Σπάρτη - Μυστράς: Η σύγχρονη πόλη και το... παραμυθένιο σκηνικό
Στα χνάρια των θρύλων...
Η Σπάρτη, η ηρωική πόλη με τη σπουδαία ιστορία και με φήμη που απλώνεται στα πέρατα του κόσμου, αποτελεί ιδανικό προορισμό για όλες τις εποχές του χρόνου.
Η πρωτεύουσα του Νομού Λακωνίας είναι χτισμένη στις όχθες του ποταμού Ευρώτα, με τον Ταΰγετο και τον Πάρνωνα να την αγκαλιάζουν. Είναι ένας τόπος ευλογημένος, αφού διαθέτει απαράμιλλη φυσική ομορφιά, μαγευτικά τοπία και σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία.
Είναι η πατρίδα του θρυλικού Λεωνίδα και των 300, του Μενέλαου και της Ωραίας Ελένης, για τα μάτια της οποίας ξέσπασε ο Τρωικός πόλεμος. Το ένδοξο παρελθόν της και ο πολυθρύλητος Μυστράς που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση, αποτελούν πόλους έλξης πολλών επισκεπτών κάθε χρόνο..
Μια σύγχρονη πόλη
Η Σπάρτη είναι μια σύγχρονη και φιλόξενη πόλη με πλατιούς δεντροφυτεμένους δρόμους, πλατείες, νεοκλασικά κτίρια και μια σειρά από αξιόλογα αξιοθέατα και μνημεία που μαρτυρούν την ένδοξη ιστορία της. Ξανακτίστηκε το 1834 με απόφαση του Βασιλιά Όθωνα και θεωρείται η πόλη με την καλύτερη ρυμοτομία στην Ελλάδα, χάρη στα σχέδια του διάσημου Γερμανού αρχιτέκτονα Στάουφερτ.
Αρχίζουμε την περιήγησή μας από την κεντρική πλατεία, που αποτελεί σημείο συνάντησης των ντόπιων και είναι ένα μέρος όπου το παρόν συναντά το παρελθόν. Το βλέμμα μας τραβά το Παλαιό Δημαρχείο, ένα όμορφο νεοκλασικό κτίριο του 1909, καθώς και το άγαλμα του Σπαρτιάτη πολεμιστή , φόρος τιμής στην ένδοξη ιστορία της πόλης, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι, αλλά και τα δύο αντίγραφα αρχαίων ψηφιδωτών που είναι τοποθετημένα στο κέντρο της. Γύρω από την κεντρική πλατεία υπάρχουν πολλές επιλογές για φαγητό καφέ και ποτό, ενώ κάτω από τις γραφικές καμάρες υπάρχουν πολλά εμπορικά καταστήματα.
Σημείο αναφοράς της Σπάρτης, είναι η Λεωφόρος Κωνσταντίνου Παλαιολόγου με τους ψηλούς φοίνικες και τα πλατειά πεζοδρόμια. Είναι ο κεντρικός δρόμος της πόλης και εκεί βρίσκονται εστιατόρια, ξενοδοχεία, καφετέριες, μπαρ και πολλά εμπορικά. Σας προτείνουμε μια βόλτα και στον πεζόδρομο Κλεμβρότου, κάθετο στην Λεωφόρο Παλαιολόγου. Όπου θα βρείτε πολλά μαγαζιά, καφέ κι εστιατόρια, καθώς και τον μοναδικό κινηματογράφο της πόλης.
Για όσους αναζητούν μια όαση δροσιάς στο κέντρο της Σπάρτης, το Πάρκο του Οσίου Νίκωνος , πολιούχου της πόλης απέναντι από την ομώνυμη εκκλησία, με το μεγάλο σιντριβάνι, ανάμεσα σε δέντρα και λουλούδια αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή. Επίσης, το Πάρκο της Ευαγγελιστρίας και αυτό κοντά στο κέντρο, είναι σημείο το οποίο επισκέπτεται καθημερινά πολύς κόσμος που έρχεται για να κάνει βόλτα και να χαλαρώσει. Εδώ υπάρχει και το άγαλμα του Λυκούργου, θρυλικού νομοθέτη της Αρχαίας Σπάρτης.
