«Νύχτα πήρες το δίπλωμα;» – Από πού βγήκε η φράση και τι σημαίνει

Οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις είναι ο θησαυρός της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, συμπυκνώνοντας σοφία και εμπειρίες αιώνων. Σαν μικρές κάψουλες χρόνου, η κάθε φράση διατηρεί ζωντανά τα διδάγματα και τις αξίες των προηγούμενων γενεών. Η φράση «Νύχτα πήρες το δίπλωμα;» είναι μια ειρωνική παρατήρηση που απευθύνεται σε «κακό» οδηγό  υπονοώντας ότι η ικανότητά του να οδηγεί είναι τόσο κακή που το δίπλωμα οδήγησής του πρέπει να του δόθηκε «νύχτα».

Το δίπλωμα είναι κάτι πολύτιμο. Από το δίπλωμα οδήγησης, που μπορεί να αφαιρεθεί σε περιπτώσεις υποτροπής οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ, μέχρι το πανεπιστημιακό πτυχίο, που ανοίγει δρόμους στην επαγγελματική και ακαδημαϊκή σταδιοδρομία, αποτελεί ένα έγγραφο με βαρύνουσα σημασία. Το δίπλωμα συχνά κοσμεί τον τοίχο ενός σπιτιού, ως σύμβολο προσπάθειας, γνώσης και επιμονής. Στο συλλογικό φαντασιακό, είναι το καύχημα των γονιών, εκείνων που στερήθηκαν για να σπουδάσουν τα παιδιά τους. Είναι ένα κοινωνικό ορόσημο· μια επιβεβαίωση ότι ο κάτοχός του έχει ανέβει ένα ακόμα σκαλί στην πυραμίδα της γνώσης και της κοινωνικής καταξίωσης.

Ένα δίπλωμα εμπεριέχει χρόνια κόπου, σπουδών, χρήματος και προσδοκιών. Λειτουργεί σαν σύγχρονο οικόσημο – όχι πια κληρονομημένο, αλλά αποκτημένο μέσω μόχθου. Είναι, κατά κάποιον τρόπο, η ασπίδα του σύγχρονου «ευγενούς του πνεύματος».

Τι σημαίνει η λέξη «δίπλωμα» και από πού προέρχεται

Πώς βγήκε η φράση «Νύχτα πήρες το δίπλωμα;»

Η λέξη δίπλωμα προέρχεται από το επίθετο διπλούς, δηλαδή «διπλωμένος». Αρχικά σήμαινε το «τσαλάκωμα ή δίπλωμα ενός υφάσματος ή χαρτιού», αλλά στη συνέχεια, και ειδικά μέσα από τη διοικητική πρακτική, ήρθε να δηλώσει το έγγραφο πιστοποίησης. Από εκεί, μεταφέρθηκε σε άλλες γλώσσες: diploma στα αγγλικά, diplôme στα γαλλικά.

Η λέξη διπλωμάτης, εξάλλου, έχει την ίδια ρίζα: προέρχεται από τα διπλωμένα έγγραφα διαπίστευσης που παρέδιδαν οι εκπρόσωποι κρατών – γι’ αυτό και η διπλωματία σημαίνει όχι μόνο την εκπροσώπηση, αλλά και την ικανότητα χειρισμού σχέσεων και συμφερόντων με επιδεξιότητα.

Όταν το δίπλωμα χάνει την αξία του

Το γνήσιο δίπλωμα έχει αξία μόνο όταν έχει αποκτηθεί με κόπο και εντιμότητα. Σε αντίθεση, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η απόκτησή του δεν αντανακλά πραγματική ικανότητα:

• Άγλωσσοι διπλωματούχοι που αδυνατούν να αρθρώσουν συνεκτικό λόγο.
• Πολιτικά τοποθετημένοι φοιτητές που πέρασαν μαθήματα λόγω «δικτύου».
• Οδηγοί που δωροδόκησαν για να πάρουν το δίπλωμα οδήγησης.

Όλοι αυτοί, όπως λέει ο λαός, πήραν το δίπλωμα «νύχτα».

Τι σημαίνει τελικά να έχεις δίπλωμα;

Στην ουσία, ένα δίπλωμα είναι πολύ περισσότερα από ένα κομμάτι χαρτί. Είναι αναγνώριση, κοινωνική άνοδος, εγγύηση εμπειρίας και γνώσης. Όταν όμως δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, ευτελίζεται – και μαζί του, ευτελίζονται θεσμοί, αξίες και άνθρωποι.