Πέθανε ο Γιάννης Δάλλας!
Θλίψη για την μεγάλη απώλεια!
Μετά την Κική Δημουλά, ακόμα ένας μεγάλος Έλληνας ποιητής έφυγε από την ζωή! Ο λόγος για τον Γιάννη Δάλλα σε ηλικία 96 ετών!
Ο Γιάννης Δάλλας εκτός από ποιητής, υπήρξε συγγραφέας, δοκιμιογράφος, πανεπιστημιακός δάσκαλος και μεταφραστής έργων της αρχαίας γραμματείας.
Ήταν γεννημένος το 1924 στη Φιλιππιάδα της Πρέβεζας και είχε σπουδάσει κλασική φιλολογία στην Αθήνα ενώ είχε λάβει και βραβεύσεις από τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία. Το 1987, έλαβε το Α΄ Βραβείο κριτικής-δοκιμίου για το έργο του «Ο ελληνισμός και η θεολογία του Καβάφη». Το 1999 του απονέμεται το κρατικό «Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας» για το σύνολο του έργου του ενώ έχει βραβευτεί και με το Βραβείο δοκιμίου Ιδρύματος Π. Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών (2009) για το βιβλίο του «Σολωμός και Κάλβος».
Ασχολήθηκε συστηματικά με την ποίηση των αρχαίων Λυρικών των αρχαϊκών αιώνων. Το ποιητικό του έργο είναι συγγενικό με αυτό του Μίλτου Σαχτούρη και του Τάκη Σινόπουλου. Διετέλεσε καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου και θεωρείται ένας από τους αξιόλογους διανοητές της αριστεράς.
Η ποίησή του μεταφράστηκε αποσπασματικά σε ξένες γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ρωσικά, Ιταλικά, Αλβανικά) και πληρέστερα ετοιμάζονται για έκδοση, προσεχώς, οι δύο τελευταίες συλλογές του στα Ισπανικά από την Isabel Garcia Galvez και εκτενής επιλογή του ποιητικού έργου του στα Ιταλικά από τον Massimo Cazzulo.
Κατά τον Mario Vitti o Δάλλας «ξεκίνησε με θέματα κοινωνικά, ακόμη παρόντα στην Απόπειρα Μυθολογίας (1952), όπου το κακό είναι παντοδύναμο και φρικιαστικό (…) ο ποιητής δεν μπορεί να διαχωρίσει τον εαυτό του από τα γεγονότα που υπαινίσσεται (όπως την Καισαριανή κατά την Κατοχή), αλλά αυτά δεν αποτελούν τα μόνα θέματα του.
Από το 1948 έως το 2018 εξέδωσε συνολικά 19 ποιητικές συλλογές μεταξύ των οποίων οι: «Federico Garcia Lorca», «Εφτά πληγές», «Απόπειρα Μυθολογίας» και «Κυκλοδίωκτα». Ακουλούθησαν τα έργα:
«Πόρτες εξόδου». Γιάννενα: Ενδοχώρα, 1962.
«Εξαγορά». Γιάννενα: Ενδοχώρα, 1965.
«Ανατομία». Αθήνα: Κείμενα, 1971.
«Το τίμημα». Αθήνα: Κείμενα, 1981.
«Ο ζωντανός χρόνος». Αθήνα: Κείμενα, 1985.
«Δόκιμος σε συντεχνία». Αθήνα: Στιγμή, 1986.
«Ο ποιητής και το ποίημα». Φλώρινα: Βιβλιοθήκη Πιτόσκα-Βάρνα, 1988.
«Ποιήματα 1948-1988». Αθήνα: Νεφέλη, 1990.
«Αποθέτης». Αθήνα: Συνέχεια, 1993. Γαβριηλίδης, 2005.
«Στοιχεία ταυτότητας». Αθήνα: Γαβριηλίδης, 1999.
«Γεννήτριες». Αθήνα: Εκδόσεις Τυπωθήτω, 2004.
«Περίακτος». Αθήνα: Εκδόσεις Τυπωθήτω, 2011.
«Ποιήματα 1988-2013». Αθήνα: Νεφέλη, 2014.