Σε απόσταση αναπνοής από την πόλη, στο δρόμο προς Μυστρά, δεσπόζει το Άλσος Γουδέ που προσφέρει παιχνίδι, ξεκούραση και άθληση σε όλη την οικογένεια. Μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον, υπάρχουν παιδικές χαρές, ποδηλατόδρομος, υπαίθριο γυμναστήριο, πίστες skateboard, σιντριβάνια, καθώς και ένα μικρό αμφιθέατρο.
Ταξίδι στην ιστορία
Η ιστορία είναι αισθητή σε κάθε σημείο της πόλης. Επιβάλλεται μια στάση για να θαυμάσετε και να φωτογραφήσετε το επιβλητικό άγαλμα του Λεωνίδα, που στέκει αγέρωχο μπροστά στο Δημοτικό Στάδιο, στο τέρμα της Λεωφόρου Κ. Παλαιολόγου. Θα νιώσετε πως ο Λεωνίδας “επιβλέπει” την πόλη με το άγρυπνο βλέμμα του…
Συνεχίζουμε την περιήγησή μας στην Ακρόπολη της Αρχαίας Σπάρτης, πίσω από το Δημοτικό Στάδιο όπου συναντάμε αξιόλογα μνημεία όπως το αρχαίο θέατρο που υπήρξε από τα μεγαλύτερα της Αρχαίας Ελλάδας, , το Ιερό της Χαλκιοίκου Αθηνάς, το σημαντικότερο ιερό της αρχαίας Σπάρτης, το κυκλικό οικοδόμημα και ερείπια της Βασιλικής του Σωτήρος Χριστού.
Πολύ κοντά στην Ακρόπολη βρίσκεται και ο τάφος του Λεωνίδα ,το περίφημο «Λεωνιδαίον». Είναι το μοναδικό μνημείο της Αρχαίας Αγοράς που σώζεται ως τις μέρες μας. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα, με σχήμα και μορφή ναού, που χρονολογείται πιθανότατα τον 5ο αι. π.Χ.. Η τοπική παράδοση όσο και ο περιηγητής Παυσανίας, εκφράζουν την άποψη ότι εκεί μεταφέρθηκαν και ετάφησαν τα οστά του Λεωνίδα από τις Θερμοπύλες.
Ανατολικά του «Λεωνιδαίου» στην οδό Τριακοσίων συναντάμε ακόμη τρία σημαντικά μνημεία: ένα ναο σταυροειδή εγγεγραμμένο με τρούλο, (τέλη του 10ου αιώνα), καθώς επίσης ένα υστερορωμαϊκό βαλανείο και ένα βυζαντινό λουτρό.
Εντός του ιστού της πόλης, κοντά στις όχθες του ποταμού Ευρώτα βρίσκουμε το Ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος (9ος αιώνας π.Χ), ένα από τα σημαντικότερα ιερά της αρχαίας Σπάρτης, που αποτελούσε το θρησκευτικό κέντρο της σπαρτιατικής αγωγής των νέων. Στο ναό λατρευόταν αρχικά η μυκηναϊκή θεότητα Ορθία, η οποία στους ιστορικούς χρόνους ταυτίστηκε με την Άρτεμη.
Λίγα χιλιόμετρα ανατολικά από τη Σπάρτη, στο λόφο του προφήτη Ηλία και απέναντι από τον Ευρώτα υπάρχει ένα από τα πιο σπουδαία ιερά της Σπάρτης: Το Μενελάιον. Πρόκειται για ένα μεγάλο πυραμιδοειδές οικοδόμημα που υψώνεται στην κορυφή του λόφου. Το επιβλητικό ιερό στο οποίο λατρεύονταν ως Θεοί ο Μενέλαος και η Ελένη γνώρισε ιδιαίτερη ακμή στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Η θέα από το ιερό προς την κοιλάδα της Σπάρτης και τον Ταΰγετο σίγουρα θα σας μαγέψει!
