Βουτιά στο σινεμά! Γράφει ο Δημήτρης Δανίκας
Πριν από δεκαεφτά χρόνια ήταν πρωταθλητής ελεύθερης κολύµβησης, 50 και 100 µέτρων. Στα 21 του µπήκε στη Σχολή Σταυράκου. Στα 23 σκηνοθέτησε την πρώτη από τις πέντε µικρού µήκους ταινίες του. Στα 37 του, σήµερα, υπογράφει την «Απνοια».
Πόσο αντέχεις; Ενα, δύο λεπτά; Ε, ο Δηµήτρης, οήρωας της «Απνοιας» αντέχει πέντε λεπτά χωρίς οξυγόνο κάτωαπό το νερό. «Το παγκόσµιο ρεκόρ είναι δέκα λεπτά και δεκαπέντε δευτερόλεπτα χωρίς ανάσα». Μα ποιος είναι αυτός; «Ο Γερµανός Τοµ Σιέτας»! Οταν έµαθα ότι η «Απνοια» του Αρη Μπαφαλούκα µαζί µε το «Attenberg» της Αθηνάς Τσαγκάρη θα έπαιρνε µέρος στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τµήµα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ζήτησα ένα screener για να το δω. Στα πρώτα είκοσι λεπτά ξυνόµουνα. Στα σαράντα καθηλώθηκα. Στο τέλος συγκινήθηκα. Γιατί; Στην αρχή δεν το ανέλυσα. Σωµατικά το «έλαβα». Υστερα κατάλαβα. Με συγκίνησε η καθαρότητά του. Οχι γυαλισµένο. Καθαρό. Ούτε ναρκωτικά, ούτε παρτούζες, ούτε κώλους και βυζιά. Κόντρα στον συρµό. Αµάν µπουχτίσαµε µ' αυτό.
Ο Δηµήτρης από λαϊκή οικογένεια. Στην προπόνηση από το πρωί µέχρι το βράδυ. Ταγµένος στον πρωταθλητισµό. Οξυγόνο το νερό. Να βρει σπόνσορα. Να ξεπληρώσει τα χρέη του πατέρα του. Η Ελσα από ευκατάστατη οικογένεια. Αν και γουστάρει ωκεανογραφία, καταλήγει φοιτήτρια της Οδοντιατρικής. Γιατί έτσιθα παραλάβει την πελατεία του πατέρα της. Ο Δηµήτρης αδιάφορος για την πολιτική. Η Ελσα ακτιβίστρια της Greenpeace.
Να σώσει τα δελφίνια από τις εγκληµατικές διαθέσεις των ψαράδων. Κόντρα λοιπόν. Ο φτωχός υποταγµένος. Η πλούσια ανυπάκουη.
«Οι γονικές επιταγές. Ο Δηµήτρης δεν έχει χρόνο για την πολιτική. Πρέπει να δουλέψει σκληρά. Η Ελσα από τα προνοµιούχα, ανήσυχα παιδιά».
Οι πλάτες του Μπαφαλούκα δυο φορές οι δικές µου. Μπροστά του, µύγα. «Ανοιξα από το κολύµπι» συµπληρώνει σαν ήρεµος γίγαντας. Και κολυµπούσε πολύ. Από τεσσάρων. Τρελό! «Οταν έγινα δέκα χρονών, ξυπνούσαπεντέµισι το πρωί. Από τις έξι µέχρι τις οκτώπροπόνηση. Υστερα σχολείο. Υστερα από τις πέντε µέχρι τις οκτώ το βράδυπροπόνηση. Διαρκώς».
Αυτό σου εξασφάλισε πειθαρχία. Σωµατική και πνευµατική.
«Ετσι ακριβώς. Οµως και ψυχαναγκασµό και ανταγωνισµό».
Ολα έχουν τοκόστος τους. Το εξωφρενικό -για τα δικά µου αυτιά- είναι πως ένας τόσο καλός αθλητής εγκαταλείπει τις πισίνες για τις ταινίες.
«Δεν ξέρω. Εγινε. Συνέβη. Εκεί γύρω στα δεκαεννιά µου. Αρχισα να καταβροχθίζω τη µία µετά την άλλη. Σαν τρελός. Μου άρεσε ηλογοτεχνία, η ζωγραφική και η µουσική. Το σινεµά τα συνθέτει όλα αυτά. Και µπήκα». Η ιδέα γιατο σενάριο ήταν µια απλή λέξη: νερό. Το βίωµά του. Ο αγώνας του. Οι χιλιάδες ώρες του. Ετσι, το ψάρι βγήκε από τα νερά του.
