Σαν σήμερα, 06 Οκτωβρίου 1910: Ο Ελευθέριος Βενιζέλος γίνεται για πρώτη φορά πρωθυπουργός της Ελλάδας

Η 6η Οκτωβρίου 1910 είναι μια από τις πιο σημαντικές ημερομηνίες στη νεότερη ελληνική ιστορία. Σαν σήμερα, ο Ελευθέριος Βενιζέλος ορκίστηκε για πρώτη φορά πρωθυπουργός της Ελλάδας. Αυτό το γεγονός δεν ήταν απλώς μια πολιτική αλλαγή, αλλά το αποτέλεσμα μιας μεγάλης κοινωνικής αναταραχής που είχε συγκλονίσει τη χώρα, θέτοντας τα θεμέλια για ριζικές μεταρρυθμίσεις και εθνικές επιτυχίες.

Η Ελλάδα του 1910 βρισκόταν σε πολιτική και οικονομική παρακμή. Η ταπείνωση του Ελληνοτουρκικού Πολέμου του 1897 και ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος είχαν πλήξει το εθνικό φρόνημα. Ο καταλύτης για την αλλαγή ήταν το Κίνημα του Στρατιωτικού Συνδέσμου, που ξέσπασε στις 15 Αυγούστου 1909 στο Γουδί. Μια ομάδα δυσαρεστημένων αξιωματικών, με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Νικόλαο Ζορμπά, απαίτησε ριζικές μεταρρυθμίσεις, την πάταξη της διαφθοράς και τον εκσυγχρονισμό του στρατού. Η δυσαρέσκεια του λαού ήταν τόσο μεγάλη που το κίνημα βρήκε άμεση λαϊκή συμπαράσταση.

Οι στρατιωτικοί, αδυνατώντας να διαχειριστούν την πολιτική κατάσταση, κάλεσαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον επιτυχημένο ηγέτη της Κρητικής Επανάστασης. Με το όραμά του για την αναγέννηση της Ελλάδας, ο Βενιζέλος έγινε δεκτός ως ο «άνθρωπος της πρόνοιας». Κατά τις εκλογές της 8ης Αυγούστου 1910, αν και ο ίδιος βρισκόταν στην Ελβετία, εξελέγη πανηγυρικά πρώτος βουλευτής. Η επιστροφή του στην Αθήνα στις 5 Σεπτεμβρίου συνοδεύτηκε από μια τεράστια λαϊκή υποδοχή, με δεκάδες χιλιάδες πολίτες να τον υποδέχονται στους δρόμους. Ο βασιλιάς Γεώργιος Α’ του ανέθεσε τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Η πρώτη κυβέρνηση και το έργο της

Στις 6 Οκτωβρίου 1910, ο Βενιζέλος ορκίστηκε πρωθυπουργός. Η πρώτη του κυβέρνηση, αποτελούμενη κυρίως από νέους πολιτικούς, σηματοδότησε την αρχή μιας νέας εποχής. Για να λάβει την πλήρη λαϊκή νομιμοποίηση, παραιτήθηκε λίγο αργότερα και προκήρυξε νέες εκλογές για τις 28 Νοεμβρίου. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων, που είχε ιδρύσει, κέρδισε μια σαρωτική νίκη, καταλαμβάνοντας 307 από τις 362 έδρες, καθώς τα παλαιά κόμματα απείχαν.

Με αυτή την ισχυρή εντολή, ο Βενιζέλος προχώρησε σε εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις:

• Σύνταγμα του 1911: Ψηφίστηκε ένα νέο Σύνταγμα που εκσυγχρόνιζε τους θεσμούς και ενίσχυε το κράτος δικαίου.
• Στρατιωτική αναδιοργάνωση: Με τη βοήθεια γαλλικής στρατιωτικής αποστολής, ο ελληνικός στρατός αναδιοργανώθηκε και εκσυγχρονίστηκε, αποκτώντας τη μαχητική ικανότητα που αποδείχθηκε καθοριστική στους επερχόμενους πολέμους.
• Οικονομία και Κοινωνία: Εισήχθησαν νέοι νόμοι για την οικονομία, την αγροτική παραγωγή και το εργατικό δίκαιο, ενώ ενισχύθηκε η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.

Οι μεταρρυθμίσεις αυτές προετοίμασαν τη χώρα για τις μεγάλες προκλήσεις που έρχονταν. Μόλις δύο χρόνια αργότερα, η Ελλάδα, πλήρως ανανεωμένη, συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους, διπλασιάζοντας τα εδάφη της και απελευθερώνοντας τη Μακεδονία, την Ήπειρο και τα νησιά του Αιγαίου. Η 6η Οκτωβρίου 1910 δεν ήταν απλώς η ημέρα που ο Βενιζέλος έγινε πρωθυπουργός, αλλά η ημέρα που η Ελλάδα βρήκε τον ηγέτη που την οδήγησε σε μια νέα, δυναμική πορεία.