Μουσεία & Συλλογές
Όταν βρεθείτε στη Σπάρτη επιβάλλεται να επισκεφθείτε τα ενδιαφέροντα μουσεία και τις συλλογές που φιλοξενούν εκθέματα τα οποία θα σας ταξιδέψουν στο ιστορικό της παρελθόν.
Πρώτη μας επίσκεψη το Αρχαιολογικό Μουσείο. Χτίστηκε το 1876 και αποτελεί το πρώτο μουσείο που ιδρύθηκε σε ελληνική επαρχιακή πόλη. Περιλαμβάνει ευρήματα από τη μυκηναϊκή έως τη ρωμαϊκή εποχή, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει η προτομή Σπαρτιάτη πολεμιστή που έχει ταυτιστεί με τον Λεωνίδα.
Επόμενη στάση μας, το Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού, για να μυηθούμε στην ιστορία της ελιάς. Το μουσείο αναδεικνύει την παράδοση και τρόπο παραγωγής του ελαιολάδου στον ελλαδικό χώρο, από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα.
Για τους λάτρεις της λαογραφίας, το Μανουσάκειο Μουσείο Αστικού και Λαϊκού Βίου αποτελεί ένα ταξίδι στη Σπάρτη των αρχών του 20ου αιώνα. Περιλαμβάνει έπιπλα, ενδυμασίες, κεντήματα, υαλικά και πλούσιο φωτογραφικό υλικό εκείνης της εποχής.
Στο Μουσείο Νεότερης Σπάρτης θα μάθετε πώς δημιουργήθηκε κι εξελίχθηκε η Λακωνική πρωτεύουσα με την πανάρχαια ιστορία, σ’ ένα σύγχρονο αστικό κέντρο της Πελοποννήσου. Το μουσείο παρουσιάζει τους σπουδαιότερους σταθμούς από την πολεοδομική, οικιστική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Σπάρτης αρχίζοντας από την επανίδρυση της πόλης το 1834 μέχρι σήμερα.
Αν αγαπάτε την τέχνη, τότε θα μαγευτείτε από την Κουμαντάρειο Πινακοθήκη που στεγάζεται σε ένα από τα εντυπωσιακότερα νεοκλασικά κτίρια της Σπάρτης. Αποτελεί το πρώτο παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης, ενώ η μόνιμη έκθεση φιλοξενεί πίνακες και γλυπτά σπουδαίων Ελλήνων καλλιτεχνών.
Το Αρχείο του Νικηφόρου Βρεττάκου φιλοξενείται στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη. Περιλαμβάνει πλούσιο αρχειακό υλικό γύρω από τη ζωή και το έργο του μεγάλου Λάκωνα ποιητή.
Το Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης στην οδό Λυσάνδρου περιλαμβάνει μια πλούσια συλλογή από σημαντικές εικόνες, δείγματα χρυσοκεντητικής και αργυροχρυσοχοΐας, λειτουργικά και ιερατικά άμφια και από μια σειρά χειρόγραφων εικονογραφημένων κωδίκων.
Για το τέλος σας προτείνουμε να επισκεφθείτε ένα διαφορετικό μουσείο που λειτουργεί στον Μυστρά. Πρόκειται για το Μουσείο Φωτογραφικών Μηχανών «Τάκης Αϊβαλής», το οποίο δημιουργήθηκε από τη δωρεά της προσωπικής συλλογής του γνωστού φωτογράφου Τάκη Αϊβαλή. Η συλλογή περιλαμβάνει περίπου 1.000 φωτογραφικές μηχανές, οι οποίες του χάρισαν το 2001 μια θέση στο βιβλίο των ρεκόρ Guinness.