«Με την πολλαπλή του σηµασία. Νερό-Ζωή. Νερό - Πρωταθλητισµός. Νερό - Μήτρα. Νερό - Μνήµη. Νερό - Εξαφάνιση. Νερό - Θάνατος», λέει. Οµως το... ψάρι, κόντρα στην ελληνική συνήθεια, αναθέτει το σενάριο σε κάποιον άλλο. Ετσι συνεργάζεται µε τον θεατρικό συγγραφέα Γιάννη Τσίρο. Η πειθαρχία του αθλητή, η αυτογνωσία του κινηµατογραφιστή.
Η δεύτερη δυσκολία ήταν το καστ.
«Απέρριψα όλα τα ονόµατα των ηθοποιών. Το σώµα του Δηµήτρη µέσα στο νερό έπρεπε να είναι πειστικό.
Αυθεντικό. Ετσι κατέληξα στονΣωτήρη Πάστρα» Πρωταθλητής κι αυτός. Στην πεταλούδα. Με ρεκόρ άπνοιας 3,5 λεπτά κάτω από το νερό. Τώρα 25 ετών. Συµµετείχε και στις δύο Ολυµπιάδες παρακαλώ. Από πατέρα στρατιωτικό των ελικοπτέρων.
«Οταν διάβασε το σενάριο, µου είπε για τον ήρωα που θαέπαιζε "ουδεµία σχέση µ' έµένα".Οταν τα γυρίσµατα ολοκληρώθηκαν, µου είπε "ρε Αρη, έτσι κι εγώ είµαι, µεγάλωσα σε µε γυάλα..."».
Για πρώτη φορά σε πρώτο ρόλο είναι εξαιρετικός.
«Υστερα από πρόβες εφτά µηνών (σ.σ. µεταξύ µας, και λίγες είναι)».
Ακόµα να ξεπεράσω το ρεκόρ της άπνοιας.
«Υπάρχουν δύο ειδών. Η στατική, αυτή των δέκα και κάτι λεπτών. Και η δυναµική. Αυτή των καταδυτών. Αν δεν κάνω λάθος, το ρεκόρ είναι 6λεπτά στα 180 µέτρα µε 18 µόλις ατµόσφαιρες». Μα πώς γίνεται;
«Ζήτηµα τεχνικής. Αν ξεπεράσεις το όριο των αντοχών σου, τότε χάνεις σιγά σιγά τις αισθήσεις σου, καταλήγεις σε βαθύ ύπνο, βλέπεις οράµατα. Πεθαίνεις. Η άπνοια για τονΔηµήτρη είναι και προστασία και φυγή και φλερτ µε τον θάνατο».
Αναµνήσεις από ταινίες του Αγγελόπουλου
Εξαιρετική είναι στην ταινία και η Γιούλικα Σκαφιδά. Η Ελσα. Με κέρδισε το βλέµµα της. Την έψαξα. Τηλεφωνικά την πέτυχα στο «Νησί». Σε διάλειµµα των τηλεοπτικών γυρισµάτων. Το Γιούλικα βγαίνει από το Γεωργία. Αθλήτρια του στίβου κι αυτή. Από την Καλαµάτα. Η Ελσα αγωνίζεται να σώσει τα δελφίνια. Ο Δηµήτρης είναι δελφίνι. Κλεισµένος στον εαυτό του.
Ταγµένος στην κολύµβηση. Η Ελσα διαρκώς προς τα έξω. Ο Δηµήτρης προς τα µέσα. Η καρδιά τούς ενώνει. Η ζωή τούς χωρίζει. Bad timing.
Ο Αρης µένει στο Μάτι Αττικής.
«Celebrity της περιοχής ο Θόδωρος Αγγελόπουλος. Θυµάµαι τη θρυλική φράση που είχε πει "Καλύτερα στο Μάτι παρά στις Κάννες". Ξέρεις τι µου έχει συµβεί; Οταν µου 'ρχεται να µε ταράξει µια ανησυχία πολιτική, κοινωνική, σαν να βλέπω µπροστά µου κάποια σκηνή από τις ταινίες του. Πώς συµβαίνει µε τις µυρωδιές; Κάθε µυρωδιά και µια ανάµνηση, νοσταλγία, κάποιο πρόσωπο». Απίστευτο; Ενας πρωταθλητής κολύµβησης στοιχειωµένος από σκηνές Θόδωρου Αγγελόπουλου. Η διαλεκτική των αντιθέτων, η ενότητα των πνευµάτων!
ΠΗΓΗ: www.tanea.gr
Aκολουθήστε μας στo Google News