«Υστερόγραφα». Αθήνα: Ηριδανός, 2015.
«Πρωθύστερα». Αθήνα: Ηριδανός, 2018.
Συλλυπητήρια
Ο Τομέας Πολιτισμού του ΚΙΝΑΛ, σε ανακοίνωση του για τον θάνατο του Γιάννη Δάλλα, αναφέρει ότι «αποχαιρετούμε τον Γιάννη Δάλλα, έναν από τους σημαντικότερους και πολυβραβευμένους Έλληνες ποιητές που το έργο του αναγνωρίστηκε και μεταφράστηκε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλές χώρες του κόσμου.
Πέρα από την ποίησή του, ως καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, αλλά και ως δοκιμιογράφος κριτικός, αφήνει στους νεότερους μελετητές ένα μεγάλο έργο πάνω στην πορεία της ελληνικής λογοτεχνίας.
Οι πολυάριθμες ποιητικές συλλογές του, η φιλολογική και μεταφραστική του δουλειά πάνω στους αρχαίους λυρικούς αλλά και οι δεκάδες φιλολογικές μελέτες του καθώς και οι ιδέες του ως ένας από τους πιο αξιόλογους διανοητές της Αριστεράς, μας αφήνουν παρακαταθήκες που οφείλουμε να σεβόμαστε και να ακολουθούμε τιμώντας τη μνήμη του».
Το γραφείο Τύπου του ΚΚΕ, σε ανακοίνωση του για τον θάνατο του Γιάννη Δάλλα, τονίζει ότι «με βαθιά συγκίνηση και θλίψη αποχαιρετούμε έναν θαυμαστό άνθρωπο, τον αγαπημένο μας Γιάννη Δάλλα.
Ο Γιάννης Δάλλας με το δοκιμιακό και ποιητικό έργο του έγραψε ορισμένα από τα πιο σπουδαία κεφάλαια της ελληνικής λογοτεχνίας. Δυνατός κλασσικός φιλόλογος και δάσκαλος, γνώστης ανάμεσα στους λίγους της κλασσικής, αλλά και της σύγχρονης γραμματείας και πνεύμα απαράμιλλα διεισδυτικό, μέσα από τις καίριες μελέτες του, μας άφησε παρακαταθήκη τα πιο χρήσιμα εργαλεία για να κατανοήσουμε τους μεγαλύτερους λογοτέχνες μας, όπως ο Κάλβος, ο Σολωμός, ο Καβάφης, ο Καρυωτάκης, ο Θεοτόκης, ο Βάρναλης, που μαζί με τον Μπρεχτ αποτελούσαν τους πιο αγαπημένους του δημιουργούς.
Ως ένας από τους πιο εκλεκτούς ποιητές της γενιάς του δεν διαχώρισε ποτέ την τέχνη του από την ασταμάτητη κίνηση της Ιστορίας. Η ποίησή του, βαθύτατα πολιτική, αποτελεί υπόδειγμα για την αυστηρή πειθαρχία της φόρμας στο καυτό περιεχόμενό της, το φτιαγμένο από “συναγερμούς λαών” όταν “στις επάλξεις αιωρούνται κήρυκες / με τα μεταλλικά τους στόματα αναγγέλλοντας / τους τοκετούς άλλης αυγής”.
Θα τον θυμόμαστε πάντα να αυτοσυστήνεται αποχαιρετώντας μας, στο τελευταίο επιστημονικό συνέδριο της ΚΕ για τη νεοελληνική λογοτεχνία, με ένα ποίημά του:
“Εγώ κατηφορίζω με όλα τα ψηλώματα με λόγια αγριοκάτσικα – κι η μέρα μου δεν είναι το κοτσάνι του ηλιοτρόπιου η μέρα μου χαράζει κατακόκκινη και με υψωμένη τη γροθιά της.”
Απευθύνουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στην άξια σύντροφο της ζωής του Ευαγγελή Ντάτση, στα τρία παιδιά του, στα εγγόνια και σε όλους τους δικούς του».
Aκολουθήστε μας στo Google News