Μυστράς- ένα παραμυθένιο σκηνικό
Μόλις 5 χλμ βορειοδυτικά της Σπάρτης, βρίσκεται η φημισμένη καστροπολιτεία του Μυστρά. Πέτρινα καλντερίμια, μοναστήρια κι εκκλησίες, παλάτια κι αρχοντικά, βυζαντινά οικόσημα μας ταξιδεύουν στην εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η καστροπολιτεία του Μυστρά χωρίζεται σε 3 ζώνες: Άνω, Κάτω κι Έξω Χώρα. Στην κορυφή βρίσκεται το εμβληματικό κάστρο που προσφέρει μοναδική θέα προς την κοιλάδα του Ευρώτα.
Το κάστρο χτίστηκε από το Φράγκο πρίγκιπα Γουλιέλμο Β’ Βιλλεαρδουίνο γύρω στο 1249. Στη συνέχεια αναπτύχθηκε η Άνω Χώρα με τα παλάτια των δεσποτών και τα αρχοντικά της αριστοκρατίας της πόλης, στο πλάτωμα που υπάρχει κάτω από την κορυφή. Καθώς ο πληθυσμός αυξανόταν ραγδαία, δημιουργήθηκε η μεσοαστική συνοικία της Κάτω Χώρας και τέλος, ο μικρός οικισμός της Έξω Χώρας, έξω από το τείχος, που ήταν χρονικά και η τελευταία συνοικία της πόλης. Στην περίοδο της μεγάλης του ακμής ο Μυστράς αριθμούσε 45.000 κατοίκους.
Ο Μυστράς εξελίχθηκε σε μια σπουδαία καστροπολιτεία και έγινε πρωτεύουσα του Δεσποτάτου του Μορέως. Συνέχισε να είναι σημαντική πόλη στους επόμενους αιώνες μέχρι τα πρώτα μεταεπαναστατικά χρόνια, οπότε εγκαταλείφθηκε. Σήμερα ο Μυστράς είναι μακράν το πιο σημαντικό Βυζαντινό μνημείο στην Ελλάδα.
Η βυζαντινή καστροπολιτεία του Μυστρά έχει τη μοναδική ικανότητα να ζωντανεύει στο κάθε βήμα και να δημιουργεί μια ατμόσφαιρα σχεδόν μυστηριακή, όπου θρύλοι και γεγονότα γίνονται ένα με θαυμαστό τρόπο.
Επισκεφθείτε τη Μητρόπολη (Άγιος Δημήτριος) όπου στις 12 Μαρτίου 1449, στέφθηκε ο τελευταίος Βυζαντινός αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, το μοναστήρι της Παντάνασσας με διακόσμηση εμπνευσμένη από την γοτθική τέχνη, και την Περίβλεπτο, με τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες. Περιπλανηθείτε στα «Παλάτια των Παλαιολόγων», στις κατοικίες των ευγενών και τα ερειπωμένα μοναστήρια που συνθέτουν ένα σκηνικό μεγαλείου αλλοτινών εποχών.
Ολοκληρώστε την περιήγησή σας με μια επίσκεψη στο εντυπωσιακό Μουσείο του Μυστρά. Ανάμεσα στα εκθέματα, ξεχωρίζουν τα κοσμήματα, οι επίσημες ενδυμασίες και η κόμη μιας ευγενούς που σώζεται ατόφια, τα χειροποίητα Ευαγγέλια με τους καλλιγραφικούς στίχους και η αναπαραγωγή ενός φορέματος της εποχής και των υποδημάτων που το συνόδευαν.
Οι πολύχρονες εργασίες αναστήλωσης και συντήρησης διατηρούν στο πέρασμα του χρόνου αυτόν τον ιστορικό θησαυρό, που προκαλεί τον θαυμασμό σε χιλιάδες επισκέπτες και προσφέρει πολύτιμες γνώσεις για την εξέλιξη, τον πολιτισμό και την τέχνη κατά τους δύο τελευταίους αιώνες του Βυζαντίου. Δεν είναι τυχαίο ότι ο αρχαιολογικός χώρος του Μυστρά αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1989.
