μουφτήδες να εκλέγονται από ένα εκλεκτορικό σώμα της δικής της επιλογής και επιρροής. Για να συμβεί αυτό, όμως, θα πρέπει να συμφωνήσει στην κατάργηση της Σαρίας. Ως Μουσουλμάνος, όμως, δεν μπορεί να συμφωνήσει σε αυτό, καθώς η Σαρία είναι ο Ιερός Μουσουλμανικός νόμος και σε καμιά περίπτωση δεν τον συμφέρει να συναινέσει στην κατάργηση της ισχύος του για τους μουσουλμάνους πολίτες στην Ελλάδα.
Αλήθεια, η μειονότητα τι άποψη έχει για τη Σαρία; Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό τους είναι υπέρ, καθώς πρόκειται για την πίστη τους, έναν από τους συνδετικούς τους κρίκους, την παράδοσή τους. Ορισμένοι τάσσονται ευθέως υπέρ της κατάργησής της, παρόλο που κάτι τέτοιο τους διαφοροποιεί από τα άλλα μέλη της μειονότητας. Από την άλλη πλευρά, πολλοί παραδέχονται χαμηλόφωνα ότι ενώ επιθυμούν τη διατήρησή της οι ίδιοι δεν πρόκειται να προσφύγουν στο μουφτή, αλλά στους συμβολαιογράφους και στα πολιτικά δικαστήρια.
Το σίγουρο είναι ότι εδώ δεν χωρεί ανευθυνότητα, συνθηματολογία και ανέξοδη ή φτηνή πολιτική. Το σίγουρο, επίσης, είναι ότι οι Μουσουλμάνοι της Θράκης έχουν αντιληφθεί πολύ καλά ότι επί δεκαετίες αποτέλεσαν τα πιόνια για να παιχτούν παιχνίδια σε βάρος τους. Γι’ αυτό και η πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου Ερντογάν στην Κομοτηνή, παρά την κινητοποίηση και τα μέσα που χρησιμοποιούνται για τον προσεταιρισμό της, δεν συγκίνησε καθόλου τη μειονότητα.
Aκολουθήστε μας στo Google News
