Πού μπορεί να οδηγήσει τον πλανήτη η κρίση στη Μέση Ανατολή; Πόσο πιθανός είναι ένας τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος;
Μπορούν λογική και διπλωματία να αποτρέψουν τα χειρότερα;
Η κρίση στη Μέση Ανατολή συγκεντρώνει όλα τα βλέμματα του πλανήτη πάνω της, ειδικά μετά τη χθεσινή (1/10) απόφαση του Ιράν να επιτεθεί στο Ισραήλ.
Κρίση στη Μέση Ανατολή: Και τώρα τι γίνεται μετά από το χτύπημα του Ιράν;
Η Μέση Ανατολή είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο για την ανθρωπότητα, την εξωτερική πολιτική, τη διπλωματία, τις διεθνείς σχέσεις, τους ιστορικούς, τους αναλυτές. Ουσιαστικά, η περιοχή ποτέ δεν έπαψε να βρίσκεται σε κρίση ή τουλάχιστον σε ένταση εδώ και δεκαετίες (για να μιλήσουμε για τη Σύγχρονη Ιστορία). Η ανησυχία όμως της διεθνούς κοινότητας είναι ακόμα μεγαλύτερη τούτες τις στιγμές, μετά από την απόφαση του Ιράν να πραγματοποιήσει μεγάλης κλίμακας πυραυλική επίθεση (με περισσότερους από 180 βαλλιστικούς πυραύλους) εναντίον του Ισραήλ.
Το Ιράν είναι ένας μεγάλος παίκτης στην ευρύτερη περιοχή. Οι ΗΠΑ γνώριζαν ότι το Ιράν δεν θα άφηνε αναπάντητη τη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, τον περασμένο Ιούλιο και μάλιστα στην Τεχεράνη. Οι διπλωματικές επαφές ήταν πυρετώδεις ώστε να αποτραπεί μία επιθετική ενέργεια του Ιράν κατά του Ισραήλ. Έπιασαν τόπο. Όμως η περιοχή μοιάζει σαν ένα καζάνι που βράζει. Ακολούθησε τις τελευταίες μέρες η εισβολή του Ισραήλ στο Λίβανο για να εξοντώσει τη Χεζμπολάχ και η εξόντωση του ηγέτη της, Χασάν Νασράλα με ένα τρομερό χτύπημα της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας στη Βηρυτό. Μαζί με τον Νασράλα εξοντώθηκαν και πολλά ηγετικά στελέχη της οργάνωσης. Το Ισραήλ κατάφερε να καταφέρει μεγάλο πλήγμα στη Χεζμπολάχ και είναι άγνωστο το κατά πόσο είναι δυνατή η συνέχιση της επιχειρησιακής της δυνατότητας. Αυτό ήταν πιθανότατα η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και οδήγησε το Ιράν να επιτεθεί στο Ισραήλ.
Όλοι εναντίον όλων, μαζί με τα... πυρηνικά τους
Ισραήλ και Ιράν έχουν... πυρηνικές δυνατότητες, για να το πούμε όσο πιο διπλωματικά γίνεται. Αυτό σημαίνει πολλά για το τι μπορεί να συμβεί στην περιοχή αν μπει αυτό το σενάριο τρόμου στο τραπέζι. Άλλωστε υπάρχουν διαρροές ότι στο στόχαστρο του Ισραήλ είναι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις στην έρημο του Ιράν, αρκετά μέτρα κάτω από τη γη. Πέρα όμως από αυτό λέγεται ότι υπάρχουν σκέψεις για χτύπημα των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων και υποδομών του Ιράν. Αυτό, αν γίνει θα σημάνει συναγερμό, καθώς για το Ιράν το πετρέλαιο είναι η κύρια πηγή εισοδήματός του. Θα πρόκειται για μεγάλη οικονομική καταστροφή και σε αυτήν την περίπτωση το Ιράν μπορεί να αντιδράσει με τρόπο που δεν θα αρέσει σε κανένα.
Δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε και την ύπαρξη ενός άλλου μεγάλου περιφερειακού παίκτη που έχει συμφέροντα στην περιοχή και είναι η Τουρκία. Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είπε χθες Τρίτη 1/10 από το βήμα της Βουλής ότι «ενώ το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία στη Γάζα και τρομοκρατικές επιθέσεις στον Λίβανο, την ίδια στιγμή προσπαθεί με κάθε είδους προκλήσεις να παρασύρει τις χώρες της περιοχής στη φωτιά του».
Συνεχίζοντας, ο Ερντογάν τόνισε χαρακτηριστικά ότι «η ισραηλινή επιθετικότητα περιλαμβάνει και την Τουρκία», επισημαίνοντας ότι «για την πατρίδα μας, το έθνος μας και την ανεξαρτησία μας, θα σταθούμε απέναντι σε αυτή την κρατική τρομοκρατία με κάθε μέσο που διαθέτουμε».
Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος έστειλε αυστηρό μήνυμα προς το Ισραήλ λέγοντας ότι «προειδοποιώ το Ισραήλ με σαφήνεια. Οι συνέπειες της χερσαίας επιχείρησής του στον Λίβανο δεν θα είναι παρόμοιες με τις προηγούμενες κατοχές του», χωρίς να πει το ποιες θα μπορούσαν να ήταν αυτές οι συνέπειες. Δεν θα ήταν άσκοπο να αναφέρουμε ότι η Τουρκία είναι μία μεγάλη πυρηνική δύναμη.
Η πυρηνική απειλή όμως δεν προέρχεται μόνο από το χώρο της Μέσης Ανατολής αλλά και από άλλο ένα ανοιχτό πολεμικό μέτωπο. Αυτό της σύγκρουσης της Ρωσίας με την Ουκρανία. Η Ρωσία έχει διαμηνύσει σε όλους τόνους ότι δεν θα διστάσει να κάνει χρήση πυρηνικών όπλων αν νιώσει ότι η κινδυνεύει η ύπαρξη της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Αυτά τα δύο ανοιχτά μέτωπα, τα οποία κανείς δεν γνωρίζει το πώς θα εξελιχθούν και η πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα, είναι ικανά να ανοίξουν την πόρτα του φρενοκομείου.
Υπάρχει πιθανότητα να οδηγηθούμε σε τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο;
Μια ματιά σε όσα μπορεί να μας διδάξει η Ιστορία είναι ότι οι πόλεμοι μικρότεροι και μεγαλύτεροι γίνονται κυρίως για οικονομικά συμφέροντα. Η «επικάλυψη», δηλαδή το τι θα ειπωθεί από τους ηγέτες για να δικαιολογηθεί ένας πόλεμος είναι οι πικάντικες λεπτομέρειες. Αν αναλογιστούμε ότι η παγκόσμια οικονομική κατάσταση είναι τραγική, κάποιοι (όποιοι και αν είναι αυτοί) μπορεί να προσπαθήσουν να οδηγήσουν τα πράγματα στα άκρα, ώστε να ικανοποιηθούν τα οικονομικά τους συμφέροντα.
Υπό αυτό το πρίσμα, όλα είναι πιθανά. Άλλωστε υπήρξαν δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι. Και είναι γνωστό πια το γιατί έγιναν. Μπορεί να σταθεί ως αφορμή ένας λαθεμένος (εντός και εκτός εισαγωγικών) χειρισμός στη Μέση Ανατολή για μία μεγάλη περιφερειακή σύγκρουση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο; Μένει να το δούμε. Ας ελπίσουμε πως όχι...