Ξεχωριστή φυσική ομορφιά
Η Σπάρτη και η ευρύτερη περιοχή του Δήμου είναι ένας «παράδεισος» για όσους αγαπούν τις δραστηριότητες στη φύση. Έχοντας το προνόμιο να βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τον Ταΰγετο και τον Πάρνωνα προσφέρει στους φυσιολάτρες μοναδικές εμπειρίες σε γραφικούς οικισμούς αγκαλιασμένους από πλούσια βλάστηση,. Ένα ειδυλλιακό τοπίο και η μαγευτική επαφή με τη φύση διώχνει μακριά σας κάθε έγνοια της καθημερινότητας.
Για τους λάτρεις της πεζοπορίας υπάρχουν σηματοδοτημένα μονοπάτια με διαφορετικούς βαθμούς δυσκολίας που περιμένουν να σας οδηγήσουν σε σπήλαια, πηγές και γραφικά εκκλησάκια. Είτε είστε ήρεμοι περιπατητές είτε τύποι της περιπέτειας, είναι σίγουρο πως θα βρείτε επιλογές που θα σας ικανοποιήσουν.
Εκτός από τα πεζοπορικά μονοπάτια υπάρχουν και διαδρομές ορεινής ποδηλασίας γύρω από τα Τσίντζινα τις Καρυές και τη Βαμβακού, τρία πανέμορφα χωριά του Πάρνωνα, αλλά και φαράγγια απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς για τους λάτρες του canyoning στο Καστόρι και στο Ξηροκάμπι, δύο γραφικά κεφαλοχώρια του Ταϋγέτου.
Για τους πιο τολμηρούς, 5χλμ μετά τον οικισμό της Τρύπης στον Ταΰγετο, σε υψόμετρο 800μ. βρίσκεται το Αναρριχητικό Πάρκο Λαγκάδας που προσελκύει τους λάτρεις της αναρρίχησης. Η Λαγκάδα διαθέτει πλήθος διαδρομών αθλητικού χαρακτήρα που αναπτύσσονται σε πέντε πεδία. Όλοι οι αναρριχητές μπορούν να προπονηθούν, αφού διαθέτει από εκπαιδευτικές διαδρομές αρχαρίων μέχρι και διαδρομές για τους πλέον δυνατούς “λύτες”.
Αυθεντικές γεύσεις
Η κοιλάδα της Σπάρτης είναι μια εύφορη και πλούσια γη. Η περιοχή φημίζεται για τα εσπεριδοειδή της, το χρυσαφένιο ελαιόλαδο και τις ελιές, καθώς και το υπέροχο μέλι της. Δοκιμάστε αυθεντικές γεύσεις όπως το σύγκλινο (καπνιστό χοιρινό κρέας με πλούσια αρώματα), ζυμαρικά (χυλοπίτες και τραχανάς), κρασί, αποστάγματα, τυριά, παξιμάδια, πορτοκάλια καθώς και πέστροφα και σολομό.
Μερικά από τα χαρακτηριστικά πιάτα της περιοχής είναι: κόκορας μπαρδουνιώτικος, πιταρούδες, ομελέτα με σύγκλινο, καγιανάς, λαλάγγια, τσιγαρολάχανα και κολοκυθοκορφάδες. Το χοιρινό είναι το πιο διαδεδομένο κρέας στη σπαρτιάτικη κουζίνα και μαγειρεύεται με διάφορους τρόπους, όπως σύγκλινο, λουκάνικο και μπουζοπούλα (γουρουνοπούλα ). Από γλυκά σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα να δοκιμάστε τις δίπλες και τα σκαλτσούνια!
Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε όσες περισσότερες γεύσεις μπορείτε από την εκλεκτή τοπική κουζίνα που βασίζεται στις φρέσκιες πρώτες ύλες και να προμηθευτείτε τα απαραίτητα τοπικά προϊόντα πριν την επιστροφή σας!
Aκολουθήστε μας στo Google News
